Общество 18 июл 2019 877

​​Эквадорой индеецүүдтэ - буряад дэгэлнүүд

Буряад орондо буужа ерэһэн айлшад, хари гүрэнэй аяншалагшад тон ехээр ямар юумэ һайхашаана гээшэб, дахин ерэхэдээ, заатагүй үзэһэйб, хараһайб, туршаһайб, амсаһайб гэжэ һанаһан зүйлнүүд ту­хайнь асууха даабаритайгаар манай сурбалжалагша Улаан-Үдынгөө гудамжануудаар ябаба.

Гоё һайхан үндэһэн хубсаһаяа үмдэһэн, шубуунай үдөөр бэеэ шэмэглэһэн гурбан индеецүүдэй ира­гуу һайхан хүгжэмдэ Буряадай ниислэл хотын ажаһуугшад ба айлшад дадажа байгаа ёһотой.

Эдэмнай хадаа Эквадорой яармагуудай ба бүд нэхэгшэ­дэй нютаг гэжэ суутай От­авало хотын гурбан аха дүү хүгжэмшэд болоно. Энэ хо­тодо саг тогтошоһон шэнги байдаг, ажаһуугшадынь ур­данайнгаа ёһо гурим мүнөө болотор сахидаг юм.

Тэдэ ехэнхидээ Улаан-Үдын Хубисхалай талмай дээрэ хүгжэмөө зэдэлүүлдэг. Бидэндэ танигдаагүй олон ондоо янзын модон жэмбүүрнүүд дээрэ зөөлэхэн, сэдь­хэлдэ урин аялга хүгжэм гаргажа, олоной һонирхол татана. Тэдэниие шагнаха­яа, харахаяа сугларһан зон аалихан хатараадшье аба­даг. Индеецүүдэй заншалта хүгжэмэй зэмсэгэй абяае синтезатор лимбэ хоёр бүри һонин болгожо шадана. Энэмнай фолк гээшэл даа.

“Манай бүлгэм “Atipak Runa” гэжэ нэрэтэй. Танай гүрэнэй Красноярск, Омск, Эрхүү, Ка­зань хотонуудаар ябаабди, ха­рин Улаан-Үдэ түрүүшынхиеэ ерээбди. Сампоньо, ситар, флейтэ гэһэн зэмсэгүүд дэ­эрэ нааданабди, - гэжэ аха дүүнэрэй нэгэн Джон Паудисто хөөрөө. – Ганса хүгжэмөөрөө бэшэ, мүн эхэнэрнүүдэй болон эрэшүүлэй зүүдхэл, олон ян­зын гарай бэлэгүүдые дархал­жа худалдаад, мүнгэ олонобди”.

Эквадорой хүгжэмшэд Ха­касиин Л.Р. Кызласовай нэ­рэмжэтэ хизаар ороноо шэн­жэлгын музей нээлгын баяр ёһололдо ба “Курага” гэһэн арт-фестивальда уригдаһан байна. Гадна Красноярска хизаарай Шушенское тосхондо “Мир Сибири” гэһэн үндэһэ яһатанай хүгжэмэй фестивальда хабаадалсаа.

“Танай “Ёохорой һүни” гэһэн гоё фестивальда байһандаа ехэ баяртайбди. Буряад дэгэлнүүдыетнай ехэ зохидшоогообди. Эндэхи байгаали, сэбэр агаар һайшаагдана. Бидэ бүхэли зунаа бусад хотонуудаар­тнай аяншалжа үнгэргөөд, хүйтэрхэ тээшээ нютагаа бу­сахабди”, - гэжэ Джон Пауди­сто хэлээ.

Автор: Долгорма БАДМАЕВА