Культура 18 апр 2018 1112

​Хатарай шэмэг – “Хабарай сэсэг”

Ага тойрогой К.И. Базарсадаевай нэмэмжэтэ уралигай һургуулиин "Баяр" ансамблиин эдир хатаршад

Хабарай эгээл түрүүшын сэсэг ургын һалбаржа байха үедэ хоёр жэлэй нэгэ удаа болодог “Хабарай сэсэг” гэжэ урилдаан 2011 ондо байгуулагдаһан юм. Апрелиин 13-да Агын Соёлой байшанда “Хабарай сэсэг” хатарай урилдаанда 33 бүлгэм, бүхыдөө 756 үхибүүн хабаадаба. 756 үхибүүнэй баяраар халиһан шарайнууд, зан­шалта ёохорһоо эхилээд, залуушуулай дуратай мүнөө сагай хатарнууд тайзан дээрэ нэжэгэнэбэ. Үхибүүд ямар баяртайгаар хатарна гээшэб!

“Хабарай сэсэг” конкурс эмхидхэн байгуулhан Балжима Базаргуруевна Базаргуруевагай тайзан дээрэ гара­жа, амаршалгын үгэнүүдые хэлэхэ­дэнь, зал соо һууһан хүн зон баясха­лан хүргэн, нэрьемэ альга ташалгаар угтан дэмжэжэ байхадань, ямар гоё байгаа гээшэб!

Үхибүүд сэдьхэл дотороо орьёл­жо байһан баяр уяралаа, бүжэгэй гоё һайханиие бидэндэ, харагшадта, ха­тарай хүсөөр дамжуулна ха юм. Ямар хатарнууд хүн зондо гоёшоогдооб? “Барилдаашад”, “Тарбагаханууд”, “Хурьгадууд”, “Тугас шубууд”, “Кана­рейки”, “Адуушанай жороо”, “Түмэршэ дархашуул” гэхэ мэтэ олон даа. Ха­тартаа тааруулжа оёһон гоё һайхан хубсаһан баһа удха нэмээнэ гээшэл. Хатаршадай хубсаһануудые хараад, ямар уран гартай хүнүүд байдаг юм гээшэб, иимэ гоёор яагаадшье оёжо шададаг юм гэжэ гайхамаар!

Ага тойрогһоо гадуур байдаг Бада, Хёлго, Бооржо, Саһаша нютагуудһаа, Буряад Уласһаа, Монголһоо бэрхэхэн үхибүүд абьяас бэлигээ харуулхаяа, хатарай тэмсээндэ үзэлсэхэеэ ерээ һэн. Монголой Дорнод аймагай “Дор­нод бүжиг” бүлгэм (хүтэлбэрилэгшэ Н.Алтанцэцэг) латиин, буряад, мон­гол хатарнуудые бүжиглөө һэн. Хүнхэрэйхид, ага-хангилайхид, мо­гойтынхид, дулдаргынхид хэн хэни­иень илгахын аргагүй бэрхэнүүд байгаал даа. Тиигэбэшье шүүгшэд зүб лэ зүбшэжэ, илагшадые элирүүлбэ.

СССР-эй арадай артист Ким Базар­садаевай нэрэмжэтэ Агын уралигай һургуулиин “Баяр” ансамбль хоёр номинацяар Гран-при шан абаба. Хүтэлбэрилэгшэнь Дарима Аюшее­ва “Баяр” ансамбльда анхан хатаржа эхилһэн, мүнөө хатарай мэргэжэлтэ багша болоод, иимэ үндэр амжалта туйлаба.

Буряад Уласай Ярууна аймагай Нарһатын “Ая ганга” хүүгэдэй хата­рай ансамбль (хүтэлбэрилэгшэнь Юлия Мункоева) олоной хатар гэһэн номинацида хоёрдохи һуури эзэлбэ. Үхибүүдынь ямар баяртайнууд гэ­эшэб! Эдир хатаршад багшаа амар­шална, багшань үхибүүдээ тэбэрин, баяртай энеэбхилнэ. Хатар зохёохын үсэд нэтэрүү ажал, багшын нойргүй һүнинүүд, мэргэжэл шадабарияа мүлихэ эрмэлзэл, урагшаа зориһон зоригжол – эдэ бүгэдэ илалта асарна.

«Олоной хатар» гэһэн шэглэ­лээр Бооржо нютагай «Забава” бүлгэмэйхид (хүтэлбэрилэгшэнь Светлана Замбалова) “Эдир того­ошод” гэжэ хатараараа хоёрдохи һуурида гараба.

Дүрбэдэхиеэ үнгэржэ байһан “Ха­барай сэсэг” урилдаан хатарай багшанарта ехэ туһатай, мэргэжэлээ дээшэлүүлхэдэнь ехэ удха шанартай юм гээд олонхи багшанар хэлэбэ.

Намжилма БАЛЬЖИНИМАЕВА, Ага тойрогто «Буряад үнэн» сониной тусхай сурбалжалагша