​Буряад хэлэн дээрэ баримтата кино буулгагдана

Үнгэрһэн жэлдэ буулгагдаһан богони баримтата фильмүүдэй түлбэригүй кинохаралга майн 11-дэ Үндэһэтэнэй номой санда үнгэрөө.

Һүүлэй үедэ буряад хэлэн дээрэ баримтата фильмүүдэй буулгагдахада баярламаар. Үндэһэн хэлэ хүгжөөхэ талаар Буряад Уласай Засагай газарай абаһан түсэлэй ашаар энэ ажал ябуулагдана гээд хэлэхэ шухала.

Һургуулиин үхибүүд, оюутад, ниитын ажал ябуулагшад, мүн юрын зон баримтата фильмүүдые харахаяа олоор суглараа.

«DocFest» гэжэ нэрлэгдэһэн энэ фестивалиин үедэ нэгэ мультфильм болонбаримтата зургаан фильм дурадхагдаа.

“Хууршан” гэһэн мультфильм олондо һайшаагдаа. Буряад онтохонууд дээрэ үндэһэлэн табигдаһан энэ бүтээлэй түрүүшын харалга Сагаан һарын үедэ болоо һэн гээд һануулая. Найруулагша Сергей Степанов энэ кино яагаад бүтээб гэжэ тобшохоноор хөөрэжэ үгөө.

- Мультфильм дээрэ олон бэлигтэй хүн зон хүдэлөө. Галсан Нанзатовай онтохо зохёоходонь, Николай Шабаев буряад хэлэндэ оршуулаа. Дүрэнүүдыень Аюна Ардаева зураһан байна. Хүүхэлдэйнүүдэй хоолойгоор Буряад театрай артистнар дуугаржа, амитай болгоо. Мультфильм бүтээхэдээ, компьютерна 3D хабсаргалтын элдэб зүйлнүүдые хэрэглээбди, - гэжэ найруулагша Сергей Степанов хөөрэнэ.

Буряадай элитэ уран зохёолшод тухай баримтата 4 фильм фестивалиин үедэ харуулагдаа. Даша Дамбаев, Николай Дамдинов, Цырендулма Дондогой болон Дондок Улзытуев тухай зураглалнууд сугларагшадай анхарал тон ехээр татаа. Эдэнэй хоёрыень Владимир Ширапов найруулан буулгажа, харагшадта дурадхаа.

- Уран зохёолшод, илангаяа шүлэг бэшэдэг хүнүүд тухай баримтата фильм буулгахада, бэлэн бэшэ. Түрэл хэлэн дээрэ бэшээтэй шүлэгүүдыень гүнзэгыгөөр шэнжэлэн харахадаа, ямар баян, ульгам хэлэтэй байгааб гэжэ мүнөөшье болотор гайханаб, - гэжэ Владимир Ширапов тэмдэглэнэ.

Хэжэнгэһээ гарбалтай бэлигтэй найруулагша, мүнгэшэ дархан Жигжит Баясхаланов тухай “Мүнгэн сэдьхэл” гэһэн баримтата фильмтэеэ танилсуулаа. Буряадай Үндэһэтэнэй музейн захирал Татьяна Бороноевагай хэлэһээр, бүтээл соо ганса Жигжит Баясхалановай ажал тухай харуулагдана бэшэ, мүн бүхы буряад дархашуулай хуби заяан тухай хэлэгдэнэ. Энэ хэмжээ ябуулгада хабаадаһан Жигжит Баясхаланов баяртай байһанаа мэдүүлбэ.

- Дархашуул тухай иимэ һайхан баримтата кино мүндэлхэдэнь баярламаар. Намтай адли иимэ залуу хүниие харуулхада һонирхолтой байна. Дархашуулай үни сагай заншалые алдангүйгөөр һэргээжэ ябахабди, - гэжэ залуу дархан тэмдэглээ.

Аяар холын 1975 ондо Пётр Чайковскиин нэрэмжэтэ Улаан-Үдын хүгжэмэй училищи дүүргэһэн хүбүүд, басагад тухай һонирхолтой кино буулгагдаһан байна. Энэнь гайхалгүй. Тэрэ жэл дүүргэһэн оюутад Буряадай түрүү дуушад болон артистнууд болонхой. СССР-эй арадай артист Галина Шойдагбаева, Ородой габьяата артист Ольга Аюрова болон бусадые нэрлэхээр.

- Түрэл нютагаа холо ойгуур суурхуулжа ябаһан артистнуудые бэлдэжэ гаргаһан манай багшанар тухай энэ фильм соо харуулагдана. Мүнөөшье болотор манай һуралсалай гуламта бэрхэ хүбүүд, басагадые бэлдэһэн зандаа, - гэжэ Урлалай колледжын захирал Баяр Турбянов амаршалгын үгэнүүд соогоо тэмдэглээ.

Буряад хэлэеэ хүгжөөхын талаар ажал бүри ехээр ябуулагдаха. Шэнэ баримтата фильмүүд найруулагдажал байха гээд, Буряад Уласай Соёлой яаманай сайд Соёлма Дагаева найдуулба. 

Үндэһэтэнэй номой сангай хэблэлэй албанай гэрэл зураг