1199
Дээдэхэн хонгор Үшөөтэеэ
Дэгэд холын гэхэгүйлби.
Тэниглэн балшар наһанһаа
Тэгүүлдэг нютагни бэлэйл даа.
Ирагуу найрагша Рахмет Шоймордановай шүлэг сэдьхэл зүрхэндөө хадуун абажа ябадаг Баярма Идамжапова 1979 ондо намарай наруули сентябрь һарада зэрэлгээтэ Зэдэ аймагай Дээдэ-Үшөөтэй нютагта Алексей Цырендоржиевич, Галина Дашинимаевна Идамжаповтанай гэр бүлэдэ хоёрдохи үринь боложо түрэһэн намтартай.
2001 ондо Баярма Буряадай гүрэнэй дээдэ һургуули дүүргэжэ, Буряад Уласай аграрна колледждо ажалайнгаа намтар эхилһэн юм. Тэрэ сагһаа хойшо мүнөө болотор олон зуун оюутадта жэлһээ жэлдэ эрдэм ном шудалуулжа, буряад хэлэ ба уран зохёолой багшаар, оюутадай бүлгэмэй хүтэлбэрилэгшөөр хүдэлнэ. 2010 онһоо хүмүүжүүлгын талаар захиралай орлогшоор хүдэлнэ.
«Буряад хэлэнэй багша болоод, хүүгэдые буряад ёһоор хүмүүжүүлхэб. Һурагшадаа шүлэгүүдые болон багахан туужануудые уран гоёор уншажа һургахаб. Тэдэнтэеэ хамта тайзан дээрэ гаража, элдэб мүрысөөнүүдтэ хабаадахадамнай, һурагшадни хододоол түрүү һууринуудые эзэлхэ һэн гэжэ бага наһанһаа хойшо аба эжыдээ, түрэл түхэмүүдтээ хэлэдэг һэмби”, - гэжэ Баярма Алексеевна энеэбхилэн, бага наһанайнгаа эрмэлзэл тухай хөөрэнэ. Тиимэһээ һанаһандаа хүрэжэ, һарбайһанаа абажа, энэ наһанайнгаа эрмэлзэл бэелүүлэн ябана гэхэдэ, алдуу болохогүй. Ашата багша боложо, дүй дүршэлөөрөө хубаалдажа, оюутадта наһанайнь зүб харгы заажа, хүмүүжүүлжэ ябахадаа, ехэл буян олоно гээшэл даа.
Баярма Идамжаповагай оюутад уласай элдэб янзын хэмжээ ябуулгануудта, уран уншалгын урилдаануудта эдэбхитэйгээр хабаадажа, түрүү һууринуудые эзэлдэг юм. Жэшээлбэл, Буряад хэлэнэй һайндэртэ зорюулагдаһан «Уран үгэ», «Дүрбэн тэнгэри» гэхэ мэтэ мүрысөөнүүдтэ түрүү һууринуудые эзэлнэд. Һая буряад хэлэнэй габшагай һарада Николай Дамдиновай 85 жэлэйнь ойдо зорюулагдаһан «Дүрбэн тэнгэри» гэһэн IX можо нютагууд хоорондын уран уншалгын мүрысөөндэ бэлигтэй багша, бэрхэ хүмүүжүүлэгшэ оюутадтаа жэшээ харуулан, өөрөө хабаадажа, II шатын дипломдо хүртэһэн байна. Түрэлхи хэлэнэйнгээ хүгжэлтэдэ нилээд ехэ хубитаяа оруулжа, иимэ эдэбхитэйгээр шабинараа һургана ха юм.
Баярма Алексеевна оюутадтаяа суг жэл бүхэндэ июниин 1-дэ Бүхэдэлхэйн үхибүүдые хамгаалха һайндэртэ Тарбагатайн хуулиин наһа гүйсөөгүйшүүлэй бэе элүүржүүлгын ниитын түб ошодог заншалтай.
- Колледждомнай буянтай энэ хэрэгтэ бэлэдхэл эртээнһээ ябуулнабди. Нигүүлэсхы хэрэгүүдэй долоон хоног зарлагдадаг, эбээн тэдхэгшэднайшье горитой туһа хүргэдэг юм. Тарбагатайн хүүгэд энэ үдэрые ехээр хүлеэдэг. Һуралсалда хэрэгтэй шухала хэрэгсэлнүүдые, спортын талаар хэрэглэдэг гар болон хүл бүмбэгэнүүдые, бусад нааданхайнуудые, амтан хоол бэлэг болгон баридагбди. Оюутад багахан тоглолто харуулдаг, хошон зугаатай мүрысөөнүүдые эмхидхэдэг юм, - гэжэ Баярма Идамжапова хөөрэнэ.
Май һарын, наһажаал зоной һайндэрнүүдтэ Эсэгэ ороноо хамгаалгын Агууехэ дайнай ветерануудта, үндэр наһатай үбгэд хүгшэдтэ колледжынгоо «Стимул» гэжэ волонтёрнуудай бүлгэмтэй хамта наһатайшуулай гэртэнь ошожо, жэлэйнь ажал хэрэгүүдые дүүргэжэ, туһа хүргэдэг, хамһалсадаг байна. Багша наһатай зондо гурбан зөөлэниие үзүүлхэ, хододоо туһалжа, анхаралтайгаар хандаха хэрэгтэй гэжэ оюутадтаа ото ойлгуулжа, хэлэжэ байдаг. Энэ буянта хэрэг эрхилһэнэйхиие Баярма Алексеевна ажаһуугшадые ниигэмэй талаар хангалгын Улаан-Үдын «Доверие» түбэй Баярай бэшэгээр, Хүндэлэлэй грамотаар шагнагдаһан юм.
Оюутад колледж дүүргэһэнэйнгөө удаа багшанарай һайндэртэ дуратай багшаяа золгожо, хани халуунаар амаршалдаг гуримтай. Һонёо хөөрэжэ, ямар ажал хэжэ ябаһанаа хөөрэдэг байна.
Амиды ябаһан наһан соо
Ажалые жаргал гэдэг юм.
Арадай хэлэһэн үгэнүүд соо
Алтанай дуһал байдаг юм,– гэжэ Хуса Намсараевай хэлэһэн үгэнүүдынь тон ехэ удхатай, ажабайдалһаа һабагшатай. Хүндэ туһа хүргэхэ гээшэ агуу буян, ашата хэрэг гээшэ гэжэ Баярма Идамжапова этигэнэ.
Сэсэг ШОЙНХОРОВА
