​​Эмнэлгын шанар дээшэлүүлхэ зорилгоор

“Буряад Улас дотор аюулгүй болон һайн шанартай эмнэлгэ хинан шалгалга” гэһэн асуудалаар үнгэрһэн зүблөө Арадай Хуралай социальна бодолгын хорооной түрүүлэгшын уялга дүүргэгшэ Светлана Будаева хүтэлбэ. Энэ суглаанда арадай һунгамалнууд, Буряад Уласай эмнэлгын газарнуудай ахамад врачууд, захиралнууд, элүүрые хамгаалгын сайд Дамбинима Самбуев болон Үбэр Байгалай хизаарай Хуули тогтоолгын Суглаанай хорооной түрүүлэгшэ Цырен Цыренов, хорооной түрүүлэгшын орлогшо Алексей Саклаков, Агын тойрогой поликлиникын ахамад врач Саян Галсанов гээд хабаадаа. Хүршэ хизаарһаа түлөөлэгшэдэй хабаадалга хадаа эмнэлгын шанар һайжаруулгын амин шухала асуудалаар Буряад Улас дүршэлтэеэ хубаалдаха аргатай байһыень гэршэлнэ.

- Һайн шанартай болон түргэ мүрөөр эмнэлгын туһа хүргэлгэ хадаа бүхы гүрэн дотор шиидхэгдэхэ асуудал гээшэ. Мүнөөдэрэй тон шухала энэ асуудал тухай Ородой Холбоото Уласай Юрэнхылэгшэ Владимир Путин Федеральна Суглаанда захил-хандалгада хэлээ. Эмнэлгын шанар һайжаруулгын түлөө бүхы анагааха ухаанай эмхинүүд, эмшэд болон үбшэнтэншье оролдохо ёһотой, - гэжэ Светлана Дымбрыл-Доржиевна тэмдэглээ.

Бүгэдэндэ жэшээ

Хайшан гэжэ эмнэлгын эмхинүүд хүдэлнэб, үбшэнтэниие аргалха хэрэгтэ ямар ажал ябуулнаб гэһэн хиналтын ажал өөһэдын, дотоодын талаар шалгагдаха ёһотой. Тус асуудал Арадай Хуралай анхаралда табигданхай. 2018 оной апрель һарада вице спикер Цырен-Даша Доржиев Санкт-Петербург хотодо хуули баталалгын Соведэй зүблөөн дээрэ эмнэлгын газарнуудай шанар һайтай туһа хүргэхэ талаар бэрхэшээлнүүдые тодоруулаад, анагааха ухаанай эмхинүүд өөһэдөө шалгалгын, хиналтын ажал ябуулха тухай нэгэдэмэл шэглэл хэрэгтэй гэжэ тэмдэглэһэн байна. Тиигэжэ энэ асуудалаар Федеральна Хуулида нэмэлтэ оруулхыень тэрэ дурадхаа бшуу. Буряад Уласай Арадай Хуралай һунгамалнуудай үүсхэл дэмжэгдэжэ, 323-дахи Федеральна хуулиин 90-дэхи гаршагта нэмэлтэ хэгдэһэн байха юм.

Гүрэнэй бодолгын талаар бэелүүлэгдэжэ байһан хуулиин ёһоор, Буряад Улас дотор хэдэн хуулита дансанууд хүсэндөө ороһон, мүн баһа өөрын тусхай модуль байгуулагданхай. Оршон байдалда эмнэлгын эмхинүүдэй аюулгүй болон һайн шанартай ажал ябуулга дотоодын талаар шалгалтын менеджмент нэбтэрүүлхэ шухала. Семашкын нэрэмжэтэ уласай клиникэ, хотын 4-дэхи, 6-дахи поликлиникэнүүд, В. Ангаповай нэрэмжэтэ түргэн туһаламжын больница болон Хүүгэдэй шүдэнэй поликлиникэ гээд гүрэнэй Буряад Уласай 5 эмхи ISO 9001 гэһэн сертификат абанхай.

Эмнэлгын шанар һайжаруулгын талаар Семашкын нэрэмжэтэ Буряад Уласай клиническэ больница ехэхэн ажал ябуулдаг. 2017 ондо эмнэлгын тус газар Ородой Холбоото Улас дотор түрүүшүүлэй тоодо элүүрые хамгаалгын һалбариин хинан шалгалтын федеральна албанай мониторинг болон клинико-экономикын экспертизын аудит шалгалта дабажа, “һайн шанарай ба аюулгүй эмнэлгын ажал ябуулгын” һайн дуранай сертификат-үнэмшэлгэтэй болоһон юм. Тиигэжэ бүхы Ородой Холбоото Уласай 85 можо нютагууд сооһоо хоёрдохи һуурида, (Татарстан эгээл түрүүшын) Росздравнадзорой дурадхалнуудые нэбтэрүүлжэ эхилһэн байна. Иимэ аргаар мүн лэ Буряад Уласай хүүгэдэй клиникэ, хотын 4-дэхи больница, Мухар-Шэбэр аймагай больницада гээд нэбтэрүүлжэ эхилээ.

Дүй дүршэлэй түб

Шанартай ажал ябуулга нэбтэрүүлгын дүй дүршэлтэй хубаалдаха зорилготой түб үнгэрэгшэ жэлэй август һарада Семашкын эмнэлгын газарта байгуулагдаа. Энэ түбэй гол зорилго хадаа гүрэнэй элүүрые хамгаалгын хиналтын албанай үндэһэн стандарт түсэлнүүдые бэелүүлхэ, дүй дүршэлөөр хубаалдаха, онол аргануудые нэбтэрүүлхэ, шанар һайжаруулгын талаар жэшээтэ хэшээлнүүдые харуулха, дүршэлөө тарааха юм.

Семашкын нэрэмжэтэ больница 2016 онһоо энэ ажал эрхилжэ ябуулдаг гол түлэб үбшэнтэниие анхарха гэһэн шэглэлтэй юм.

- Бидэ нэн түрүүн элдэб аюулта оһолто ушар һэргылхэ, эмнэлгын алдуу үсөөрүүлхэ, аргын алдуу усадхахын түлөө энэ асуудалаар эдэбхитэй ажаллажа эхилээбди. Эмнэлгэ гээшэ оһолто элдэб ушартай тохёолдодог ха юм даа, шаналхаар. Тиимэл хадань дэлхэйн һайн дүршэлнүүдые манай уласта тааруулха, нэбтэрүүлхэ гэжэ оролдонобди. Энэ шэнэ онол арганууд аюулгүй, алдуугүй эмнэлгэ хэхэдэ туһатай. Тиигэжэ бидэ улас дотороо эгээл түрүүшын туршалгын талмай боложо үгөөбди. Бидэ мүнөө хэһэн ажалайнгаа багахан дүн татажа, уураг тархиин шуһанай хүдэлсын талаар үбшэнтэнэй наһа баралга үсөөрөө гэжэ мэдэрнэбди. Эндэ эмнэлгын эмхинүүдэй олон мэргэжэлтэдэй эб хамта ябуулһан ажал гээшэ, - гэжэ Семашкын больницын ахамад врач, Арадай Хуралай һунгамал Евгения Лудупова мэдээсэбэ.

Эмшэд дуталдана

Улаан-Үдэ хотын 2-дохи поликлиникын захирал Виктория Колмакова шэнэ үеын ажал хэрэгүүд тухай мэдээсээ. “Хайхарамжатай поликлиникэ” гэһэн түхэлөөр ажал ябуулжа байһанаа мэдүүлбэ. Энэ талаар хэдэн түсэлнүүдые урагшатай бэелүүлжэ байһан тухай хөөрэхэдөө, гол түлэб мүнөөдэрэй тохёолдоһон бэрхэшээлнүүдые дурдаба.

- Эмшэд дуталдана, илангаяа невролог, эндокринолог, офтальмолог гээд эмшэд үсөөн. Элүүрые хамгаалгын яаманай тусхай программада найданабди. Ажалаар хангалгын можын тусхай түсэл, илангаяа хүүгэдэй эмшэдэй хабаатай ажал ябуулха шухала. “Земский доктор” гэһэн түсэлэй хэмжээндэ эмшэдэй наһа дээшэлүүлһэнэй ашаар наһатайшье эмшэднай ябашана, - гэжэ тэрэ мэдээсэбэ.

Мүн лэ электронно аргаар үбшэнтэниие бэшэн абалга тухай Виктория Викторовна хэлэхэдээ, ехэнхи ушарта наһатайшуул интернедээр ээлжээ абажа ядалдана гэжэ тэмдэглээ.

- Гэбэшье манай мэргэжэлтэд наһатай үбшэнтэниие угтан абажа, ойлгуулжа, эмшэдтэ хэрэгтэй сагтань бэшэжэ туһална, - гэжэ тэрэ хэлээ.

Арадай Хуралай социальна талаар бодолгын хорооной түрүүлэгшын уялга дүүргэгшэ Светлана Будаева зүблөөнэй түгэсхэлдэ мүнөөдэрэй табигдаһан асуудал нэбтэрүүлгын шухала үүргэ тэмдэглэжэ, хэгдэжэ байһан ажалайнгаа дүй дүршэлтэй хубаалдажа, шанар һайн эмнэлгын ажал ябуулха тухай онсолон тэмдэглээ.

Зүблөөнэй шиидхэбэреэр, элидхэгшэдэй һанамжа мэдүүлгэнүүд хараада абтагдажа, элүүрые хамгаалгын талаар хиналтын албанай табиһан дурадхалнуудые уласай бүхы эмнэлгын эмхинүүдтэ нэбтэрүүлхыень Элүүрые хамгаалгын яаманда даалгагдаба.

Валентин ПОМИШИНЭЙ гэрэл зураг