Общество 30 окт 2019 1270

​​Харюу-хандалга

Хүндэтэ Баир Николаевич ДЫШЕНОВ!

«Буряад үнэн» тухай һанамжыетнай анхаралтайгаар шагнаад байхадаа, эрхилэгшын тушаалда ороһоор хахад жэл боложо байһан би, мүн бүхы сурбалжалагшаднай харюу бэшэжэ, сонинойнгоо хуудаһан дээрэһээ Танда хандаха гэжэ шиидэбэбди. Долоон хоног бүри гарадаг сонин бүтээхын түлөө үдэр бүри хүдэлжэ байһан бидэнэр уншагшаднай олон болоһой, хэжэ байһан ажалнай зондо хэрэгтэй байһай гэжэ хүсэдэг лэ зон аабзабди.

Мүнөө 4 мянган хэһэгээр сонимнай гарана. Бахын шээһэн мэтэ багахан тоо гэжэ ойлгосотой. Һарада тулама һанаагаа нюунгүй, 15 мянганда хүргөө һаа гэжэ досоогоо бодогшоб гэжэ мэдүүлжэрхиһүү. Теэд һара жэлэй һайндашье (Зүблэлтэ засагай үедэ), буряад хэлэнэй бурьялан хүгжэжэ байхадашье, ехэдээл бол 7 мянган хэһэгээр гарадаг байһан лэ даа.

Сонинойнгоо хуудаһанууд дээрэ толилжо, уншагшын һонорто хүргэхэ мэдээсэлнайл тон шухала юм ааб даа. Хэр зэргэ хурса бодолтой, ульгам хэлэтэй сурбалжалагшад манда хүдэлнэб, ажабайдалай юрьеэн соо энэнь хара, тэрэнь сагаан гэжэ илгаруулха сэнэгтэй байхаһаа гадна, арад зоной ой ухаанда зүб нүлөө үзүүлхэ аргатай гүбди гэжэ саг үргэлжэ бодомжолжо байгдадаг. Түрэлхи хэлэнэйнгээ хойшоо гарантажа байһан сагта буряадаараа бэшэдэг сэтгүүлшэдээ сэгнээгүйдэ аргагүй гэжэ һанахаар. Суг хүдэлдэг аха, эгэшэнэрни шэлэһэн мэргэжэлдээ үнэн сэхэнүүд, үдэр бүриингөө ажал хэхэдээ, үлүү ехэ эрилтэшье табидаггүй. Анжараа байхат, аха эгэшэнэр гэжэ хэлэһыемни. Би 40 хүрэхэеэ ябанаб, харин минии: «Дүүхэй», - гэжэ хандаха хүн манай сониндо үгы. Энэ баһал бэрхэшээл гэхээр асуудал.

Һүүлэй үедэ буряад хэлэн гээд, бага-ехын газарнуудта шанга-шанга хэлсээнүүд болоно. Эхэ хэлэнэймнай эрхэ байдал хубилгаха ашагтай юумэн хэгдэһэй гэжэ досоогоо зальбархаар. Зүгөөр үнэн дээрээ буряадаар ойлгохошьегүй аад, үлүү газар үбсүүгээ тоншоод, бултаниие газар, гахай болоторынь хэлээд, нэрэдээ нэмэри бэдэрээшэд тэдэнэй дунда дайралдана. Тан тухай хэлэнэгүйб! Буруу бү ойлгооройгты! Энэ долгиндо абтаад, буряад хэлэнэйнгээ түлөө үдэр бүри шадаха хирээрээ ажал ябуулагшадшье хоорондоо тоосолдошоно.

«Буряад үнэн» улам уншасатай, үлүү үзэмжэтэй болохо зэргэтэй. Һонирхолтой сэдэбүүдые хүндэжэ, хүнэй ой ухаанда торохо зүйлнүүдые толилхо ёһотойбди. Зүгөөр буряад хэлэнэй байдалай уруугаа ороһондо «Буряад үнэн» зэмэтэй гэхэдэтнай, гайхал түрэнэ. Али хүсэд ойлгоногүй гээшэ гүбди? Тиимэ гэжэ мэдэржэ байгаа юм һаа, эртэхэн, 10, 15, 20 жэлэй саана ойлгуулхаяа яагаа гээшэбта? Гэбэшье һанамжаяа хэлэһэндэтнай баяртайбди.

Даши-Доржо БОЛОТОВ, «Буряад үнэн» сониной эрхилэгшэ

Читайте также