Общество 10 сен 2019 931

​​«НОХОЙН ГАЙХАЛ»

Галдан үни хада хүлөө ехээр гэмтээжэ, мүнөө үрөөһэн хүлынь протезтэй ябадаг юм. Нэгэтэ тэрэ ондоо нютагай танил айлдаа айлшалхаяа үүдыень татажа, хорёо соонь орохотойнь сасуу, нэгэ буруугай зэргэ шара нохой араан шүдөө арзайлгаһаар добтолбол даа. Тиихэдэнь, яда­ха болоо һаа, тулуураараа тулалдана бэзэб гэжэ һанаха мүртөө, үнөөхи протезтэй хүлөө табижа үгэһэниинь, тэрэ нохой аймшагтайгаар аржага­нан, хазан гэхэдээ, «ай ёо» гэжэ, шүдөө түгдэлэн алдаа гү, богонихоноор гангинахадал гээд, Гал­данай дороһоонь өөдэ гайхаһан, эшэһэн нюдөөр хараад, һөөргөө эрьежэ, гэнжэдэ һуудаг газартаа ошоод, урдахи хоёр һабар дээрээ хоншоороо та­бяад, нюдөө аняад, хэбтэшөө һэн. Нохойн толгой соо ямархан бодолнууд мухаряа хаб даа?!

«БУРУУ ОЙЛГООД…»

Зунай ааяма халуунай хүсэд буураагүйдэ Дам­бын хүгшэнтэеэ үнеэдээ һаахаяа гараад, аргал суглуулжа, хэдэн газар унай табиһаниинь, исал­жа байһан һоно батаганаан абаһаар нам гэшэнэ. Гэнтэ үнеэгээ һаажа һууһан Сэмжэд хүгшэниинь: «Бүгсыень маажа!» - гэһэниинь, буруу ойлгоһон үбгэниинь гайхан татаад, һамганайнгаа ууса­да хүрөөд абахадань: «Ай, яажа байгаа зүнтэг гээшэбөө, энэниинь. Би шамайе үнеэнэй бүгсэ маажа гэнэ бэшэ гүб? Харанагша, һүүлээ шарба­гануулаад, байжа үгэнэгүй ха юм», - гээд, хараал шэрээл табяа һэн.

«ҮГЭЕЭ ДУТУУ ҮГҮҮЛХЭДЭ…»

Буладай үдэһөө хойно гэртээ амаржа бай­тар, хүршэ айлайнь залуу хүбүүн ороһоор мэн­дэшэлээд: «Булад ахатан, насосоо үгыт даа, һамганаймни хии табижа байна», - гэбэ ха. Уша­рынь хадаа, Доржые һамганиинь машинаараа аймагай сээнтэрһээ хүргэжэ ерэһэн байгаа. Энээ­ниие тухайлһан Булад гараж сооһоо насосоо гар­гажа үгэхэдөө, мэхэтэйгээр энеэбхилэн: «Ойлгоорой хүбүүн, тэһэ хашаалжа бү орхёорой», - гээ һэн ха.

«БУРЯАД НЭРЭНҮҮД»

Нэгэтэ Гарма-Зади нүхэртэеэ хоюулан хотын хоол баридаг газарта орожо, халааһандаа абажа ябаһан «хатуу Хандамаяа» гаргажа, үрбэгэнэһэн хорхойгоо даруулхаяа гашуухан ундаяа аягалжа байхадамнай яданги хэбэртэй - урда үдэрынь ехэдүүлээ хаш, ород шэгтэй эрэ дүтэлөөд, баһа нэгэ «Дүшэнградусовнае» стол дээрэ табиһанай удаа: «Хампаани боложо танилсая» гээд: «Абрам Бадмаевич гээшэб», - гэбэл даа. Бинь: «Даша-Дондог Назарыч», - гэбэб. Нүхэрни: «Гарма-Зади Батуевич», - гээ юм ааб даа. Харин үнөөхимнай ойлгосо муутай болоод ябаһан байгаа гү, али шоглохо хүсэлтэй һэн гү, урдаһаамнай ээлжэлүүлэн хаража - хаража: «Интересные имена у бурят. Од­ного зовут «Тащи сундук назад», второго «Кар­ман сзади Баулович» гэхэдэнь, бидэ хоёрынь урда урдаһаа харалсаад, хэлэхэ үгэеэ тэрэ зуура олохоёо болишоод байгаа бэлэйбди.

«ХҮГШЭН ХҮҮГЭН ХОЁР АДЛИ»

Нэгэтэ Ханда хүгшэнэй гэртээ телевизор ха­ража һуутарнь, хүршэнэрэйнь аша - гурбатайхан Алдар хүбүүхэн орожо, ойронь ерээд, толгойгоо барижа: «Тархимни үбдэнэ. Давленимни бодоо гээ­шэ гү даа», - гэхэдэнь, Ханда хүгшэн энеэдэһэеэ хүрэбэшье, бэеэ барижа, хүбүүхэнэй толгойень эльбээд: «Бараг болохош даа», - гээд, табяа һэн. Энэ гурбатайхан хүүгэнэй хүгшэн эжынь орохо бүринь ходол: «Толгоймни үбдэнэ, давленимни бодоо гээшэ гү даа», - гэжэ байдагынь, абаһаар һанаандань ороһон байха.

Яруунын Мужыхын номой сан

Читайте также