Общество 7 ноя 2019 1613

​​Уг гарбалаа хүндэлхэ угай заншал

Гарагай 4-эй нарата һайхан үдэр Исток һууринда оршодог хүүгэдэй “Колобок” сэсэрлигтэ “Өөрын угтайб” гэһэн гэр бүлэнүүдэй урилдаан Улаан-Үдын Советскэ хорооной хүүгэдэй сэсэрлигүүдэй хоорондо үнгэргэгдөө.

Балшар багаһаан уг гарбалаа һайнаар мэдэхэ, хүндэлжэ ябаха ёһо буряад арад нангинаар сахижа ябаа. Хүүгэдые багаһаань угайнгаа долоон үеые сээжэлдүүлжэ, энэнь хэн байһан юм гэжэ ойлгуулдаг. Угайнгаа түүхэ, домогтой танилсуулдаг. Тиигэжэ үхибүүд тэрэ угай энэб гэжэ наһан соогоо омогорхожо ябаха, үри хүүгэдтээ дамжуулха.

Үнгэрһэн хэмжээ ябуулга хүүгэдөө арадайнгаа заншалаар яажа хүмүүжүүлхэб гэһэн һайн жэшээ гэжэ тэмдэглэмээр. Урилдаанда хабаадаһан гэр бүлэнүүд заншалта буряад хубсаһаараа нара зүб тойрон гаража, уран гоёор мэндэшэлжэшье байхадаа, сугларагшадта заншалаа мэдэдэгээ харуулаа.

58-дахи “Золушка” сэсэрлигэй Яруунаһаа гарбалтай Батуевтанай гэр бүлэ Шарайд угайнгаа шара туг баряад гараа. 57-дохи “Белочка” сэсэрлигэй Бэшүүрэй Шэбэртэ нютагһаа гарбалтай, Хуасай угай Николаевтан заншалта хубсаһаараашье, уран һайхан мэндээрээшье шалгараа.

15-дахи “Радугын” Шоно галзууд угтай Борбоновтон, 3-дахи “Колобогой” Үбэр-Зөөхэйн Хатагин угай Бизьяевтан, 35-дахи “Алые паруса” сэсэрлигэй Дээдэ-Бургалтайн Уряанхай угай Зандраевтан, 52-дохи сэсэрлигэй Ойхонһоо гарбалтай Эхирид угай Пронькотон, 38-дахи “Малинкын” Оронгын Ехэ шоно болон Торгууд угай Чимидов-Норбоевтан заншалта болон мүнөө үедэ тааруулжа оёһон хубсаһануудаа олондо харуулаа.

- Уг гарбалайнгаа түүхэ домогуудые һайнаар мэдэхэһээ гадна, угайнгаа үе бүхэниие шэнжэлнэбди гэжэ Пронькотон шэнжэлгынгээ ажал дүүрэнээр харуулжа, төөдэйнь ургажа ябаһан улаан бургааһадаа яажа угайнгаа заншалаар хүмүүжүүлдэгээ удха түгэлдэрөөр хөөрөө, - гэжэ ахамад шүүгшэ, “Даша-Чойнхорлин” ехэ һургуулиин ректор Дымбрыл багша тэмдэглээ. Угайнгаа түүхэ Бултамуурайнгаа дасантай холбожо хөөрэһэн Бизьяевтан баһал бэрхэ байгаа.

“Малинкын” бүлэ түүхээрээ ехэтэ һонирхуулаа. Номтын эжы Элистын хальмаг хүбүүндэ хадамда гараһан байна. Тиихэдээ Номто хүбүүн Торгууд угайб гэжэ хөөрэбэ. Харин нагаса талаараа Ехэ шоно угайб гэжэ баталаа.

Хатар дуугаа дэлгэхэдээ, хэн-янгүй бэрхэнүүд байгаа. Тиигэбэшье, шүүгшэд “Бээлэй” хатарһан “Белочкын” басагые, эгэшынгээ морин хуурай аялга доро “Бүргэдэй хатар” гүйсэдхэһэн “Колобогой” эсэгэ хүбүүн хоёрые, “Адуушанай дуу” гүйсэдхэһэн “Алые парусагай” басагые, 52-дохи сэсэрлигэй эжыдээ дуу зорюулһан хүбүүн, эсэгэдээ – шүлэг зорюулһан басаган, аша зээнэртээ дуу зорюулһан төөдэй - Пронькотониие, үлгын дууе уянгатуулһан “Малинкын” хальмаг-буряад бүлые тэмдэглээ.

Үгтэһэн гэрэй даабари булта бүлэнэр һайнаар дүүргэжэ, бэлдэһэн заншалта эдеэ унданууд тухайгаа уран гоёор хөөрэжэ, магтаалда хүртөө.

Һүүлшын дүнгүүдээр 52-дохи сэсэрлигэй Пронькотон 3-дахи һуурида гаража, 57-дохи “Белочкын” Николаевтан 2-дохиие эзэлжэ, 3-дахи “Колобогой” Бизьяевтан илажа гараа. “Эбтэй бүлэ” шагналда хальмаг-буряад Чимидов-Норбоевтан хүртэхөөрөө хүртөө. “Угаа уһанда хаяагүй” шагналда Пронькотон лэ хүртэхэ гэжэ эртээнһээ мэдээтэй байгаа. “Дууша бүлэ” шагналнуудта Зандаревтан болон Борбоновтон хүртөө.

Урилдаанда хабаадаһан гэр бүлэнүүдые урмашуулхадаа, шүүгшэд эхэ эсэгэнэрэй, төөдэй таабайнарай эбтэйгээр хабаадаһаниие тэмдэглэжэ, үри үхибүүдээ, аша зээнэрээ иигэжэл хүмүүжүүлжэ байһан таанар бултанда жэшээ болонот гэжэ баяраа мэдүүлээ.

Автор: Сэнгэ РИНЧИНОВ

Читайте также