​​Тохто Бэхиин буусада

Июлиин 13-14-эй үдэрнүүдтэ Мухар-Шэбэр аймагай дэбис­хэр дээрэ оршодог Мэргэдэй хэрэм гэжэ нэршэһэн газарта эрдэм шэнжэлгын хуралдаан эмхидхэгдэ­хээр хараалагданхай. Тэрээндэ мэр­гэд угсаатанай үри һадаһадай та­ража түбхинэһэн хэдэн гүрэнүүдэй болон Ородой Холбоото Уласай можо нютагуудай түлөөлэгшэд ха­баадалсаха.

- Һүүлэй 800-гаад жэлэй туршада түрүүшынхиеэ мэргэд угсаатан Буряад орондо, элинсэг хулинсагайнгаа анханай буусада суглархань. Буряадай Эрдэмэй түбэй эмхидхэһэн «Дундада зуун жэлнүүдэй мэргэдүүд Түб Азиин түүхэдэ» гэһэн хуралдаанда мэргэд уг­саатанай үри һадаһад хабаадажа, XIII зуун жэлэй үеын мэргэдэй хаан Тохто Бэхиин буусатай танилсаха юм, - гээд тус арга хэмжээ үүсхэһэн «Хүннү» жа­сын түрүүлэгшэ Олег Булутов дуулга­на.

Мэргэд болбол XIII зуун жэлдэ Чин­гис хаанай байгуулһан Ехэ Монгол Уласай бүридэлдэ ороһон монгол уг­саатан юм. Мүнөөнэй Үбэр Байгалай хизаарай, Буряад Уласай дэбисхэртэ, Сэлэнгэ, Үдэ мүрэнүүдэй эрьеэр анхан­даа ажаһуудаг байһан ха. Харин мүнөө мэргэд гарбалтай отог омогууд Хори буряадуудай дунда бии гэжэ зарим шэнжэлэгшэд тоолоно. Жэшээлхэдэ, хуасай уг увас гү, али хоас мэргэдһээ гараа гэһэн һанамжа бии.

- Хамнигадай дунда мекерчин гэжэ угай түлөөлэгшэд байха. Мүн Монгол­до мэргэд, хардал мэргэд, ехэ мэргэд, бага мэргэд, мэргэд онход гэжэ отог омогууд бүридхэгдэдэг. Үбэр Монгол­до мэргэд, мэргэчид гэжэ баһа бии. Эжэл мүрэнэй хальмагуудай дунда хоо меркед, ики-меркед, шара меркед, хара меркед, меркедняхин, меркечүүд гэжэ байна. Үшөө тиихэдэ Афгани­станда, Казахстанда, Башкир Уласта, Кемерово можодо мэргэд угсаатанай үри һадаһад ажаһуудаг гэжэ тоологдо­но, - гээд «Хүннү» жасын түлөөлэгшэд мэдүүлбэ.

starovery.narod.ru сайтһаа гэрэл зураг абтаба