​50 жэлэй туршада хатараараа баясуулна

Һаяхана Ивалга аймагай “Улаалзай” гэһэн хатарай ансамбль 50 жэлэйнгээ ойн баяр тэмдэглэбэ. Тэрэ 1968 ондо Гэльбэрын соёлой байшанай дэргэдэ байгуулагдаһан юм. Эмхидхэн байгуулагшань - Бальжид Дашипыловна Бадмаева.

Ансамбль һониншье, баяншье түүхэтэй. 1970 оноор Буряадай арадай артист, хатаршан Цыден Бадмаев “Улаалзай” гэһэн хатар табяад, ансамблиин байгуулагдахада, тэрэнээ бэлэглэһэн байна. Тиин саашадаа ансамбль “Улаалзай” гээд нэрлэгдэһэн түүхэтэй. Тэрэ гэһэнһээ хойшо тоогүй олон харагшадые гоё һайхан хатарнуудаараа баясуулаа. “Улаалзайда” 5-һаа 16 хүрэтэр наһатай хүүгэд хатардаг. Тэдэ буряад арадайнгаа түүхээр, соёлоор, ёһо заншалаар һонирходог, мүн зүүн зүгэй арадуудай хатарнуудые ехэнхидээ гүйсэдхэдэг юм. Илангаяа “Һэеы”, “Айлшалуулаарай” гэһэн хатарнуудынь үеһөө үедэ дамжуулагдажа, ансамблиин алтан жасада оруулагданхай.

Табин жэлэй хугасаада тус ансамблиие амжалтатай хүтэлбэрилһэн хүнүүд тухай хэлэхэ шухала. Светлана Дагбаевна Будожапова хүүгэд бүхэнтэй оролдосотой хүдэлжэ, хатарай номернуудта онсо анхарал табидаг һэн. Удаань тон түрүүшын “Лотос” гэһэн зүүн зүгэй арадай хатарай ансамблиин гол хатаршан Сэсэгма Дашинимаевна Доржиева хүтэлбэрилжэ эхилээ. Тэрэнэй ударидалга доро тус ансамбль 1995 ондо Буряад Уласай “Үхибүүдэй жэшээтэ хатарай ансамбль” гэһэн хүндэтэ нэрэ зэргэдэ хүртэһэн байна.

“Манай “Улаалзай” - ори ганса жэшээтэ ансамбль. Түрэхын талаан бэлигтэй үхибүүд эндэ хатардаг”, - гэжэ Сэсэгма Дашинимаевна омогорхолтойгоор хэлээ.

Эржена Владимировна Нимаева 2000 онһоо хойшо хүтэлбэрилһэн сагтаа арадай найруулгыень зандань үлээжэ шадахын хажуугаар, энэдхэг, хитад, хойто зүгэй олон хатарнуудаар ансамблиингаа жаса баяжуулһан юм. 2014 онһоо Эржена Сыреновна Кокорина хүтэлбэрилэгшэ болонхой.

“Улаалзайн” табин жэлэй ойн баярта олон айлшад, тэрэ тоодо Арадай Хуралай хорооной түрүүлэгшэ Цыденжаб Батуев хабаадаа. Цыденжаб Бимбаевич ажалайнгаа намтар Гэльбэрын һургуулиин һуралсалай тала даагшаар ба эмхидхэгшээр эхилһэн юм. Тиихэ сагта Бальжид Дашипыловна Бадмаеватай суг хамта энэ ансамбль эмхидхэлгэдэ хам оролсоһон байна. Мүнөөшье болотор һургуулитаяа холбоо барисаагаа алдаагүй зандаа. Ямар бэ даа ушар хэрэгэй гарабал, заабол хамһалсажа, дүнгэлсэжэ байдаг.

Хэзээ нэгэтэ энэ ансамбльда хатарһан хүнүүд олоороо ерэжэ, баярай үгэнүүдые зорюулаа, мүн хаа-хаанаһаа амаршалгын үгэнүүдтэй видеоролигуудые эльгээгээ.

Энэ үдэшэ олон хүн сэдьхэлэй дулаахан үгэнүүдые хэлээ. “Трансуголь” компаниин хүтэлбэрилэгшэ Александр Красовский амаршалхадаа: “Бидэ ансамблиин энэ-тэрэ асуудалнуудаар хандахада, заабол туһалха гэжэ оролдодогбди. Хүүгэднай - манай ерээдүй ха юм даа”, - гэжэ онсолоо.

“Улаалзай” - Ивалга аймагай урдаа хараха ансамбльнуудай нэгэн. Аймаг соо үнгэрдэг бүхы хэмжээ ябуулгануудта хабаададаг юм. Буряад Уласай Соёлой яаманай “Хүгжэмтэ зун”гэһэн түсэлэй бэелүүлгэдэ хабаададаг байна.

Шэнээр табигдаһан хатар бүхэниинь эрхим жэшээ боложо үгэнэ. Энэнь “Улаалзай” ансамблиинхидай бэлигые үшөө дахин гэршэлнэ.

Авторай гэрэл зураг