Культура 17 июл 2019 866

​​Уран үгэдэ ульһатай Ольга Доржиевагай шүлэгүүдтэйнь танилсагты

Ольга Шагдаровна Доржиева 1953 ондо Ярууна аймагай Нарһата һууринда түрэһэн юм. 1970 ондо Гүүндын дунда һургуули дүүргээд, тэндээ интернат-байшанда хүмүүжүүлэгшээр хүдэлөө. Удаань Тулдуу­най һургуулида буряад хэлэ ба уран зохёолой багшаар, утадхагдаһан үдэрэй бүлэгтэ хүмүүжүүлэгшээр хүдэлөө. Шэрэнгиин номой санда ажаллаад, айма­гай госстрахай агентээр хүдэлһэн байна.

Наһанайнгаа амаралтада гараад, Ольга Шагдаровна уран үгэдэ багаһаа ульһатайгаа һанан, гуурһаяа дахин туршаха гэжэ шиидээ юм. Аймагай “Улаан Туяа”, “Ярууна” сониндо, уласай “Буряад үнэн” сониндо, “Байгал” сэтгүүлдэ шүлэгүүдээ толилуулһан байха. Мүнөө уншагшадайнгаа анхаралда хэдэн шүлэгыень дурадханабди.

Хабарай ургы

(дуун)

Аажам нютагаараа – Хойто-Бэеэрээ

Амараг нүхэдөөрөө золтой ябахадаа,

Аляа гүлмэрхэн шабинар байгаад,

Ая ганга гарташ барюулааб.

Дабталга:

Хойто-Бэеэрээ, арюун талаараа

Хабарай ургы хараад баярлааб.

Хани нүхэдөөрөө һургуулиин ябаад,

Хабарай ургы шамдаа бэлэглээб.

Дабталга.

Голойнгоо эрьеэр, Хойто-Бэеэрээ

Гоёхон залуу басагантай уулзааб.

Гансааран баглаа сэсэгүүдтэй ерээд,

Гайхалтай түргэн дураяа мэдүүлээб.

Дабталга.

Түрэлэй абгай

Гэрэйнгээ урда түрэлэй абгай

Гажаранги янзатай һуудаг бэлэй.

Гурбан хүбүүдээ дайнда алдаһан

Гунигланги шэртэжэ харадаг байгаа.

Гайхамаар бэрхэ, сэбэр хүбүүд

Гэртэһээ гаража, дайнда мордоһон,

Габьяа ехэтэй эрэлхэгээр ябаад,

Гурбуулан баатарай үхэлөөр унаһан.

Саг үдэрнүүд, жэлнүүд үнгэрөө,

Сэдьхэлэй сараа үнөөхи зандаа.

Сэсэн хүбүүдынь зүүдэндэнь ерээ,

Саг зуура эжыгээ эрьеэ...

Зүүдэнэй тайлбари таажа яданхай,

Зула бадараагаад, бурхандаа мүргэбэ.

Зүрхэнэй сохисо ондоохон болонхой,

Зүншэ лама ойлгуулжа туһалба.

Гансааран абяагүй түрэлэй хүгшөө

Газаашаа гараад, удаан һууха.

Гасалан, зоболон үзэһэн баарһан

Гайханги гэнтэ саг һураха...

Голхорол, урмаа хухаралга

Эртэ үглөөгүүр һандаргааша үхэр

Эбэрээ бухалнуудта шэхээд урбуулба.

Эзэн ехээр сухалаа хүрөөд,

Эрьюулээд, ташуураар таһа сохибо.

Нэгэ ямаан айлай хоройдо

Нэтэрүүгээр һүрэжэ, ядуухан ороод,

Нимгэн самса жажалаад угзарба,

Нарин ооһороор шэрбээд гаргаба.

Гайтай гахай гүйжэ ороод,

Гансата тариһан хартаабха малтажа,

Голхорхоор ехээр хушалжа эдеэд,

Гарза хүршындөө хээд тэрьедэбэ.

Сортоотой морин дэбхэрээд турьяба,

Сабшажа туруугаараа өөдөө инсагаалаад,

Сэргэһээ мултараад, тангараад тэрьедэбэ,

Сошоод, мэгдээд, үхибүүн уйлаба.

Бүхэ голтой гэрэй амитадта

Байра, хорёо хэрэгтэй юм даа.

Барагшаг юумэндэ гомдол гаргаашад

Баясажа, хүршындөө амаа тоһодохо даа.