2663
* Энэ үдэр гол горхонһоо, худаг булагһаа уһа абахые сээрлэхэ. Бүхы һаба һуулга дүүрэн бурьялжа байха ёһотой.
* Хуушан дэгэл хубсаһанай хангирхайе халахые сээрлэхэ. Шэнээр оёхонь ута наһа, удаан жаргал эдлэхын үреэлтэй.
* Мүнгэ алта, эд зөөри зээлеэр үгэхые сээрлэхэ. Ушарынь хадаа гарзын үүдэн нээгдэжэ, олзын үүдэн хаагдаха. Хүндэ үгэнгүй, хүнһөө абангүй байхые хэшээгты.
* Уйлаха, хэрэлдэхые сээрлэхэ. Хэрүүл шууяа татаа һаа, жэлэй туршада иимэ ябадал таһархагүй.
* Галайнгаа үнэһэ хог гаргажа хаяхые сээрлэхэ. Сагаан һара гарахын урда гэр бараагаа, оршон тойроноо сэмсытэр сэбэрлэхэ хэрэгтэй.
* Малай ами таһалжа, улай хэхые, агнуурида гаража, арьяатаниие алахые сээрлэхэ. Үхэл хахасал нюурлаха.
* Шэнэ һарын 7-до аха дүү, түрэл садан, хотон айлдаа ошожо золгохые сээрлэхэ. Энэ үдэрые хара үдэр гэдэг юм.
* Үбгэн һамган хоёр бэе бэеэ золгохые сээрлэхэ. Эбээ таһаран, хахасажа, һалажа болохо.
* Архи уужа һогтохые сээрлэхэ.
* Айлшан гурбан хундага архи ууха зэргэтэй. Теэд саашадаа уухань өөрэйнь дуран ааб даа. Зүгөөр айлшан хүн гээшэмнай һогтожо оройдоошье болохогүй, тон элүүр энхээр гаража ошохо зэргэтэй.
* Айлшад ерэжэл, ошожол байна. Тэдэнэй гаралган дээрэ гарай бэлэгүүд барюулагдана. Үхибүүдтэ саахар, конфетэ үгтэнэ. Ямар шадалтай айл байнаб – энэнь Сагаалганай үдэр эли тодоор харагдаад орхино. Дэлгэр баян сэдьхэлтэй, хүндэмүүшэ абари зантай айлайхин амтатай, элбэг дэлбэг эдеэ хоолтой, бэлэг ехэтэй байна. Хатуу харьяд, харуу нарин гү, али үгытэй тулюур айлайхид миил һула шүлэ уулгаад, хаташаһан ээзгэй хазуулаад, хүйтэн бүлеэн сай табяад, архи тамхинай үнэршье үзүүлэнгүй айлшадаа гаргана.
* Сагаалганай һайндэр – Шэнэ жэлые угтаһан, сэдьхэл бодолоо арюудхаһан, сэбэр сэхэ һанаа һанаалһан, амгалан тайбаниие, элүүр энхые, дэлгэр сарюун байдалые үреэһэн, дэлхэйн зургаан зүйл – түбинүүдтэ зол жаргал айладхан хүсэһэн ехэ үдэр. Сагаалган – монгол угсаатанай хүсэ шадалаа, баян дэлгэрээ, сэдьхэл һанаагаа харуулһан, амгалан тайбаниие, зол жаргалые ходол хүсэжэ байһанаа эли тодоор үзүүлһэн һайндэр.
Сониной архивһаа
