Общество 29 мая 2018 656

​Буряад Уласта тарилгын хаһа түгэсэхэ тээшээ

Даба-Жалсан Чирипов һайн сэгнэлтэ үгэбэ

Мухар-Шэбэр аймагта бусадһаа урид тарилгаяа түгэсхэбэ. Энэ ушараар Буряад Уласай Засагай газарай Түрүүлэгшын орлог­шо, хүдөө ажахын болон эдеэ хоолой сайд Даба-Жалсан Чири­пов тиишэ ошожо, дүнгүүдтэйнь танилсаба. Тэрэ табан ажахы хүрэжэ, һайн сэгнэлтэ үгэбэ.

Мүнөө жэл Мухар-Шэбэртэ 22 мянга гаран гектар газар элдүүрилэгдэжэ байнхай. 20,15 мянган гек­тар талмайда орооһон таригдана.

Аймагай засаг дарга Владимир Молчановай хэлэһээр, аймагта 38 ажахы тоологдоно.

- Хүдөө ажахымнай хүдэлмэрилэгшэд - эгээл сэнтэй хүнүүднай. Тиимэһээ бүхы ажахынуудта туһа нэмэри хүргэхэ гэжэ оролдонобди. Хүдөө ажахын яаманһаа гүрэнэй тэд­хэмжэ үзүүлэгдэнэ, - гэжэ Владимир Молчанов хэлэнэ.

“Һутай”, “Искра” ажахынууд та­рилгаяа түгэсөөд байнхай. Үглөө- нүгөөдэр “Түгнэ” ажахы хабарайнгаа ажал дүүргэхээр бэлэн. Хүдөөгэй ажалшадай хэлэһээр, тарилгаяа бүри урид түгэсэхэ аад, саһан, боро­он орожо, ехэ һаад ушаруулаа.

- Манай “Һутай” ажахыда 3400 гаран толгой хальмаг үүлтэртэ мал, 200 толгой герефорд үүлтэрэй эбэртэ бодо мал үсхэбэрилэгдэнэ. Тэдээндэ тэжээл ехээр таринабди. Мүнөө дээрээ бидэ орооһо тари­жа дууһаабди. Харин малай тэжээл ерэхэ үдэрнүүдтэ һуулгажа эхил­хэбди. Нёдондо хэды ехэ ган гасуур болобошье, бидэ 19 центнер урга­са нэгэ гектарһаа абаһан байнабди. Мүнөө жэл тиимэл ургаса абаха түсэбтэйбди, - гэжэ ажахын захирал Ким Эрдынеев хөөрэнэ.

Бүхы Буряадтаа мэдээжэ “Искра” колхоз газар элдүүрилгэдэ ехэ анхарал хандуулна. Орооһо тарихын урда тэндэ ехээр паар бодхоогдоно.

Паар бодхоогдоно

- Бидэ паар бодхоожо, газараа ама­руулна гээшэбди. Тарилгада энэ ехэ шухала онсо хэрэг гээшэ. Тиимэһээ 2 мянга гаран гектар газараа хахалжа байнабди. Үшөө тиихэдэ мүнөө жэл шэниисэ, обёос, ешмээн таряабди. Бүхы дээрээ 6 мянга гаран газарта орооһон таригдаа. Нэгэ гектарһаа 20 центнер абаха һанаан байна, - гэжэ колхозой хүтэлбэрилэгшэ Василий Коршунов хөөрэнэ.

Ирина Ананинагай фермерскэ ажахыда тарилга баһа һайнаар ябуу­лагдана. 2010 ондо Ирина болон Ни­колай Ананинтанай гэр бүлэ хооһон газар дээрэ хүдэлжэ эхилһэн бай­на. 2017 ондо гүрэнэй тэдхэмжэдэ хүртэжэ, үхэр малай байра бариһан байна. Мүн тиихэдэ тарилгын шэнэ оньһон техникэ худалдан абаа.

- Мүнөөдэр 800 гаран гектар газартайбди. 200 гаран гектар­та шэниисэ, обёос таринабди. Мүн тиихэдэ малай тэжээл таринабди. Мүнөөдэрэй байдалаар 65 толгой симментал үүлтэртэ мал тэжээнэб­ди, - гэжэ Николай Ананин хэлээ.

Николай Ананин

“Здоровое питание” гэһэн ажа­хыда хартаабха, морхооб, свёкло ехээр таригдана. Тус ажахыда урга­саяа уһалха асуудалай бэрхэшээлтэй дайралдана. Тиимэһээ эндэ 100 га­ран метр газар дороһоо уһанай һаб малтагдажа, тусхай бассейн руу оро­но. Тэндэһээл ажахынхид ургасаяа уһалха аргатай болоно бшуу. Һүүлэй хэдэн жэлдэ эндэ хартаабха, морхооб тариха оньһон техникэ Хүдөө ажа­хын яаманай туһаламжаар худалдан абтагдаа.

Иигээд лэ Мухар-Шэбэр айма­гай ажахынууд бэрхэшээлнүүдһээ айнгүй, ажал хүдэлмэриеэ алдангүй ажаһууна.

Авторай гэрэл зурагууд

Автор: Борис БАЛДАНОВ