743
Ород Уласай Юрэнхылэгшэ Владимир Путинай зарлигаар байгша оной июниин 24 амаралтын үдэр гээд нэрлэгдэбэ. Ушарынь гэхэдэ, Эсэгэ ороноо хамгаалгын Агууехэ дайнай дүүрэһээр 75 жэлэй ойн баярай үдэр тэмдэглэгдэхэнь. Дэлхэй дүүрэн тараһан тахалһаа боложо, заншалта майн 9-эй Илалтын парад хойшолуулагдаһан байжа, июниин 24-дэ боложо үнгэрхэнь.
1945 оной июниин 24-дэ дайсанаа эшээндэнь дараад ерэһэн эрэлхэг сэрэгшэднай манай гүрэнэй эгээл зүрхэн болохо Улаан талмай дээрэ Илалтын парадта анха түрүүшынхиеэ хабаадаһан түүхэтэй. Тэрэнэй һүүлээрхи жэлнүүдтэ Эхэ ороноймнай алишье нютагта Илалтын парад майн 9-эй үдэр болодог байгаа ха юм. Аяар 75 жэлэй үнгэрһэн хойно июниин 24-дэ парад үнгэрхэ гэжэ хэншье мэдээгүй байгаа. Энэ үдэр манай Улаан-Үдэдэшье Илалтын парад эмхидхэгдэхэ.
- Июниин 24-дэ болохо Илалтын парадта бэлэдхэл түлэг дундаа ябажа байна. Болодог зангаараал үнгэргэгдэхөөр хараалагдана. Тэрэ үдэр гансал парад болохо, харин «Хэтын жагсаал» Далайн сэрэгшэдэй мэргэжэлтэ һайндэртэ үнгэргэгдэхэ. COVID-19 үбшэнһөө боложо, иимэ һэлгэлтэнүүд боложо байна, - гээд, Засагай газарай хэблэлэй албан дуулгана.
Улаан-Үдын түб талмай дээрэ суута Т-34 танк олон ондоо сэрэгэй техникэ толгойлжо, парадта хабаадаха юм. Энэ суута танк «Багратион» гэһэн сэрэгэй томо дайшалхы ябуулгада хабаадаһан түүхэтэй. Олон жэлэй туршада энэ танк дайнда зорюулагдаһан хүшөө болоод байһан аад, нёдондо тэндэһээ абтаад заһабарилагдажа эхилһэн юм. Хэдэн һарын туршада бэрхэ мэргэжэлтэд энэ танк һэргээбэ.
- Эгээл бэрхэ сэрэгшэдтэ Илалтын парадта хабаадаха эрхэ олгогдоһон юм. Тэдэнэр туха сүлөөгүй бэеэ бэлдэнэ. Ерэхэ долоон хоногһоо ганса гансаараа жагсаалай журамда һуража эхилхэ, - гэжэ Дурна зүгэй сэрэгэй тойрогой мэдээсэлэй албан дуулгана.
Парад хэхэ, болихо тухай арад зомнай хоёр анги боложо хубаараа.
“Үбшэн дэлгэржэ байна гээд, бултыемнай гэр гэрээрнай һуулгажархёод, парад хэхэ гээшэнь хайшаа юм? – гээд, хотын нэгэ ажаһуугша Интернет сүлжээндэ өөрынгөө һанамжа бэшэнэ. - Зарим дэлгүүрнүүд нээгдэжэ, ажалаа ябуулна, заримандань нээгдэхэ арга олдоногүй. Яагаад тэдэниие илгадаг юм? Хүн зоной эдихэ ууха юумэшьегүй байхада, юугээ бодожо байдаг зон гээшэб?”
- Энэ коронавирус мэтээр дэлхэйгээр таража байһан фашис булимтарагшадай ааша тогтоожо, үндэһөөрнь усадхажа шадаһан манай сэрэгшэдэй гаргаһан баатаршалга һанан дурсангүй байха аргагүйбди. Угайдхадаа байгша ондо Илалтын мандаһаар тэбхэр 75 жэл үнгэрбэ ха юм. Яажашье һаань, энэ үхэлтэ дайнда ами наһаяа хайрлангүй байлдаһан сэрэгшэдээ һанан дурсаха хэрэгтэй. Манай гүрэнэй айл бүхэнэй гэртэ орожо ерэһэн энэ дайнай гашуудал юунтэйшье сэгнэшэгүй. Тиимэһээ нэгэ бага хойшолуулагдажашье үнгэргэгдэхэ Илалтын баярые би дэмжэнэб, - гээд, Сэрэмжид Батуева эгэшэ хэлэнэ.
Гэхэ зуура июниин 24-дэ парадһаа гадна, ямар арга хэмжээнүүд болохоб гэжэ үшөө тодорхойлогдоодүй байна. Соёлой яаман руу хандаһыемнай: “Юу үнгэргэхэ тухай мүнөө дээрээ шиидхэбэри абтаадүй” , - гэжэ мэдүүлбэ. Һаяын үдэрнүүдтэ дэлгэрэнгы мэдээсэл үгтэхэ аабза гэжэ найдая. Теэд олоной хабаадалгатай һайндэр эмхидхэхэ болоошье һаань, үнөөхи аюултай үбшэн хүсэд дарагдаадүй ушарһаань һэргылэмжын бүхы эрилтэнүүдые баримталха хэрэгтэй гэжэ ойлгосотой.
Энэ муухай ханяаданай хүсэн нэгэ бага бууража, үбгэ эсэгэнэрэйнгээ дурасхаалда зорюулан, «Хэтын жагсаал» гэһэн нангин хэмжээ ябуулгада хабаадаха эрхэ олгогдохо бэзэ гэжэ найдая.
Алексей Жилинэй гэрэл зураг
Автор: Булат БАДМАЕВ
