Общество 19 сен 2019 994

​​Анханһаа дэлгэрһэн арадай нааданууд

Шагай шүүрэлгэ

Буряад Уласта ажаһуудаг арадуудай заншалта наада­нуудай фестиваль сентябриин 14-дэ үнгэргэгдөө. 16 аймагай 400 гаран хүн эндэ хабаадаа. Эгээл олоор тамиршад һээр шаалганай мүрысөөндэ оролсоо. Энэнь гайхалгүй. Юуб гэхэдэ, түрүү һуури эзэлэгшэ автомо­биль шанда хүртэхэ байгаа бшуу. Тиигэжэ Захааминһаа уг гарбалтай Батор Очиров илалта туйлажа, гол шанда хүртэбэ.

Иимэ фестиваль жэл бүри болодоггүйнь харам­тай. Тиимэһээ олон хүн зон ерэжэ харана, хабааданашье. Мүнөө жэл спортын хэдэн зүйлөөр тэмсээнүүд болоо. Ородой лапта болон город­ки, киргизэй морин дээрэ барилдаан, буряад шагай на­адан, славян арадуудай гиир шэдэлгэ, һоёд угсаатанай тэ­бэг болон дэрээр тулалдаан гэхэ мэтэ һонирхолтой на­аданууд дурадхагдаа.

Буряад Уласай Толгой­логшо Алексей Цыденов, спортын болон залуушуулай хэрэгүүдэй сайд Вячеслав Дамдинцурунов, соёлой сайд Соёлма Дагаева гэгшэд хаба­адагшадые халуунаар амар­шалжа, арадуудай наадануу­дые хүгжөөхэ хэрэгтэй гэжэ тэмдэглээ.

Энэ хэмжээ ябуулга Үбэр Байгалай арадуудай этно­графиин музейн талмай дээрэ болоһон байна. Эм­хидхэгшэдэй тэмдэглэһээр, арадуудай ёһо заншалда на­аданууд гол һуури эзэлнэ ха юм.

- Наадандамнай олоор һургуулиин үхибүүд ерэһэндэнь һайшаалтай. Мүнөө үедэ ганса телефон, компью­тер харашаһан хүүгэд газаа гаража, эжы абанарынь, те­эбии таабайнуудынь ямар наада наадажа байгааб гэжэ харана. Эдэ бүгэдэ хүн бүхэндэ дүтэ. Спортын тала­ар бэлэдхэлгүй ямаршье хүн наадаха аргатай гэжэ ойлгоо ёһотой, - гэжэ Буряад Уласай Этноспортын федерациин түрүүлэгшэ Алексей Гырге­нов мэдүүлнэ.

Оодарыш - киргиз арадай барилдаан

Тус мүрысөөндэ ганса Бу­ряадай түлөөлэгшэд хабаа­даа бэшэ, мүн Үбэр Байгалай хизаарай, Эрхүү можын та­миршад бэеэ туршаа. Мон­гол орониие Улаан-Үдэдэхи консульствын ажалшад түлөөлөө.

Гиир шэдэлгэдэ ядро түлхилгөөр уласхоорондын классай спортын мастер Григорий Панфилов шалга­раа. 32 килограммтай гиир тэрэ 15 метр саана шэдэжэ шадаа.

Бүхы наадануудай дүнгүүдээр Улаан-Үдын тамир­шад түрүүлжэ гараа. Байгал шадарай болон Баргажанай аймагуудай команданууд шангай һууринуудые эзэ­лээ.

Һээр шаалгаар мүрысөөндэ 218 бүхэшүүл хабаадаһан байна. Гадна 10 эхэ­нэр оролсоо. Захаамин аймагай Баярма Цыденова түрүүлжэ гараа. Эгээл эдир хабаадагша, Захаамин ай­магай Дүтэлүүр һууринай 15 наһатай Дарима Будаева шанга тулалдаанда III һуури эзэлээ.

Түрүү һуури эзэлхын түлөө Аха аймагай Баясха­лан Габанов болон Захаамин аймагай Батор Очиров хоёр тулалдаа. Энэ шата хүрэтэр эдэ хоёрнай тус тустаа 13 һээр хухалһан байна. Үшөө хоёр һээр хухалжа, Батор Очиров чемпион болоо. Ба­тор хадаа 2017 ондо уласай “Наадан-Сурхарбаанда” аб­солютна чемпион болоо һэн. Урда жэлнүүдтэ Захааминай баатар волейбол наадагша бэлэй.

Эмхидхэгшэдэй хэлэһээр, тус хэмжээ ябуулга жэл бүри болохоор хараалагдана.

Борис Балдановай гэрэл зурагууд

Автор: Борис БАЛДАНОВ

Читайте также