​​Буряадай бэдэрэлгын “Рысь” бүлгэмэйхид сэрэгшэдэй дурасхаал мүнхэлнэ

Сентябриин эхиндэ Халхын гол дээрэ болоһон суута байлдаанай болоһоор 80 жэл гүйсэхэнь. Манай гүрэнэй болон Монголой сэрэгшэд япон булимтарагшадые бута сохиһон түүхэтэй юм.

Буряадай бэдэрэлгын “Рысь” бүлгэмэй хүтэлбэрилэгшэ Владимир Ефремовэй хэлэһээр, 52 мянган совет сэрэгшэд тэрэ байлдаанда хабаадалсаа. Буряадһаа сэрэгэй албанда татагдажа, Халхын гол эльгээгдэһэн 15 мянган сэрэгшэд тоологдоно.

Энэ түүхэтэ ойдо дашарамдуулан, хэдэн хэмжээ ябуулга үнгэргэгдэхөөр хараалагдана. Буряадай түлөөлэгшэд Монголой Сүмбэр хото хүрэтэр автомашинануудаар ошохо түсэбтэй.

-Маанадай түлөөлэгшэд хэдэн хотонуудта жагсаалда зогсожо, Эсэгэ орондоо үнэн сэхэ байлгын хэмжээ ябуулгануудые үнгэргэхэбди. Хяагта, Алтанбулаг, Сүхэ-Баатар, Дархан, Улаан-Баатар, Чингисхот, Чойбалсан болон Сүмбэр хотонуудай залуушуултай уулзажа, иимэ муухай байлдаан болоо юм гэжэ хөөрэжэ үгэхэбди. Юуб гэхэдэ, манай гүрэнэйшье, Монголойшье ургажа ябаа залуу үетэн Халхын гол дээрэ юун болооб гэжэ оройдоошье мэдэнэгүй. Жэшээлбэл, Ородой түүхын номууд соо тус байлдаан тухай хоёрхон лэ мүр үгтэнэ, - гэжэ Владимир Ефремов хөөрэнэ.

Буряадай түлөөлэгшэдэй дунда соёлой хүдэлмэрилэгшэд ябалсахаар хараалагданхай. “Раздолье” гэһэн дуу болон хатарай ансамблиин гэшүүд дайнай үеын мэдээжэ дуунуудые гүйсэдхэхэ. 80 жэлдэ зорюулагдаһан эгээл ехэ хэмжээ ябуулгада хүндэтэ айлшад болохо юм.

Үшөө тиихэдэ Хяагтын музейн хүдэлмэрилэгшэд тэрэ байлдаанда зорюулжа, тусхай үзэсхэлэн бэлдэжэ байнхай. Монгол ороной хото нютагуудаар ябажа суглуулһан хуушан гэрэл зурагууд, тэндэ алдалан унаһан сэрэгшэдэй дансанууд олоной һонорто дурадхагдаха.

Суута байлдаанай 80 жэлэй һүүлшын хэмжээ ябуулгын гол үйлэ хэрэг гэбэл, хүшөө бодхоолго болоно. Владимир Ефремовэй хэлэһээр, Халхын гол дээрэхи байлдаанда зорюулагдаһан иимэ томо, удха шанар ехэтэй хүшөө анха түрүүшынхиеэ табигдахань.

8 тонно шэгнүүртэй хүшөө нээгдэхэ. Тэрэ ород, монгол болон буряад сэрэгшэдэй найрамдал тэмдэглэнэ. Тиимэһээ тэрээн дээрэ гурбан хэлэн дээрэ бэшэгдэнхэй. Хүшөөгэй гурбан хабтаһан дээрэ энэ байлдаанда унаһан сэрэгшэдэй нэрэнүүд