845
"Буряад үнэн» сониной 95 жэлэй, «Бурятия» сониной 25 жэлэй, мүн эдэ сонинуудые мүнөө хэблэн барладаг «Буряад үнэн» Хэблэлэй байшанай байгуулагдаһаар 15 жэлэй ойн баярнуудта зорюулһан үдэшэ декабриин 24-дэ Буряад театрта үнгэрбэ. Үшөө тиихэдэ «Буряадай түрүү хүнүүд», «Хүхюу буряад» гэжэ мүрысөөнүүдтэ шалгарһан зондо шангууд барюулагдаа.
ТҮҮХЭТЭ СОНИНУУДАА ТҮҮРЭЭН МАГТАБА
Буряад Уласай Засагай газарай түлөөлэгшэд, мүн Арадай Хуралай һунгамалнууд ойн баярай һайндэртэ олоороо хабаадаа. Гадна «Буряад үнэн» сониной үндэр наһатай ветеранууд, «Буряадай түрүү хүнүүд», тэдэниие амаршалагшад, хүдөөһөө ерэһэн уншагшад, хотынхид Буряад театр руу субажал байба. Харагшадай һандайнууд хуу барандаа эзэлээтэй, театраар дүүрэн зон... Энэ хадаа «Буряад үнэн» сониной уладтаа хүндэтэй, олон уншагшадтай байhаниие гэршэлнэ бшуу.
Автор: Герман Намжилов
Описание: Театр соо тон олон зон байгаа
«Буряад үнэн» сониной түүхэ, мүнөөдэрэй байдал харуулһан баримтата фильмын харуулагдаhанай удаа тайзан дээрэ Хэблэлэй байшанай захирал – ахамад редактор Баяр Балданов уригдаба.
- Буряад араднай саарһан дээрэ нэрэтэй, өөрын уласай түүхэ зохёоһон сонинтой болоһоор 95 жэл гүйсэбэ. Буряадаймнай элитэ ажал ябуулагша Матвей Амагаев «Буряад үнэн» сониной түрүүшын редактор байһан. Тэрэ сагта сониной үүргэ ехэ үндэрөөр сэгнэгдэдэг байhан. Мүнөө үеын сэтгүүлшэд түрэлхи хэлэеэ хүгжөөхэ, саашанхи үедэ дамжуулха мүн лэ үндэр үүргэтэй, - гэжэ Баяр Дашеевич тэмдэглээд, аха захатан болохо «Буряад үнэнэй» хүндэтэ ветеран, Эсэгэ ороноо хамгаалгын Агууехэ дайнда хабаадагша Мижит-Цырен Дарижапович Намжиловта үгэ үгэбэ. Удаань бүхы ветерануудта ойн баярай медальнууд зүүлгэгдээ.
Автор: Герман Намжилов
Описание: «Буряад үнэнэй» бүхы ветерануудай үбсүүн дээрэ ойн баярай медальнууд яларба
- «Буряад үнэнэй» сэтгүүлшэд оршон сагай үйлэ хэрэгүүдэй буруу зүбэй тэнсүүри оложо, бодото ёһоорнь зураглан бэшэжэ, уладтаа мэдээсэжэ, уласай түүхэ зохёон байгуулна. Хүниие гайхуулмаар үзэгдэлнүүдые олохо гэжэ оролдонгүй, үдэр бүриин үйлэ хэрэгүүд тухай гүрэнэй хоёр хэлэн дээрэ хэблэн гаргажал байһаар», - гэжэ Буряад Уласай Толгойлогшын орлогшо Владимир Матханов үгэ абахадаа, иигэжэ тэмдэглэбэ.
Хэрбээ Буряад Уласай Арадай Хуралай Түрүүлэгшын орлогшо Вячеслав Ирильдеев «Буряад үнэн» сониной түрэлхи хэлэеэ аршалан хамгаалха, үргэн хүгжөөхэ үндэр уялга тухай онсолон тэмдэглээ һаа, Ородой Холбооной Уласай Гүрэнэй Дүүмын һунгамал Алдар Дамдинов ветерануудта баяраа мэдүүлээд, иигэжэ хэлэбэ: «Бусад хэблэлнүүдһээ гол илгаань гэхэдэ, «Буряад үнэн» сониной эмхидхэдэг «Буряадай түрүү хүнүүд» гэжэ мүрысөөндэ хүдөөгэй юрын ажалшадта соло дуудагдана. Эдэ хүнүүдэй ажабайдал, хэжэ ябаһан хэрэг залуу халаанда бодото жэшээ болоод үгэнэ».
Энээхэн мүрысөөнһөө гадна бүхы дэлхэйе бүһэлһэн «Ёохорой» наадам Сагаалганай үедэ Хэблэлэй байшан эмхидхэнэ гээд, Буряад Уласай Толгойлогшын болон Засагай газарай Захиргаанай хүтэлбэрилэгшын орлогшо Ирина Смоляк тэмдэглэбэ. Тэрэ иигэжэ нэмэбэ: «Эдэ хэмжээ ябуулганууд буряад арадай ёһо заншал, соёл урлаг, хэлэ хүгжөөлгэдэ онсо нүлөөтэй. Мүнөө «Буряад үнэн» Хэблэлэй байшаниие залуушье һаа, дүршэл ехэтэй бэрхэ хүтэлбэрилэгшэ ударидажа эхилбэ. Тиимэһээ хүгжэлтэ, ургалта байха гээд найдагдана».
Буряад Уласай болбосоролой болон эрдэм ухаанай сайдай уялга дүүргэгшэ Баяр Жалсанов, Буряад Уласай Хүдөө ажахын болон эдеэ хоолой яаманай таһагай дарга Далай Галсанов, Олониитын палатые толгойлогшо Баир Бальжиров, Улаан-Үдын мэр Александр Голков гэгшэд баһал амаршалгын үгэнүүдые хэлээ. «Би ерэхэ жэлэй захил хэбэб. Минии жэшээ халан абыт, сониноо захин уншыт!» - гэжэ Баир Гвибалович уряалба.
Хүдөө аймагуудай засаг дарганар энэ ойн баярта эдэбхитэйгээр хабаадаа. Хэжэнгэ аймагай засаг дарга Геннадий Лхасаранов, Хори аймагай Юрий Ширабдоржиев, Захаамин аймагай Сергей Гонжитов, мүн Сэлэнгэ аймагай засаг даргын орлогшо Станислав Гармаев, Аха аймагай засаг дарга Матвей Мадасов гэгшэд мүн лэ тайзан дээрэ гаража, амаршалгын һайхан үгэнүүдые хэлээ, бэлэгүүдые баряа.
Автор: Герман Намжилов
Описание: Аймагуудай засаг дарганарай амаршалга
Ойн баярай үедэ «Буряад үнэн» Хэблэлэй байшанай хүдэлмэрилэгшэд гүрэнэй шангуудта хүртэбэ. «Буряад үнэн» Хэблэлэй байшанай ветеранууд Галина Дашеева-Базаржапова, Туяна Самбялова, Бато-Мунко Жигжитов гэгшэд «Буряад Уласай үмэнэ габьяатай байhанай түлөө» медальнуудаар шагнагдаа. «Буряад Уласай соёлой габьяата хүдэлмэрилэгшэ» гэһэн нэрэ зэргэ Алла Дашиевада олгогдоо. Татьяна Баженова, Светлана Жамьянова, Жаргалма Доржиева, Татьяна Пушкарёва, Иван Подберёзкин гэгшэд Буряад Уласай Толгойлогшын Баярай бэшэгүүдтэ хүртөө. Людмила Жигжитова, Сэрэгма Дондокова, Бато-Мунко Дашиев гэгшэдтэ Буряад Уласай Арадай Хуралай Хүндэлэлэй грамотанууд барюулагдаа. «Буряад үнэн» Хэблэлэй байшанай ветеранууд Бэлигма Орбодоева, Татьяна Дугданова, Агния Цыренова гэгшэд Ородой Холбооной Хэлхеэ холбооной болон олониитын харилсаануудай яаманай Хүндэлэлэй грамотануудаар урмашуулагдаа. Тиихэдэ Герман Намжилов Цырегма Сампилова хоёр Буряад Уласай Хүдөө ажахын болон эдеэ хоолой яаманай Баярай бэшэгүүдтэ хүртэбэ.
Тиихэдэ «Бурятия» сониниие урда жэлнүүдтэ ударидаһан редакторнууд Эрдэм Дагбаев, Бадма Бальжинимаев, Николай Бадмаринчинов гэгшэд баһал тайзан дээрэ уригдажа, үреэлэй һайхан үгэнүүдые хэлэһэн байна.
Түүхээр баян буряад сонинтоёо эб нэгэн хүдэлдэг Буряадай Үндэһэнэй номой санда, Буряадай Үндэһэтэнэй 1-дэхи лицей-һургуулида, Улаан-Үдын 29-дэхи буряад гимназида, Буряад театрта, мүн олондо мэдээсэл тараадаг бусад хэрэгсэлнүүдтэ «Буряад үнэн» Хэблэлэй байшан баяр талархалаа мэдүүлнэ.
Автор: Герман Намжилов
Описание: «Буряад Уласай үмэнэ» габьяатай байһанай түлөө» гэһэн медаль Б-М. Жигжитовтэ В. Матханов зүүлгэнэ
Автор: Герман Намжилов
Описание: Буряад Уласай Арадай Хуралай Хүндэлэлэй грамота Л. Жигжитовада В. Ирильдеев барюулна
Автор: Герман Намжилов
Описание: «Бурятия» сониниие урда жэлнүүдтэ ударидаһан редакторнууд Николай Бадмаринчинов, Бадма Бальжинимаев, Эрдэм Дагбаев
СОЛОЁО ДУУДУУЛҺАН «БУРЯАДАЙ ТҮРҮҮ ХҮНҮҮД»
Хорин жэлэй саана «Буряадай түрүү хүнүүд» гэжэ конкурс эмхидхэгдээ һэн. Энэ хугасаада «Буряад үнэн» сониндо хэды олон хүнүүд тухай бэшэгдээб даа? Зузаан хуудаһатай ном хэблэхээр! Теэд конкурснай үргэлжэлһөөр, «Буряадай түрүү хүнүүдтэ» соло дуудагдаһаар. Энэ удаа 23 хүн лауреадуудай болон дипломантнуудай нэрэ зэргэнүүдтэ хүртэбэ.
Хотогор баян Хори аймагһаа аяар 6 лауреат байгаа. Аймагай засаг дарга Юрий Ширабдоржиев, нютагаархинай эблэлые Улаан-Үдэдэ ударидагша Баир Жамбалов, мүн нютагай эдэбхитэд тайзан дээрэ хэды удаа гаража амаршалаа, бэлэгүүдые барюулаа. Эндэ лауреадай нэрэ зэргэдэ хүртэһэн Геннадий Михайлович, Зинаида Леонтьевна Корнаковтанай ажалша бэрхэ, үнэр баян гэр бүлые онсолон тэмдэглэмээр. Нютагаархиндаа хүндэтэй энэ айл бүлэ аяар 60 жэлэй туршада эбтэй эетэй ажаһууна. Үшөө тиихэдэ Хори аймагай соёлой таһагые 25 жэлдэ даажа хүдэлһэн, Буряад Уласай соёлой габьяата хүдэлмэрилэгшэ Батоцырен Далаевич Цыдыпов лауреадай нэрэ зэргэдэ хүртэхэл ёһоороо хүртөө. Багшын мэргэжэлтэй, меценат, Хори аймагай Соведэй депутат, ТОС эмхидхэгшэ Мэргэн Доржиевич Дагбаев, Хориин 1-дэхи дунда һургуули түгэсхэһэн, дэлхэйн чемпион, Ород гүрэнэй чемпион Василий Сергеевич Недорезов, Буряадай АССР-эй габьяата багша, нютаг ороноо шэнжэлэгшэ, хэдэн номой автор Галсан-Цырегма Ешиевна Ешиева, БГУ-гай залуу эрдэмтэ багша Ешин-Хорло Дамба-Доржиевна Хишектуева гэгшэд Буряадай арад түмэндэ мүн лэ ёһотой жэшээ болоно.
Автор: Герман Намжилов
Описание: Б. Цыдыпов: «Сагаан үбгэн» болоо хадаа Сагаан үбгэн шэнгеэр байхам!»
Тиихэдэ Захаамин аймаг энэ һайндэртэ хамагһаа эдэбхитэйгээр хабаадалсаа. Хужарай, Үлэгшэнэй, Дүтэлүүрэй дунда һургуулинуудта багшалһан ажалай ветеран, “Арадай гэгээрэлэй отличник” Дулма Зуйконовна Цыреновада амаршалгын һайхан үгэнүүдые үри хүүгэдынь хэлэжэ, үнэтэ бэлэгүүдые барюулаа. Хужар нютагай багша, сэсэрлигэй хүмүүжүүлэгшээр наһан соогоо ажаллаһан, “Эхын буян” арадай ансамбль байгуулагша, арадай дуушан, 80 наһатай Марина Нимаевна Дудареевада, Шара-Азарга нютагта ажаһуудаг эдэбхитэд Владимир Лубсанович ба Марина Дымбрыловна Лубсановтанай бүлэдэ, Семашкын нэрэмжэтэ Буряад Уласай эмнэлгын газарай нюдэнэй эмшэн Сосорова Дарима Владимировна гэгшэдтэ зорюулһан амаршалганууд, бэлэгүүд мүн лэ байгаа.
Автор: Герман Намжилов
Описание: Захааминай төөбии Д. Цыренова
Хэжэнгэ аймагай зон мүн баһа олоороо ерээ. Геннадий Зундуевич Лхасарановай урдахи болзортоо хэһэн ажалыень нютагай зон үндэрөөр сэгнээд, үнгэрһэн намар дуугаа үгэжэ, засаг даргаар дахин һунгаһан байна. Геннадий Зундуевич «Баатар мэргэн» номинацида лауреадай нэрэ зэргэдэ хүртэбэ. Тиихэдэ Хэжэнгын бэлигтэй бэрхэ композитор, ирагуу найруулагша Цырен Шойжонимаев баһал «Буряадай түрүү хүнүүдэй» тоодо ороо. Ажалайнгаа хэрэгээр холын аймагһаа бусажа үрдеэгүй, энэ баяр ёһололдо байжа шадаагүй. Нютагайнь зон түрүү хүбүүндээ бэлэг сэлэгүүдые бэлдэһэн аад, үгэнгүй үлэшөө.
Бразилида үнгэрһэн Олимпиин наадануудай мүнгэн медальда хүртэһэн һур харбагша Инна Яковлевна Степанова баһал ерэжэ шадаагүй. «Һайхан басагаяа харуулхаяа һанаа һэм», - гэжэ Инна тухай зураглал бэшэһэн Буряадай арадай поэт Дулгар Ринчиновна Доржиева тайзан дээрэһээ шаналан тэмдэглэбэ.
СССР-эй арадай артист, Ородой Холбооной Гүрэнэй Дүүмын депутат, Ага тойрог, Үбэр Байгалай хизаарые Гүрэнэй Дүүмэдэ түлөөлдэг, “Ородой гүрэнэй баатар” нэрэ солодо хүртэһэн Иосиф Давыдович Кобзон «Сагаан үбгэн» номинацида түрүүлһэн байна. Ородой Холбооной Гүрэнэй Дүүмын һунгамал Алдар Дамдинов шангыень дамжуулхаяа абаа. «Буряад үнэн» сониной штатнабэшэ сурбалжалагша, «Мүнгэн тобшо» сайт найруулагша, эдэбхитэй бэшэгшэ Намжилма Нанзатовна Бальжинимаева Ородой суута дуушан тухай бэшэһэн байна.
Үшөө тиихэдэ Кабанск аймагай Байгал Худара, Корсаково нютаг тоонтотой, эмшэн, анагааха эрдэмэй доктор, профессор, Санкт-Петербургын һудаһанай хирургиин түбые даагша, Санкт-Петербургын медицинын академиин, Сэрэгэй-медицинын академиин багша Юрий Сагадаевич Савельев баһал ерэжэ шадаагүй. Наһанайнь нүхэртэ шангуудынь барюулагдаа.
Сэлэнгэ аймагай Юрөө нютагай Буянта Бальжинимаевич, Галина Дамдиновна Чагдуровтанай дорюун бэрхэ басагадынь эжы, абаяа баһал амаршалаа.
Ивалга аймагай буряад хэлэнэй түрүү багша Мэдэгма Бабасановна Бадмацыбикова Владимир гэжэ аша хүбүүнтэеэ тайзан дээрэ гарахадань, олон тоото түрэлхидынь, суг хүдэлдэг багшанарынь хэдэн тээһээнь тойрожо, бэлэгүүдээ барюулжа амаршалаа. Тиихэдэ Доодо Ивалгын дунда һургуулиин буряад хэлэнэй багша, үльгэр түүрээгшэ Чингис Владимирович Хадаевые баһал түрэлхидынь, суг хүдэлдэг багшанарынь амаршалаа. Эдэ зондоо зорюулжа, Доодо Ивалгын арадай «Гуламта» ансамбль дуу гүйсэдхөө.
Улаан-Үдэ хотын 32-дохи дунда һургуулида 20-ёод жэлэй хугасаада буряад хэлэнэй багшаар хүдэлжэ ябаһан 2011 оной Буряад Уласай “Эрхим багша-2011”, 2012 ондо хотын багшанарай хоорондохи “Жэлэй эрхим багша” урилдаанда тусхай шанда хүртэһэн, Буряад Уласай “Түрүү багша” урилдаанай илагша Гэрэлма Ринчинимбуевна Ванзатова, Ярууна аймагай Үльдэргэ нютагай үмсэдөө олон мал баридаг фермер, барилгын өөрын бригадатай Сэнгэ Дэлэг-Жамсуевич Цыренов, Яруунын Эгэтын-Адагай Булат Дамбиевич ба Сэбэгма Пунсуковна Доржиевтанай бүлые яруунаархин амаршалаа. Буряадай Арадай Хуралай һунгамал Баян Гуробазаров эдэ зоной хэжэ ябаһан хэрэгые үндэрөөр сэгнэжэ байһанаа мэдүүлбэ. Нютагайнгаа мэдээжэ сурбалжалагша Гунсыма Тудуповада хонин төөлэй бэлэглэбэ.
Автор: Герман Намжилов
Описание: «Угаа суурхуулагша» С. Цыренов гэр бүлөөрөө
Түнхэн аймагай Шулуута нютагта түрэһэн, Буряад ороной потребкооперацида 44 жэл соо хүдэлһэн, бухгалтер мэргэжэлтэй, Буряад Уласай габьяата экономист Мария Лопсоновна Ябжановада, Ородой Холбооной олон шагналнуудта хүртэһэн Түнхэн аймагай Аршаан һууринай “Аршаан-Булаг” арадай ансамблиин хүтэлбэрилэгшэ, Буряад Уласай соёлой габьяата хүдэлмэрилэгшэ Дарима Санжиевна Галсановада зорюулһан амаршалганууд баһал олоор хэлэгдээ.
Дуу, хатарай «Байгал» ансамбль, Чингис Раднаев, Доржо Шагдуров, П. Чайковскиин нэрэмжэтэ хүгжэмэй колледжын оюутад, Буряадай гүрэнэй циркын артистнууд, «Тоонто» ансамбль болон бусад зохёохы коллективүүд энэ үдэшые шэмэглээ.
Автор: Герман Намжилов
Описание: «Байгал» ансамблиин уян нугархай басагад
Автор: Сарюуна ЭРДЫНЕЕВА
