Общество 4 дек 2019 1828

​​Буряад ороноо суурхуулагша

Мэдээжэ олзын хэрэг эрхилэгшэ, Улаан-Үдэдэ “Самурай” ресторан болон “Орда” этнокомплекс эмхидхэн байгуулагша Инна Дашиева буряад соёл уралиг, хэлэ, ёһо заншал дэмжэн дэлгэрүүлэгшэ гэхэдэ, тон зүйтэй.

Ганса хара аминдаа олзо олохын тула хэрэг эрхилжэ болохогүй, ямаршье ажал хүн зондо туһатай байха ёһотой гэжэ Инна Вячеславовна тоолодог. Тиимэһээ “Орда” этнокомплекс байгуулхадаа, буряад-монгол уралигай галерей нээгээ һэн. Арадайнгаа уралиг хүгжөөхэ, мүнөө үеын уран зураашадай зохёохы бэлигээ мүлижэ, бүтээлнүүдээ дэлгэжэ байха талмай байгуулхын хажуугаар, уран зураг, театр, хүгжэм, уран зохёол нэгэдүүлэн, бүхы гоё һайханииень зондо харуулжа, түрэл хэлэн, соёл, ёһо заншалаарнь һонирхуулха зорилго табяа юм.

Тиигэжэ галерейдэ нилээд олон түсэл бэелүүлэгдээ. Жэшээнь, мэдээжэ найруулагша Олег Юмовай найруулан табиһан “Шоно Баатар” гэһэн шэнэ маягай зүжэг, тиихэдэ хүгжэм, шүлэг, уран зураг холбон нэгэдүүлһэн “Үлзытын Дондог” гэжэ зүжэг олондо һайшаагдаа. “Апокалипсис на Байкале” гэһэн буруушаалгын үзэсхэлэн Буряад ороной бүхы ажаһуугшадта Байгал далайгаа гамнадаг болохынь тула эмхидхэгдээ. Мүн хүүгэд, һурагшад болон оюутадта “Орда” этнокомплекс элдэб янзын мастер-классуудые дурадхадаг байна.

- Манай ажал ябуулга аяншалга хүгжөөлгын һалбарида нилээд хабаатай гээшэ ааб даа. Буряад ороноо, Улаан-Үдэ хотоёо, арадайнгаа соёл, ёһо заншал холо ойроор мэдээжэ болгохоёо оролдонобди. Аяншалгын яамантай нягта харилсаа холбоотойгоор ажалаа ябуулдагбди, - гэжэ Инна Дашиева тэмдэглэнэ.

Тиин нёдондо “Орда” ресторан Москвада Федерациин Зүблэлдэ Буряадай үдэрнүүдэй хэмжээндэ арадайнгаа эдеэ хоолтой танилсуулжа, үндэр сэгнэлтэдэ хүртөө һэн. Гадна Алас Дурна зүгэй федеральна тойрогой үдэрнүүдэй үедэ ниислэл хотынгоо Тверской талмай дээрэ буряад эдеэ хоолоо дурадхаа. Үнгэрһэн жэлэй үшөө нэгэ ехэ туйлалта – гүрэнэймнай зүрхэн хотодо “Орда” ресторан нээгдээ.

Теэд Буряадаймнай түрүү хүнүүдэй нэгэн энээн дээрээ тогтонгүй, мүнөө жэл Москвада Түбэй дэлгүүртэ болон “Ангара” гэһэн түбтэ фуд-корт түхэлэй “YURT” гэһэн хооллолгын газар нээгээ. Тэндэхи нютагаархидтаа ресторан соогоо буряад хэлэ шудалха кружок үнгэргэдэг болонхой. Залуу дуушадые урижа, тэдэниие дэмжэнгээ, ниислэл хотын ажаһуугшадые болон айлшадые буряад соёлтой танилсуулдаг. Арадай нэгэдэлгын һайндэртэ зорюулагдан, Нижний Новгород хотодо үнгэргэгдэһэн Россиин арадуудай эдеэ хоолой фестивальда, Владивосток хотодо эмхидхэгдэһэн Зүүн зүгэй эдэй засагай хуралдаанда буряад эдеэнэйнгээ хэшэг дэлгээ. Энэ хэрэгтэ Инна Вячеславовнагай наһанай нүхэр Дамдин Аюрович ехэ туһалдаг байхаһаа гадна, монгол туургата арадуудтай харилсаа холбоо тогтоохо зорилготой ажал ябуулдаг юм. Тиин энэ жэл Джангариадада амжалтатай хабаадаа. Үнгэрһэн зун Улаан-Үдэ хотодо Дуйнхор Ваанай табигдахада, горитой туһа нэмэри оруулһан байна. Энэл даа, ниигэмэй харюусалгатай олзын хэрэг эрхилэлгэ гээшэ.

- Буян үйлэдэхэ, зондо туһалха хэрэгтэй гэжэ хүн бүхэмнай эхэ эсэгын заабаряар мэдэдэг гээшэ ааб даа. Бишье багаһаа хойшо иимээр хүмүүжүүлэгдээб. Зүгөөр энэ жэл Энэдхэг орон ошожо, Далай ламые бараалхаха аза хубитай байһандаа тон ехэ баяртайб: олон юумэ ойлгооб, хараа бодолни һайн тээшээ хубилаа, - гэжэ олзын хэрэг эрхилэгшэ жэлэйнгээ дүн согсолно.

Инна Вячеславовна шадалтай айлай үришье һаа, тоһон соо умбажа ябаагүй: түрэлхидынь балшар наһанһаань ажалай амта үзүүлһэн юм. Тэрэ 6-дахи ангиин һүүлээр хэдэн үдэрэй туршада нарһан ба хасуури модохонуудые һуулгажа, түрүүшынгээ олзо олоһон байна. Тиин хара хүлһөө гаргажа олоһон мүнгэнэй сэнтэйе бүхы наһандаа ойлгожо абаад, мүнөө иимэл дүримөөр үхибүүдээ хүмүүжүүлдэг.

Дашиевтанай басаган нёдондо дунда һургуулияа алтан медальтайгаар дүүргэжэ, Гонконгын ехэ һургуулиин олзын хэрэг эрхилэлгын факультедэй оюутан болоо һэн. Багаһаа хитад хэлэ шудалһан, гоёор дууладаг, тамаралгаар бэеэ һоридог. Хүбүүниинь Москвада Пушкинай лицейдэ 3-дахи ангида һурана. Зураха, урлаха дуратай, ехэ һонюуша, зүжэгэй кружогто, самбо барилдаанда, гимнастикада ябадаг. Хүүгэдтээ заабол “5” сэгнэлтэ дээрэ һураха эрилтэ табидаггүйшье һаань, тэдэнь өөһэдөө эрдэм мэдэсэдэ эрмэлзэдэг, һайн сэдьхэлтэй, үнэн зүбые баримталдаг юм. Наһаараа бэе бэеһээ холошье һаа, сэдьхэлээрээ бэе бэедээ тон дүтэ, мээхэй. Эжынь онсо омогорхолтойгоор тэмдэглэһээр, үхибүүдынь байгаалида ехэ гамтайгаар хандадаг.

Инна Вячеславовнаһаа саашанхи түсэбүүд тухайнь һонирхоходо, буряад соёл болон ёһо заншалтаяа шадаал һаа олон арадуудые танилсуулха, түрэл хэлэеэ дэмжэхэ, Буряад һайхан ороноо дэлхэйдэ мэдээжэ болгохо талаар ажалаа үргэлжэлүүлхэеэ мэдүүлээ. Энэ һайхан хэрэгтэнь амжалта хүсэе!

Автор: Дыжид МАРХАДАЕВА

Читайте также