790
Буряад Уласай Арадай Хуралай ниигэмэй бодолгын талаар хорооной үүсхэлээр элүүрые хамгаалгын һалбарида мэргэжэлтэдэй дутагдалай асуудалаар дүхэриг шэрээ үнгэргэгдэбэ. Энэ хэмжээ ябуулгада Буряад Уласай Элүүрые хамгаалгын сайд, эмшэд хабаадаба.
Мүнөөдэрэй байдалаар, улас дотор элүүрые хамгаалгын һалбарида 500-һаа дээшэ эмшэд болон дунда мэргэжэлтэй 700-аад хүдэлмэрилэгшэд дуталдана. Хүдөө нютаг «Земский доктор» гэһэн программар мэргэжэлтэд ерэжэ, 1 сая түхэриг абаашье һаа, эмшэд дуталдаһаар. Тиихэдэ уласай Засагай газарта дунда мэргэжэлтэй эмшэдтэ 500 мянган түхэриг түлэхэ тухай шиидхэбэри абтаһан байна.
«Земский доктор» гэһэн программаар хүдөө нютагта табан жэлэй туршада хүдэлөөд , эмшэд Улаан-Үдэ гү, али ондоо можо нютаг зөөжэ ошоно. Аша үрэнь дүүрэн бусанагүй гэжэ һунгамалнууд тэмдэглэбэ.
- Программаар хүдөө нютаг зөөжэ ошоһон 321 хүнһөө табан жэлэй үнгэрхэдэ, 154 эмшэд ажалаа үргэлжэлүүлһээр. Хахадһаа ехэ зониинь ябажа, хүдөө нютагуулта эмшэд, фельдшернүүд дуталдана. Тиихэдэ гушаад эмшэд табан жэл хүдэлэнгүй, программада хабаадахаяа арсаа, - гэжэ Буряад Уласай Арадай Хуралай ниигэмэй бодолгын талаар хорооной түрүүлэгшын орлогшо Светлана Будаева тэмдэглэбэ.
Буряад Уласта мүнөө үеын эрилтэнүүдтэ таараһан бага эмнэлгын 50 газарта мэргэжэлтэд дуталдана. Ивалга, Хори, Зэдэ аймагуудта бага эмнэлгын газарнууд хүдэлнэгүй. Терапевтнүүд, эхэнэрнүүдэй, хүүгэдэй эмшэд, фельдшернүүд дуталдана.
Һүүлэй жэлнүүдтэ баригдаһан бага эмнэлгын газарнууд мүнөө үеын эрилэтэнүүдтэ тааруу. ФАП-уудта уһаар хангалга, канализаци, нэнэ хэрэгсэлнүүд биишье һаа, тэдэ ажалаа ябуулнагүй. Тарбагатай аймагай түбэй больницын ахамад врач Александр Мацкевич энэ асуудалда онсо анхарал хандуулна.
- Уласай ехэнхи аймагуудта, тэрэ тоодо манай аймагта, дунда мэргэжэлтэй эмшэд дуталдана. «Земский доктор» программын ашаар врачууд бии һаань, фельдшернүүд дуталдана. Тиихэдэ манай больницада врач-педиатр үгы. Болбосон түхэлтэй оршон байгуулагдаа гэхэдэ, уһа зөөхэ, гал түлихэ хэрэггүй, мүнөө үеын эрилтэдэ тааруу бага эмнэлгын газарнууд, мэргэжэлтэд ябашана. Мүнөө жэлдэ хүдэлжэ эхилһэн дунда мэргэжэлтэй эмшэдые дэмжэхэ уласай программын ашаар, эмшэдтэй болохобди гэжэ найданаб, - гэжэ Александр Мацкевич хэлэбэ.
Буряад Уласай элүүрые хамгаалгын сайд Дамбинима Самбуевай һанамжаар, Засагай газар, аймагай захиргаан эмшэдые хүдөө нютагта ажаллаха талаар оролдоно. Ниигэмэй хүнгэлэлтэнүүд, албанай байра дурадхагдана. Теэд бэрхэ мэргэжэлтэд өөрынгөө эрилтэдэ тааруу ажал бэдэрнэ ха юм.
- 2018 ондо 50 мянган хүрэтэр ажаһуугшадтай хотонууд болон хүдөө нютагуудта хүдэлхэеэ ошоһон хүнүүдтэ болон фельдшернүүдтэ нэгэ удаа түлэгдэдэг тэдхэмжэ үргэлжэлхэ. Байгша ондо 1 сая түхэриг һомолжо, 102 эмшэд, 500 мянган түхэриг һомолжо, 42 фельдшернүүдые хабаадуулха түсэбтэйбди. Хэлсээнэй ёһоор, эмнэлгын һалбариин хүдэлмэрилэгшэд табан жэл хүдэлхэ ёһотой, - гэжэ элүүрые хамгаалгын сайд тэмдэглэбэ.
Элүүрые хамгаалгын һалбариин шиидхэхэ гол асуудалнуудай нэгэн хадаа һуралсалай эмхинүүдтэ бюджедэй һууриин дутагдал болоно. Буряад Уласай Арадай Хуралай һунгамал Сергей Дроздовай хэлэһээр, бюджедэй һуури яажа хубаарилхаб гэһэн асуудал хаража үзэхэ хэрэгтэй.
- Мэргэжэл шэлэжэ һураад, дүүргэһэнэй удаа залуушуул ехэнхидээ хаанашье бэшэ болоно. Эдэй засагай болон элүүрые хамгаалгын яамануудтай хамта бюджедэй һуури хубарилхадамнай хэн һаалта хэнэб. Байгша ондо мэргэжэлтэдэй дутагдалай бүридхэл тухай мүнөө дуулаагүйбди. Тиигэбэшье бюджедэй һуури дуталдана гэжэ хэлэнэбди. Эмшэн болохоо хүсэһэн хүн наһанайнгаа мэргэжэл шэлэнэ ха юм. Минии һанахада, бюджедэй һууриин хубаарилга үнгэргэхэдөө, фельдшер-акушернүүдтэ һураха һалбарида шэглүүлэн, нэмэлтэ мүнгэнэй һомололго хэрэггүй, - гэжэ Александр Дроздов хэлэбэ.
Хүдөө нютагуудта мэргэжэлтэдые хүдэлхэ, ажаһууха хүсэлтэй болгохын тула хэдэн хэмжэнүүдые абаха хэрэгтэй гэжэ һунгамалнууд тоолоно. Эмшэдые һургаха ехэ һургуули, колледжнуудта бюджедэй һууриин тоо олошоруулхаһаа эхилжэ, мүнгэн тэдхэмжэ үзүүлхэ хүрэтэр. Байгша ондо «Земский фельдшер» гэһэн программа бэелүүлэгдэжэ эхилхэ. Тэрэнэй ёһоор, мэргэжэлтэдтэ нэгэ удаа 500 мянган түхэриг барюулагдаха. Тиихэдэ хүдөө нютагуудые хүгжөөхэ хэрэгтэй.
Дүхэриг шэрээгэй дүнгүүдээр, Буряад Уласай Засагай газарта болон нютагай засагай байгууламжануудта хүдөө нютагуудта мэргэжэлтэдэй дутагдалай асуудал шиидхэхэ талаар хэдэн дурадхалнууд оруулагдаа.
Буряад Уласай Арадай Хуралай олондо мэдээсэл тараадаг хэрэгсэлнүүдтэй ажал ябуулдаг таһагай гэрэл зураг
