Эршэ хүсыемнай арьбажуулаг лэ!
Эсэгэ ороноо хамгаалгын Агууехэ дайнда Илалтын туйлагдаһаар 79 жэл гүйсэбэ. Майн 9 – арад зоной эблэрэн нэгэдэжэ, асари ехэ баатаршалга гаргаһанай һүлдэ болоһон нангин удха шанартай һайндэр.
Ниигэм
8 may
Эсэгэ ороноо хамгаалгын Агууехэ дайнда Илалтын туйлагдаһаар 79 жэл гүйсэбэ. Майн 9 – арад зоной эблэрэн нэгэдэжэ, асари ехэ баатаршалга гаргаһанай һүлдэ болоһон нангин удха шанартай һайндэр.
XX зуун жэлэй эгээл шуһата дэлхэйн хоёрдохи дайн 3 жэлэй, 10 һарын, 18 үдэрэй туршада (1418 үдэр) үргэлжэлһэн түүхэтэй.
Илалтын 79 жэлэй ойе угтуулан, хаа-хаанагүй дурасхаалай хэмжээ ябуулганууд үнгэргэгдэнэ. Эсэгэ ороноо хамгаалгын Агууехэ дайнда хабаадаһан, амгалан байдалай нара асарһан ветеранууд, ара талада аһан шадалаараа хүдэлһэн аба эжынэр жэлһээ жэлдэ үсөөн болоно. Тиихэдэ дайнай үедэ арба наһатай, арба хүрөөшьегүй үхибүүд ябаһан зон мүн лэ үндэр наһатайнууд болонхой.
ХХ зуун жэлэй тэндэ һүжэрһэн, бүмбэрсэгые хүлгүүлһэн дэлхэйн 2-дохи дайн эхилжэ, амитан зондо амаргүй ехэ гай гасалан асарһан түүхэтэй.
Бүхэроссиин «Алас Дурна - уршагта ябадалнуудай газар» гэһэн конкурсын 2-дохи хаһада хабаадаха захяануудые декабриин 30 болотор эльгээхэдэ болоно. Алас Дурнаар аяншалга тухай эрхим фильм 3 сая түхэригэй шанда хүртэхэ.
Харгын аюулгүйе сахиха талаар Буряадай Толгойлогшын дэргэдэхи комиссиин зүблөөн һаяхана үнгэргэгдэбэ. Буряад Уласай Дотоодын хэрэгүүдэй яаманай ГИБДД-гэй Хүтэлбэриин дарга Леонид Минаевай мэдээсэһээр, 2023 оной туршада архи ууһан 7,8 мянган жолоошон баригдаһан байна. Тэдэнэй 1,2 мянганиинь һогтуугаар дахин баригдаа. 374 авто- унаа хэрэглэхэ хорилто оруулагдаа, 266 автомобиль гүрэндэ хуряагдан абтаа.
Хүүгэдэй сэсэрлигүүдэй шабинарай дунда буряад хэлээр олимпиада үнгэрһэн долоон хоногто боложо түгэсэбэ. Буряадай ниислэлэй 18 үхибүүн хабаадаһан байна.
Хүүгэдэй сэсэрлигүүдтэ буряад хэлэ заадаг багшанарай болон хүмүүжүүлэгшэдэй дунда мэргэжэлтэ урилдаанууд 2019 онһоо хойшо эмхидхэгдэнэ. Һаяхана Улаан-Үдэ хотын урилдаан боложо, түрүү һуури эзэлһэн багшанар уласай шатада хабаадаха эрхэдэ хүртэһэн байна. Гол шан - Гран-придэ 111-дэхи «Дашенька» сэсэрлигэй багша Евгения Бадмаева хүртөө.
Буряад Уласай тамирай элитэ һоригшо, олзын хэрэг эрхилэгшэ, меценат, «Буряадай Третьяковка» гээд алдаршаһан түрүүшын үмсын музей-галерей байгуулагша Лев Львович Бардамов 25 жэлэй туршада түүхын дурасхаалта эрдэнитэ баялигуудые суглуулжа, гайхамшагта үзэсхэлэнгүүдые олоной һонорто дурадхадаг.
Гомбо Цыдынжаповай нэрэмжэтэ Буряадай Оперо болон баледэй театрай лирическэ сопрано хоолойтой дуушан, Пётр Чайковскиин нэрэмжэтэ уласай урлалай колледжын багша Елена Мохосова түрүүшынгээ томо тоглолто түрэл театрайнгаа тайзан дээрэ майн 19-дэ табихань.
М.К. Аммосовой нэрэмжэтэ Зүүн-Хойто Федеральна университедэй эмхидхэлээр Ород Уласай үндэһэн арадуудай «Түрэл хэлэн болон уран зохёол» гэһэн шэглэлээр 3-дахи олимпиада һаяхана түгэсэбэ. Һургуулиин һурагшадай дунда үнгэргэгдэһэн тус олимпиада 2 шатаһаа бүридэһэн байгаа. Түрүүшын шата 2023 оной ноябриин 10-һаа байгша оной январиин 14 болотор үргэлжэлөө. Харин һүүлшын 2-дохи шатань хабарай эхин һарын 2-то боложо дүүрэһэн байна. Энэ жэлдэ эмхидхэгдэһэн олимпиадада Буряад Уласай, Усть-Ордын болон Агын Буряадай тойрогуудай һургуулиин һурагшад хабаадалсаба. Д.Банзаровай нэрэмжэтэ Буряадай ехэ һургуулиин Буряад хэлэнэй болон уран зохёолой дээдэ һургуулиин багшанарай оролдолгоор иимэ арга олгогдобо. Бүхыдөө тус һуралсалай хэмжээ ябуулгада 45 үндэһэ яһатан түрэл хэлэнэйнгээ болон уран зохёолойнгоо талаар эрдэм мэдэсэеэ шалгаба. Д.Банзаровай нэрэмжэтэ Буряадай ехэ һургуулиин Буряад хэлэнэй болон уран зохёолой дээдэ һургуулиин захирал, политическэ эрдэмэй кандидат, доцент Гарма-Ханда Цыбикжаповна Гунжитоватай хөөрэлдэбэбди.
Баир Хамаев Буряадтаа мэдээжэ хүгжэмшэн, дуушан юм. Гушан гурбан нууртай Яруунын аймагай Иисэнгэ нютагта түрэһэн. Буряад арадтаа мэдээжэ олохон дуунуудай автор Баир Булатович энэ һарын 27-до Хоца Намсараевай нэрэмжэтэ Буряад драмын театрай ордон соо ээлжээтэ тоглолтоёо үгэхэнь. Энэ ушараар манай сурбалжалагша бэлигтэй бэрхэ дуушан, хүгжэмшэнтэй уулзажа хөөрэлдэбэ.
XX зуун жэлэй Россиин, Түбэдэй ба Буряад-Монголой буддын шажанай үндэр түрэлтэ лама санаартан, агууехэ эрдэмтэн, дипломат, гүрэнэй ба ниитын ажаябуулагша цанид-хамба лама Агван Лобсан Доржиевай түрэһөөр 170 жэл байгша ондо гүйсэбэ. Энэ ушараар Агван Доржиевай нэрэмжэтэ уласхоорондын жаса хүндэтэ хамба ламын дурасхаал мүнхэлхэ зорилготойгоор хүшөө бодхоохо хэрэг эхилбэ.
(Үргэлжэлэл. Эхиниинь урдахи дугаарта гараа)
Бүрхэг тэнгэриһээ саһан бударжа, һулаханаар һалхилаад, зам дээгүүрнай тооһорно. Бидэ шэнэ саһан дээрэ мүрнүүдээ гарган алхалнабди. Гүнсэмаа багша мэргэжэлтэй боложо ябаа. Тандал адли буряад хэлэнэй багша. Би инженер... Тэрэ үдэшэ Гүнсэмаатай хаанашье хүрэтэр алхалхаар бэлэн байһан мэдэрэл минии досоомни түрөө һэн.
Буряад Уласай Толгойлогшо Алексей Цыденов, Түмэр харгын унаагай холбоото уласай агентствын хүтэлбэрилэгшэ Алексей Дружинин Улаан-Үдэ хотодо апрелиин 17-до Северомуйскын тоннель барилгын асуудалаар суглаа үнгэргэбэ.
Улаан-Үдэдэ Буряад Уласай залуушуулай Засагай газарай түрүүшын суглаан үнгэрбэ.
Улаан-Үдэ хотые бог шоройһоо сэбэрлэлгын хэмжээ ябуулга үнгэргэгдэбэ. Сэсэрлигүүдые, гэрнүүдэй оршон тойронхиие, гудамжануудые сэбэрлэлгэдэ эмхи зургаануудай түлөөлэгшэд, хотын ажаһуугшад гараба. Субботнигто Буряадай Толгойлогшо Алексей Цыденов хабаадаа.
Үшөө харуулха
