Культура 7 мар 2018 1987

​Эхэнэр хүнэй шарай һайхан

Монголой уран зураашан Самбу Заяасайхан элдэб үе сагай, алишье уг гарбалай һайхан эхэнэрнүүдэй дүрэ зурадаг. Һүүлэй арба гаран жэлэй туршада энэ зураашанай бүтээлнүүд дары түргэн худалдагдажа, дэлхэй дүүрэн таража эхилээ. Юуб гэхэдэ, уласхоорондын уран зурагай дэлгүүртэ монголой бүтээлнүүд тон үсөөнөөр табигданхай. Олон зон монгол зураг бии гэжэ мэдэдэгшьегүй байха. Гэхэ зуура, Эрмитажай суглуулбарида Монголой уран зураашадай бүтээлнүүд бии юм.

Самбу Заяасайхан оршон үеын шэнэ оньһо болон заншалта уран зурагай түхэл холбон хэрэглэжэ, зурагуудаа бүтээнэ. Ти­ихэдээ хуушан болон шэнэ үеын соёлой хоорондо дугы татана гэжэ хэлсэдэг.

Урдын сагай байдалай үйлэ, нүүдэлшэ ажаһуудалай сууряан, Түб Азиин үндэһэн, заншалта түбэд болон япон арадай оньһото арга хадаа монгол уран зураа­шанай ажалда гол һуури эзэлнэ. Будаг, шэрэ, гуашь, мүн хара, боро үнгэнүүдые нэгэдүүлһэн өөрын онсо маягаар зурагуу­даа бүтээдэг.

- Минии зурагууд дээрэ баян уг гарбал­тай, дээдын зиндаатай монгол эхэнэрнүүд бэшээтэй. Тэдэнэй хубсаһан, үһэнэй түхэл нүүдэлшэ баян омогой заншалта маяга­ар зураглаатай. Монголшуудай баянайнь хэмжүүр хэр ехэ үнэ сэнтэй арһатай бай­наб гэхэ гү, али малай тоо толгойгоор то­ологдодог байгаа ха юм даа, - гэжэ Самбу Заяасайхан хөөрэнэ.

Монголой уран зураашанай бүтээлнүүд Европын гүрэнүүдтэ, Япони, Австра­ли, Америкын Холбоото Штадуудта үзэсхэлэндэ дэлгэгдэдэг. Мүн Монгол һайхан тоонто нютагтаашье мэдээжэ бо­лонхой. Улаан-Баатар хотын музей соо Заяасайханай бүтээлнүүд хубиин гаршаг доро үргэлжэ табяатай байдаг.

Уласхоорондын эхэнэрнүүдэй һайндэртэ, Буряадай эхэнэрнүүд, уран зу­раашанай гайхамшагта бүтээлнүүдые үзэжэ, сэдьхэлээ шэмэглэе. Зураг дээрэхи эхэнэрнүүдэй хубсаһан, гоёолто зүүдхэлнүүд сэдьхэл баясуулна, нюдэ ху­жарлуулна.

Галзууд С.Цырегма

Самбуу Заяасайханай гэрэл зурагууд