​​Эбтэй бүлын ажал урагшатай

Баргажан аймагай Бага Үрөө нютагай Раз­уваевтан ажалша бэрхээрээ зондоо суутай юм.

Гэрэй эзэн Фёдор Ага­пович Бэшүүр тосхондо түрэһэн юм. Разуваевтан тэндэ нэгэ хирэ ажаһуугаад, Үрөө нютаг зөөжэ ерэһэн байна. Түрүүшээр үмсэдөө үхэр, гахай, тахяа тэжээ­жэ, огородой эдеэ ургуулжа байһаар, 2006 ондо “Бааб­гай” гэжэ ажахы байгуулаад, хэдэн жэлэй туршада айма­гай болон уласай хэмжээндэ үнгэргэгдэһэн хүдөө ажа­хын яармагуудта хабаада­даг һэн. Елена Васильевна зурагай багшын мэргэжэл­тэй хадаа, буусаяа ехэ гоё­ор, элдэб янзын зурагууда­ар шэмэглэһэн. Үүдэн мэтэ хабтагай дээрэ - хоёр томо баабгайнуудай зураг. Хүршэ айлай Женя басаган бааб­гайханай хубсаһа үмдөөд, айлшадые эшээндэнь оро­хые уряалаад, үүдэеэ нээдэг бэлэй.

Жэшээтэ гэр бүлын малай ажахы

2016 ондо “Гэр бүлын ма­лай фермэ” гэһэн шэглэлээр гүрэнэй түсэлдэ хабаадажа, 8 сая 800 мянган түхэригэй грантда хүртэһэн юм. Тиин симментал үүлтэрэй 50 тол­гой үнеэ худалдажа абаа, малай байра түхеэрээ, һү хөөрүүлхэ болон хүргэхэ хэрэгсэлнүүдые абажа тод­хоо. Хөөрүүлһэн һү, зөөхэй, ааруул наймаалха эрхэтэй һаяшаг болонхой.

Буряад Уласай Хүдөө ажа­хын болон эдеэ хоолой яама­най мэргэжэлтэдтэй суг хам­та Баргажан аймаг ажалай хэрэгээр ошоходоо, Разува­евтанайда зорюута хүрэһэн байнабди.

Разуваевтанай эбтэй бүлэ

Гэрэй эзэд бидэниие ба­яртайгаар угтажа, буусадаа уряа. Үнгэтэ будагаар шэр­дээтэй хорёо соо орон сасуу, үльгэрэй орон аяншалһан мэтэ болошохо юм: эндэ-тэндэ үльгэрэй мэдээжэ дүрсэнүүд тодхоотой, тойро­од нэгэшье бог шоройгүй. Са­ашаа малай байра хүрэбэбди. Елена Васильевна үнеэнэй хашаа, үнеэ һаадаг газар, һү суглуулдаг болон буйлуул­даг таһагуудаа харуулба.

- Һаамхай үнеэдээ нэгэ нэгээр һааха таһаг руу ору­улдагбди. Эдэмнай дада­ад, ээлжээгээ хүлеэжэ, жэ­рылдэн зогсодог. Һү һаадаг түхеэрэлгээр нэгэ доро 4 үнеэ һаажа болоно. Нэгэ үнеэндэ 5 минута хэрэгтэй. Хоёр хахад час соо һаали дүүрэдэг. Һаагдаһан үнеэн нүгөө үүдээр газаашаа гара­даг, - гэжэ гэрэй эзэн эхэнэр хөөрэбэ.

Үнеэ һаадаг Евгения

Һаадаг газартань, үнеэнэй байранууд соо ариг сэ­бэр. Шабааһанһаа байха шэбхыншье үнэргүй. Иимэ сэбэр байдалда баригдаһан үнеэнэй һүншье амтатай бшуу. Энэ ажахыда үдэртөө 300 литр һүн һаагдана. Тэ­рэнээ буйлуулжа, наймаанда табиха хэлсээтэй газарнууд­тай юм.

Нютагаархидаа ажалаар хангана

Разуваевтан “Гэр бүлын малай фермэ” шэглэлээр гүрэнэй дэмжэлгэдэ хүртэхэдөө, эрилтын ёһоор 3 хүнэй ажалта һуури нээгээ һэн. Үнөөхи баахалдайхан боло­жо наададаг байһан Женя ба­сагахан мүнөө аяар 20 наһа хүрэнхэй. Дунда һургуулияа дүүргээд, түрэл болошоһон ажахыдаа һаалишанаар ажал­лана.

Малшад нютагайнгаа Юра Коровкиниие баһа хүдэлгүүлжэ, салин түлэнэ. Бүхэли үдэрөөрөө үхэр ма­лаа адуулжа ябаха бэшэ, бүхы бэлшээринүүдээ бул­тыень хорёолонхой. Малаа тиишэнь оруулжа хаагаад лэ, ажал дүүрээ.

Разуваевтан 80 гектар таряалан газартай, 200 гек­тар бэлшээритэй юм. Шэ­ниисэ, ешмээн болон бусад орооһото таряа ургуулжа, малайнгаа тэжээл бэлдэнэ. Үбһэ абахынгаа хажууга­ар хартаабха ехээр тарижа, баһал малдаа үгэдэг байна.

Грантын ашаар шэнэ трактор худалдажа абан­хай. Тэрээндэ һууха трактористые ажалда абахаяа байна.

Бэрхэ зондо түсэбүүд олон

Малшад ажалаа үргэдхэхэ талаар олон түсэбүүдтэй. Нэн түрүүн үнеэдые тугал­луулха шэнэ дулаан бай­ра бариха, таряагаа хада­ха комбайн болон зөөхэй үйлэдбэрилхэ түхеэрэлгэ ху­далдан абаха һанаатай. Эдэ бүгэдэдэ горитойхон мүнгэн зөөри хэрэгтэй ааб даа. Тиимэһээ гүрэнэй дэмжэл­гын харалганда хабаадахада болоно.

Буряад Уласай Хүдөө ажа­хын болон эдеэ хоолой яа­манай дэргэдэхи мэдээсэлэй ба онол аргын түбэй дарга Аюна Цыренжапова энэ гэр бүлэдэ туһатай зүбшэл за­абари үгөө: хүдөөгэй хамжаа (СПОК) байгуулжа, гүрэнэй дэмжэлгын хэмжээнүүдтэ хүртэхэ арга бии.

- 2012 онһоо үзүүлэгдэжэ эхилһэн дэмжэлгын аша­ар уласаймнай яһала олон фермернүүд хүл дээрээ гара­на. Энэ Разуваевтанай бууса харана гүбта даа. Эдээн шэн­ги ажалша бэрхэ хүнүүдэй иигэжэ ажалаа ябуулжа бай­бал, Буряадаймнай хүдөө ажахы хүгжэхэл һааб даа, - гэжэ Аюна Заяновна тэмдэглээ.

Энэ гэр бүлын ажахы юугээрээ онсоб гэхэдэ, ара­дайнгаа заншалта ажаһуудал алдаагүй. Сергей, Максим хүбүүдынь айл болоошье һаа, угайнгаа буусада нэгэл хорёо соо байрлаад, эжы аба­таяа суг хамта ажал хэрэгээ эрхилнэ. Сергейн наһанай нүхэр Ирина акушер мэргэ­жэлтэйшье һаа, мүнөө эдеэ хоол буйлуулдаг технологой дээдэ һургуулида һуража байна. Максимай наһанай нүхэр Юлия хүнэй үһэ абадаг ажалтай байһан аад, мүнөө эконо­мист мэр­гэжэлтэй болонхой. Тиигэ­жэ гэр бүлөөрөө эбтэй эе­тэйгээр ажалаа ябуулна. Разува­евтанай гурбан аша хүбүүдынь ба­гахануудшьеһаа, ехэ томоо­тойнууд. Хүгшэн абаяа дахан ябаха дуратайнууд. Фёдор Агапович тэдэндээ эртээнһээ заажа, харуулжа байгаад, бүхы ажалаа хэдэг. Хүдөөгэй ажалай дууһашагүй ехэшье һаань, сүлөө сагаа оложо, аг­нуурида гараха, загаһа бари­ха дуратай юм.

Харин тогтошогүй “мо­тоортой” Елена Васильев­на ямар ехэ эршэ хүсэтэй эхэнэр гээшэб?! Энэ ехэ ажахые хүтэлбэрилжэ, нүхэрөө, хүбүүд бэреэдээ бул­тыень эб нэгэтэйгээр ха­рилсуулжа, даамайханаар хүмүүжүүлгын ажал ябуул­даг хүниинь гэжэ эли. Янза бүриин сэсэгүүдээр байра байдалаа шэмэглэнхэй, ого­родой эдеэ элбэгээр ургуул­на, жэмэстэ модонуудые таринхай.

Һонин һонгино ургуулдаг Елена Разуваева

Бидэндэ хэдэн үе дамжу­улжа таридаг һонгино ха­руулжа үгэбэ. Тэрэнь “гэр бүлын” гэжэ нэрэтэй. Хэдэн хэһэгээр ургадаг юм бай­на. Иимэ һонгинын үрэһэ хаанашье наймаалдаггүй, аяар холын үндэр үеһөөнь энэ хүрэтэр ургажал байдаг хаш.

Разуваевтаниие хара­жа, тэдэнэй ажалша бэр­хэдэнь, эсэшэ сусашагүй, тогтошогүй элшэ хүсэндэнь гайхажа, юундэ булта иимэнүүд бэшэ гээшэбибди гэжэ һанаа һэм.

Цырегма САМПИЛОВАГАЙ гэрэл зурагууд