​Угаа уһанда хаяагүй

Эртэ урда сагһаа хойшо буряад зон хүбүүнэй түрэхэдэ, хутага бэлэглэдэг заншалтай байһан гээшэ ааб даа. Хутага эрэ хүнэй һүр һүлдые үргэжэ ябадаг нангин зүйл мүн. Тиимэһээ гүрэн дотороо мэдээжэ болоһон буряад хүбүүн, Россиин Зураашадай холбооной гэшүүн, скульптор, «Алтаргана-2012» нааданай уран гартанай мүрысөөндэ «Мүнгэн хун шубуун» Гран-при абаһан Жигжит Баясхалановай хутагануудые урлаха шэглэлээр мэргэжэлээ шэлэһэниинь гайхалгүй.

Описание: Жигжит Баясхаланов Даши Намдаковтой

Жигжит һургуулида һуража байхаһаа гартаа дүйтэй байһан юм. Энэншье ойлгосотой. Юуб гэхэдэ, абань Баир Батодоржиевич угай дархан байгаа. Тиимэһээ ухаа орохоһоо хойшо абынгаа хажууда ябажа, дүй дүршэлөө дээшэлүүлжэ ябаһан байна. Бүхы саашанхи харгыень абань шэглүүлэн, түрүүшын багшань, аян замдань, ажал хүдэлмэридэнь түшэлгэ боложо үгөө юм. Эгээл түрүүн 5-6 класста һуража ябахадаа, мүнгэн бэһэлигүүдые хээд, суг наададаг хүршэ басагадтаа бэлэглэһэн хүнби гээд Жигжит дурсадаг. Хожомынь 9-дэхи анги дүүргэһэнэй удаа Улаан-Үдын 14-дэхи лицей ерэжэ, түмэр уран һайханаар болбосоруулгын кафедрада һураһан байна. Эндэ һуража байхадаа, залуу хүбүүн хутагануудые һиилэжэ эхилһэн түүхэтэй. 2004 ондо тэрэнээ дүүргээд лэ, Санкт-Петербург уран һайханай академидэ оюутан боложо орохоо ошоо һэн. Эгээл тэндэ Жигжит Баясхаланов мэдээжэ хутагашан Сергей Николаевич Межов гэжэ хүнтэй танилсаад, багшанарайнгаа зууршалгаар «Межов» гэһэн суутай мастерской-студида ажаллажа эхилээ юм. Тэндэ найман жэлэй туршада Россиин бэрхэ уран дархашуулаар суг хүдэлжэ, гараа мүлижэ, дүршэлөө дээшэлүүлээд, мүнөө өөрын мастерской-студи нээнхэй ажаллажа байна.

Ж.Баясхаланов буряад арадайнгаа урданай ёһо заншалай һүлдэ тэмдэгүүд дээрэ үндэһэлэн, аман зохёолой удха болбосоруулан, буддын шажанай гүн ухаанай бодолнуудые нэбтэрүүлэн, ажалнуудаа бүтээдэг юм. «Ташуур», «Эдир сэрэгшэ», «Эдир бэри», «Сагаан морин», «Водолаз» болон элдэб амитадай дүрэ хүрэгүүд «Хандагай», «Буга», «Хонин», «Тэхэ» гэхэ мэтэшэлэн буряад маягтай байхын хажуугаар, хуу баран өөрын онсо удха дааһан, ямар нэгэ бодолнуудые дамжуулһан байдаг.

Жигжидэй хутагануудые Бразилида, Германида худалдажа абанхай, тиихэдэ үшөө Монголһоо, Хитадһаа, Америкэһээ, Швейцариһаа, Чехословакиһаа, мүн бусад хари гүрэнүүдһээ зон һонирходог юм.

Харин мүнөө Санкт-Петербург хотодо Гүрэнэй Эрмитажда «Маяг. Дүрэ. Тааралдал» (Стиль. Образ. Гармония) гэһэн хүйтэн зэмсэгэй үзэсхэлэн боложо байна. Эндэ Росси гүрэнэй олон хотонуудай - Москва, Брянск, Тула болон хизаар, можонуудай уран гартанай ажалнууд дэлгээгдэнхэй. Эдэнэй дунда Жигжит Баясхалановай «Гал ба Уһан» (Огонь и Вода) болон «Тунгалаг» (Прозрачность) гэһэн ажалынь олоной анхаралда табяатай.

- Дархан урда үеын уран гартанайнгаа хүдэлмэринүүдые шэнжэлээд, ажалнуудтаа түхэлжүүлһэн байна. Һажаан хэхэдээ, үшөө урагшаа мүнөө сагай амисхалтайгаар алхам хэжэ, тон гоё һайхан зэмсэгэй урлал бүтээгээ. Жигжит Баясхаланов арбаад гаран жэлдэ Санкт-Петербургда ажаһууна, уран һайханай академи дүүргээ. Хэһэн хутагануудынь гансашье манай орондо бэшэ, хари гүрэнүүдтэшье табигдаһан байна, – гээд, Гүрэнэй Эрмитажай зэмсэгэй таһагые даагша Юрий Ефимов хэлэнэ.

Мүн Баясхалановай урлал тухай дэлхэйдэ мэдээжэ буряад хүбүүн, скульптор, уран зурааша Даши Намдаков баһал ехэ дулааханаар, һайшаажа хэлэһэн байна.

Энэ Эрмитажда боложо байһан үзэмжэнь сентябрь һарын һүүл болотор үргэлжэлхэ юм. Жигжидэй уран гар дороһоо гараһан уран һайхан ажалнуудынь олондо һайшаагдажа, үндэрөөр сэгнэгдэжэ байг лэ даа.

Описание: Жигжит Баясхалановай хутагануудые Бразилида, Германида худалдажа абанхай, тиихэдэ үшөө Монголһоо, Хитадһаа, Америкэһээ, Швейцариһаа, Чехословакиһаа, мүн бусад хари гүрэнүүдһээ зон һонирходог юм

Описание: Жигжит Баясхалановай бүтээлнүүд мүнөө Санкт-Петербург хотодо Гүрэнэй Эрмитажда табигданхай