748
Буряад Уласай Кабанск аймагай «Байкальское» гэһэн үйлэдбэри Сагаалгаанда дашарамдуулан, «Молочные реки» гэһэн гаршагтай һүн эдеэнэй арбаад зүйл үйлэдбэрилбэ.
Һү үйлэдбэрилдэг«Байкальское» эмхи «Молочные реки» гэһэн гаршагтай тоһон, зөөхэй, сыр, ээзгэй болон һүнһөө буйлуулһан бусад эдеэ хоол бэлдэдэг.
«Жэл бүри манай эмхи 90 сая түхэригэй эдеэ хоол үйлэдбэрилдэг. Ганса һүөөр эдеэ хоол буйлуулдаг бэшэбди, огородой эдеэ, хартаабха, талха таряа ургуулдагбди, хилээмэ, талхан болон мяханһаа болбосоруулдагбди. Үйлэдбэрилһэн эдеэ хоол ехэнхидээ Кабанск аймагта наймалагдадаг, тиигэбэшье Улаан-Үдын дэлгүүрнүүдтэ худалдажа абахаар юм», - гэжэ «Байкальское» эмхиин захирал Виктор Терентьев хэлэбэ.
Тус эмхиин һүнэй симментал үүлтэрэй 500-гаад үнеэдтэй гурбан ажахыһаа һүн асарагдадаг. Бүхыдөө эдэ ажахынуудта малай тоо 1700-гаад болодог юм. Тиихэдэ 143 хүн эндэ хүдэлмэрилдэг. 2017 ондо «Байкальское» эмхи 1556 тонно һү үйлэдбэрилжэ, энэ хэмжээн урда жэлэйхиһээ 28 хубяар дээшэлһэн байна. Ажаһуугшад «Байкальское» эмхиин үйлэдбэрилһэн эдеэ хоол дуратайгаар худалдажа абадаг, тиихэдэ хүүгэдэй сэсэрлигүүд болон ниигэмэй эмхинүүдтэ һүн эдеэн дамжуулагдадаг.
Буряад Уласай хүдөө ажахын болон эдеэ хоолой яаманай хүдөө ажахын эдеэ хоол үйлэдбэрилхэ болон буйлуулха талаар хорооной түрүүлэгшын орлогшо Татьяна Полозовагай хэлэһээр, ажахынуудһаа килограммай түлөө худалдажа абадаг дунда зэргын сэн 20,9 түхэриг юм. Байгша ондо энэ сэн хубилаагүй. 2017 ондо улас дотор 175,5 мянган тонно һүн үйлэдбэрилэгдөө. Тэрэ тоодо, хүдөө ажахын эмхинүүд болон фермернүүдэй ажахыда - 16,7 мянган тонно. Тиихэдэ үнгэрһэн жэлдэ һү үйлэдбэрилдэг эмхинүүд 9,5 мянган тонно һү худалдан абажа буйлуулһан байна, тэрэ тоодо ажаһуугшадһаа 3,7 мянган тонно һү худалдажа абаһан байха юм. Энэнь нёдондонойхидо ороходоо, мянган тонноор ехэ. Һүүлэй хоёр жэлнүүдтэ улас дотор һү үйлэдбэрилхэ хүдөө ажахын 8 кооперативууд байгуулагдаа.
Буряад Уласта һү үйлэдбэриин һалбарида хорёод эмхинүүд ажал ябуулна. Үнгэрһэн жэлдэ 400 саяһаа дээшэ түхэригтэ һүнэй эдеэ хоол тэдэ наймаалжа шадаһан байна. Һү үйлэдбэриин һалабрида хүдэлдэг эмхинүүдтэ һү шэрэхэ тусхай авто унаа абаха талаар гүрэнэй тэдхэмжэ үзүүлэгдээ. Хизаарламал харюусалгатай «Бичурский маслозавод» болон «Берилл» бүлгэмүүд тэдхэмжэдэ хүртэһэн байна.
Буряад Уласай һү үйлэдбэриин эмхинүүд оньһон хэрэгсэлнүүдээ һэльбэн шэнэдхэнэ. Олон зоной эдэ үйлэдбэринүүдые таниха, мэдэхэ болохын тула эршэтэйгээр ажал ябуулагдана.
