​Гиир үргэлгөөр дэлхэйн Кубок - Байгал далайда

Байгал далайн эрьедэ оршодог Энхэлэгтэ гиир үргэлгөөр ехэ мүрысөөн үнгэрһэн долоон хоногой эсэстэ эмхидхэгдэбэ. Дэлхэйн Кубогта хүртэхын түлөө мүрысөөнэй дүрбэдэхи шатада Монгол, Хитад, Казахстан, Узбекистан, Кыргызстан болон Ород гүрэнэй 10 гаран можо нютагуудай 140 гаран хүн хабаадаба. Тус хэмжээ ябуулгада олон хүндэтэ айлшад буугаа. Тэрэ тоодо Гүрэнэй Дүүмын һунгамал, мэдээжэ тамиршан, боксоор дэлхэйн абарга Николай Валуевые нэрлэмээр. 

«Байгалаа үхибүүдтээ үлээхэ хэрэгтэй» 

Энээн тухай Николай Валуев хэдэн дахин дабтан хэлээ. Ушарынь гэхэдэ, тэрэ Гүрэнэй Дүүмын байгаали хамгаалгын хороондо ажаллана ха юм. Тиимэһээ Байгал далай хамгаалха талаар бэрхэшээлнүүдтэй танилсажа, һанаата болоһоноо мэдүүлнэ.

- Байгал далайда хэды дахин ерэһэнээ тоолохоёо үнинэй болинхойб. Тиигэбэшье нэгэшье дахин шунгажа үзөөгүй байгааб. Үбэл гү, али намар ходо дайралдагша һэмби, - гэжэ Николай Валуев хөөрэнэ. – Байгал хадаа манай байгаалиин шэмэг болоно бшуу, домог суута далайгаа тэрэл зандань үхибүүдтээ дамжуулха хэрэгтэй. 

Удаань социальна сүлжээндэ мэдээжэ тамиршанай Байгал далай соо тамаржа байһан гэрэл зураг бии болобо. Иигэжэ үнинэйнгөө хүсэлые Николай Валуев бэелүүлбэ гээшэ. 

Гүрэнэй Дүүмын хабарай сессиин хүдэлмэриин һүүлшын үдэр «Ой модоной амнисти тухай» гэжэ арад зоной дунда нэрлэгдэһэн хуули баталагдаһан байна. Николай Валуевай тэмдэглэһээр, тус хуули Байгал далайн эрье шадар ажаһуудаг зоной байдалда ехэ нүлөөтэй байха юм. 

Хүндэтэ айлшан эдир тамиршадтай уулзаба 

Боксоор дэлхэйн абаргатай уулзахаяа Буряадаймнай эдир тамиршад Байгал далай зорюута ошоһон байна. Багаһаа хойшо боксоор бэеэ һорижо, Николай Валуевта адли болохоёо хүсэһэн хүбүүд олон ааб даа. Тэдэ мэдээжэ боксертой уулзажа, хаба шадалаа харуулхаяа боксын хэрэгсэлнүүдые, спортивна хубсаһа үмдөөд зогсобо. Эдир тамиршад бэе бэетэеэ шаасалдажа, хүндэтэ айлшанда дадал шадабарияа харуулба. 

- Мүнөөдэр шаасалдангүй байял даа, - гэжэ эдир тамиршадта Николай Валуев шоглон хандаа. 

Суута тамиршан залуу боксернуудтай гэрэл зурагаа буулгуулаа. Харагшадшье мэдээжэ боксертой дүрэеэ буулгуулба. 

Зураахай тудаба 

Николай Валуев номо һуршаар харбажа байһан буряад хубсаһатай хүнэй хажуугаар миин гарабагүй. Дмитрий Галсанов хүндэтэ айлшанда яагаад харбадаг бэ гэжэ харуулһан байна. «Номо һуршыемни шангаар татажа, бү эбдэжэрхёоройгты!», - гэжэ Дмитрий Галсанов шоглон, Николай Валуевта тэрэнээ һарбайба.

- Үгы ааб даа. Гэртэмни классическа түхэлэй номо һурша бии. Сүлөө сагтаа һорилго хэхэ дуратайб, - гэжэ Николай Валуев олониие гайхуулба.

Мэдээжэ боксер түрүүшынгээ 3-4 годли табихадаа тудабагүй. Табадахи годлёороо одоол зураахай тудажа шадаа. 

Иимэ томо хүн үнэхөөрөөшье номын хухартар татажархиха гэжэ һанахаар

«Гиир бүхы тамиршадта хэрэгтэй зүйл» 

Иигэжэ Николай Валуев абаһаар лэ хэлээ. Юуб гэхэдэ, хүнгэн атлетикээр болон боксоор һорилго хэхэдээ, гиир ходо үргэдэг байһанаа тэрэ мэдүүлээ.

- Хүнгэн атлетикэдэ түрүүн ябадаг байгааб. Һоригшомнай маанадые гиир үргүүлдэг байгаа. Энэ хэрэг ганса хүсэ шадал, шуран хүдэлсэ хүгжөөдэг бэшэ, мүн яһа холбодог шүрбэһэнүүдые һайжаруулна, - гэжэ Николай Валуев хөөрэнэ. 

Бүхы гүрэн дотор нэбтэрүүлэгдэжэ байһан ГТО-гой программа соо гиир үргэлгэ оруулагданхай гээд бү мартая. 

Һайн үгэнүүд хэлэгдээ 

Дэлхэй дээрэхи эгээл һайхан газарта тус мүрысөөнэй боложо байһан тухай нээлгын баяр ёһололой үедэ үгэ хэлэгшэд тэмдэглээ. 

- Иимэ һайхан газарта мүрысөө эмхидхэхэ тухай шиидхэбэри абаһан хүн зондо баярые хүргэхэ хэрэгтэй, - гэжэ Николай Валуев тэмдэглээ. – Байгал далайн бүхы элшэ хүсыень бэедээ шэнгээжэ шадаха хэрэгтэй. Тиимэһээ эндэ хабаадахаяа ерэһэн бүхы тамиршад сэбэр агаараар амилжа, сээжэ дүүрэн гэртээ бусахань болтогой. Тэдэ гэртээ ошоод, иимэ һайхан газарта ябаһанаа үетэн нүхэдтөө, гэр бүлэдөө хөөрэжэ, удаадахи жэлдэ үшөө олон хүнүүдые дахуулаад ерэхэ бэзэ гэжэ найдагдана. Энэ мүрысөөн жэлһээ жэлдэ бүри олон хабаадагшадые суглуулжа, холо ойгуур суутай болог гэжэ үреэнэб. 

Буряад Уласай Арадай Хуралай түрүүлэгшэ Цырен-Даша Доржиев үгэ хэлэхэдээ, гиир үргэлгэ манай уласта яһала хүгжэнги гэжэ тэмдэглээ. 

- Һүүлэй жэлнүүдтэ манай гиир үргэгшэд нютагайхидаа ходо баярлуулдаг болонхой. Тэдэ дэлхэйн, Европын чемпионадуудта болон уласхоорондын ехэ мүрысөөнүүдтэ шалгарна. Мэдээжэ тамиршан, спортын габъяата мастер, мүнөө үедэ Арадай Хуралай һунгамал Сергей Трофимович Леоновой габьяа сэгнэшэгүй ехэ. Энэ хүн хадаа унтан хэбтэнгүй гиир үргэлгые хүгжөөхэ талаар ажал ябуулдаг гээшэ, – гэжэ Цырен- Даша Доржиев хэлэбэ. – Мүнөө энэ мүрысөөндэ хабаадажа байһан тамиршад Байгалһаа хүсэ шадал абаад, ерээдүйдэ мэдээжэ тамиршад боложошье магадгүй. 

Гиир үргэлгөөр бүхэроссиин федерациин хүтэлбэрилэгшэ Игорь Солодов энэ мүрысөөн тухай манай сурбалжалагшада хөөрэжэ үгэбэ. 

- Гиир үргэлгөөр уласхоорондын федерациин бүридэлдэ 54 гүрэн ороно. Тэдэ булта дэлхэйн Кубогта хүртэхын түлөө мүрысөө өөрынгөө нютагай дэбисхэр дээрэ үнгэргэхэ гэжэ оролдоно, - гэжэ Игорь Солодов хөөрэнэ. – Байгал далайн эрьедэ тус мүрысөөн дэмы үнгэрнэ бэшэ. Ородой Холбооной Зүүн зүгэй можо нютагуудай дунда Буряад Уласта гиир үргэлгэ тон һайнаар хүгжэнхэй. Эндэхи олон тамиршад Ородой суглуулагдамал командын бүридэлдэ ороно бшуу. Мүн Буряад орондо мүрысөөнүүд үндэр хэмжээндэ үнгэргэгдэдэг ха юм. Тиигэжэ Улаан-Үдэдэ эдиршүүлэй дунда чемпионат, мүн эрэшүүлэй дунда чемпионат эмхидхэһэн байнабди. Хэдэн жэлэй туршада үнгэргэгдэжэ байдаг Сергей Леоновой шангуудта хүртэхын түлөө бүхэроссиин мүрысөөн эмхитэй, үрэ дүнтэй урилдаан гэжэ тоологдодог. Эдэ бүгэдые хараадаа абан, бүхэроссиин федераци уласхоорондын федерацидэ мэдүүлгэ оруулаа, тиин тэрэнь дэмжэгдээ. Тиигэжэ 2014 ондо Байгал далай дээрэ тус мүрысөө эмхидхэхэ тухай шиидхэбэри абтаа һэн. Нёдондо түрүүшын мүрысөөн болоо бэлэй. 

Удха шанартай мүрысөөн 

Байгал дээрэ боложо байһан энэ мүрысөөн олондо һайшаагдана. Гиир үргэгшэ Сергей Любимский энээн тухай иигэжэ хэлэнэ:

- Тус мүрысөөндэ хабаадагшад уласхоорондын классай спортын мастер болохо аргатай. Иимэ хэмжээ ябуулганууд Ород гүрэндэ тон үсөөн юм. Хари гүрэндэ мүрысөөндэ хабаадахада, ехэ мүнгэн хэрэгтэй, - гэжэ Сергей Любимский хөөрэнэ һэн. 

Яруунаһаа уг гарбалтай энэ тамиршан хоёр дахин Европын чемпион болоһон юм. Тиигэжэ тэрэ уласхоорондын классай мастер болоһон байна. 

Хэд илалта туйлааб? 

Тус мүрысөөндэ Сергей Любимский өөрынгөө шэгнүүртэ түрүү һуури эзэлбэ. Омск хотын спортын габъяата мастер Антон Анасенко, Тюмень хотын Анна Киреева гэгшэд өөр өөрынгөө бүлэгүүдтэ абсолютна чемпионуудай нэрэ зэргэдэ хүртөө. Буряадай тамиршадай дундаһаа Василий Недорезов, Сергей Каргин болон Андрей Рассадин гэгшэд нэгэдэхи һууринуудые эзэлээ.

Мүрысөөнэй үедэ

Борис Балдановай гэрэл зурагууд