​​Артёмой аза жаргал

Үргэжэ абаһан аба эжытэеэ

Эртэ урда сагhаа буряад зоной дунда үншэн хэнзэ үбгэд хүгшэд ба үхибүүд байгаагүй. Дэлхэйн олон тоото арадууд соо буряадууд нигүүлэсхы сэдьхэлээрээ, гүнзэгы удхатай ёhо заншалаараа, сэсэн hургаалнуудаараа онсо илгардаг юм.

Улаан-Үдын Таёжно һууринда ажаhуудаг Ахын Адуун- Шулуун тоонтотой Данзан Жалсараевич ба Яруунын Эгэтын-Адагһаа гарбалтай Дулма Дашацыреновна Цыбиковтэн Мухар-Шэбэрэй Галтайн үншэн хүүгэдэй гэрhээ Артём Могиле­вецые үргэжэ абаад, дүрбэдэхи жэлээ хүмүүжүүлжэ байна.

Улаан-Үдын «Светлый» гэhэн үхибүүдэй эмшэлэлгын- заһаруулгын түбтэ ажаллажа байhан Дулма Дашацыреновна 9-тэйхэн Артёмтой танилсаа hэн. Хүбүүн ДЦП үбшэнтэй. Тэрэ үедэ муугаар ябадаг, унаад, бодо­жо шадахагүй байгаа. Дулма Да­шацыреновна Данзан нүхэртөө Артёмой хүндэ ажабайдал тухай сэдьхэлээ хүдэлгэн хөөрэхэдэнь, гэрэй эзэн үргэжэ абахые дурад­хаа бэлэй...

Дулма Дашацыреновнагай хэлэhээр, тэдэ түрүүшэгээр ни­лээд ядалдаа. “Томо болошоhон үхибүүнтэй хайшан гээд харилса­агаа зүбөөр тогтоохо гээшэб гэжэ яhалашье бодомжолообди, орол­дообди», - гэжэ тэрэ хөөрэнэ.

Харин мүнөө Данзан Жал­сараевич Артёмоо дахуулаад, худагhаа уhа асардаг, түлеэгээ бэлдэдэг, газаахи ажалаа хэ­дэг. Хүбүүниинь ажалша ай­лай hургаалтай болонхой: гэр­тээ түлеэгээ оруулаад, галаа түлихэ, огородтоо хамhалсаха, амhарта угааха, шорой хамаха, хилээмэшье хайражархиха даа.

«Артёмой ажабайдалдаа ядалдахагүйнь тула ажалшаар hурганабди. Хүбүүмнай гэртэхи, газаахи ажалаа хэхэ ехэ дура­тай. Тиигээдшье бэень шанга, хүсэтэй болохо ха юм», - гэжэ Данзан Жалсараевич хэлэнэ.

Дулма Дашацыреновна Ар­тёмоо Москва абаашажа ар­галуулдаг hаа гэжэ һанадаг. «Юундэ иимэ үбшэнтэй гээшэ­биб?” – гэжэ хүбүүмнай сүхэрдэг болонхой», - гэжэ Дулма эжынь hанаагаа алдан хэлэнэ.

Артём Улаан-Үдэдэ тусхай (заһаруулгын) юрэнхы бол­босоролой 2-дохи интернат-hургуулида hурадаг юм. Эхин ангиин бэлигтэй багша Светлана Мироманова хүбүүнэй сэдь­хэлдэ түлхюур оложо шадаа: арайхан гэжэ үзэг холбодог байһан аад, мүнɵɵ тордиhогүй уншадаг. Шэнэ гэр бүлэдөө да­дахадаа, ажабайдалайнгаа hайжархада, номдоошье бэрхэ бо­лонхой.

«Суг hурадаг нүхэдынь хүбүүемнай ехэ хайрладаг, ходо туһалдаг. Мүн багшанарай, хүмүүжүүлэгшэдэй нигүүлэсхы hайхан сэдьхэлһээ, ажалаа зүбɵɵр зохёожо хүдэлhэнhɵɵ бо­лоно ха юм. Хүмүүжүүлэгшэ Эльвира Ванкеевае, клас­сайнь хүтэлбэрилэгшэ Тама­ра Будаевае онсо тэмдэглэмэ­эр. Гадна Артём 2-тойһоонь үндылгэhэн Галтайн интер­надай хүмүүжүүлэгшэд тухай ходо дулааханаар дурсадаг», - гэжэ түрэлхид хɵɵрэнэ.

Дулма Дашацыреновна ехэ ябуулга хэжэ, хүбүүгээ түрэhэн эжытэйнь, хоёр дүү басагад­тайнь танилсууланхай юм. Тиин Артём амаралтын үедэ тэдэнэйдээ айлшалжа, сэдьхэл дүүрэн бусадаг. Заримдаа Дан­зан баабайдаа хонходожо: «На­майе гэртэмни абаашагты», - гэжэ «захирха». Буряад ба ород хоёр айлайхи бэе бэедээ ехэ дүтэ болонхой. Мүнɵɵ Артём хоёр эсэгэтэй, хоёр эжытэй, эгэшэтэй, хоёр дүүтэй, олон нагасанартай, абганартай юм. Иигэжэ Артёмой хуби заяан hайн тээшээ эрид хубилаа.

Yншэн үхибүүнэй гомдонги, сүхэрэнги, сэбдэг хүйтэн сэдь­хэлдэ бадмахан сэсэг тариhан, алтан наранай гэрэл туяа бадаруулhан жэшээтэ буряад гэр бүлэдэ ɵɵрынгɵɵ зүгhɵɵ дэл­хэйн бүхы hайханиие хүсэнэб!

Тоотойхон энэ наhандаа тулиhан, ядаhан зондо туhалжа ябахаhаа ехэ буян байха аал? Хүндэтэ уншагшад, Улаан-Үдэдэ «шарахан» хүбүүе дахууланхай буряад айлтай дай­ралдаа hаа, заатагүй тэдээндэ аза жаргал, элүүр энхые, hайн hайханиие үнэнхэ зүрхэнhөө хүсөөрэйгты!

Ринчин-Ханда ЦЫДЕНОВАГАЙ дурадхаһан гэрэл зураг

Ринчин-Ханда ЦЫДЕНОВА