1028
...Шэлдэгхэн залуу наhанайнгаа
Шэрэмхэн тахаараа табарhандань,
Шэжэрхэн хүгжэмэй ханхинангаа
Шүлэглэн, домоглон бууhандань,
Хуби заяандаа баяртайб...
МИНИИ ДУУН
Минии дуун - хэниишье бү hажаа,
Монсолзоhон хээрын нюрган дээрэ дуула!
Магтаал хараалай, атаархалай сууряа,
Минии дуун -
хүсэтэйгөөр дабажа хуурда!
Минии дуун - хэниишье бү дууряа,
Манхан талынгаа энгэр дээрэнь дуула!
Монгол hарын сасардаhан туяа,
Мойhоной сэсэгэй дэльбээрнь наада!
Минии дуун -
хэниишье бү hажаа,
Мүнгэн шүүдэрээрээ шүлэгэймни
мүрнүүдые угаа!
Минии дуун - хэниишье бү дууряа,
Мүшэн гэрэлээрээ сэдьхэлэймни
баялигаар хэ зугаа!
ДУУЛАҺААР ЕРЭЭЛБИ
Алтан дэлхэйдээ дуулаhаар ерээлби...
Абаяа эжыгээ
хайрлаhаар ерээлби...
Тоонто газараа
хүндэлhөөр ерээлби...
Түгнэ нютагаа магтаhаар ерээлби...
Урихан гансадаа
дурлаhаар ерээлби...
Yри хүүгэдээ үдхэhөөр ерээлби...
Талынгаа дууша
булжамуурхан шэнги
Талаяа, Түгнэеэ, Буряадхан ороноо –
хангюурдажа, гоёор
дуулахаяа түрөөлби.
Жэргэмэл жэгүүртэ шубуухай шэнги
Жалгаяа, Боориёо, Зандин Хүндыгөө –
ханхинуулжа хонгёогоор
магтахаяа түрөөлби.
ХYЛИСЭНХЭЙБ
Хүнүүд намайе гомдохоогоод,
хэнииншье хүлисэл эреэгүйл.
Хайран зүрхым хордохоогоод,
хүлисыш гэжэ хэлээгүйл.
Хүнүүд намайе хардаад,
хэнииншье хүлисэл гуйгаагүйл.
Хара шүхэрөөр хабхаглагдаад,
Заяан минии гомдоол!
Тэдэ гомдохооhон хүнүүдээ
үни галабта хүлисэнхэйб.
Тооhоной үрхирүү шэнгэхэн
тэмдэг досоом орхёол.
Тэдэ хардуулhан хүнүүдээ
арилгажа сэдьхэлhээнь хүлисэнхэйб.
Тэбэнэ зүүнэй зурлаадал
шарха досоом үлөөгөөл.
НЮУГААГҮЙБ
Би дураяа хэнhээш нюугаагүйб,
шадал мэдүүлэн дуулааб.
Би хүнэй дуранда атаархаагүйб,
өөрымни дуран жэрьеэл.
Ханилhан нүхэрни нэгэш гомдохоогоогүйл,
дураяа гамнан hуугаал.
Халуухан бэеhээнь намаяа холодуулаагүйл,
нahaapaa хойноо дахуулаал.
Арюухан мэдэрэлээ хүнhөө нюугаагүйб,
шүлэглэн, зоригжон хангюурдааб.
Амарагхан гансаяа хэнтэйш хубаалдаагүйб,
залууhаань сэбэрээр ябааб.
Айдархан гансадаа дуугаа зорюулаад,
алтанхан дэлхэйhээнь нюугаагүйб.
Айл зоноо золгожо хүндэлөөд,
hэшхэл сэбэр hуугааб.
Би дураяа саhанhааш, аадарhааш нюугаагүйб,
байгаалитаяа нэгэн ябааб.
Бууралхан Саяанай зохидхон хүбүүе баhаагүйб,
Үнэхөөрөө дуратай байгааб.
Хабар тухай, дуран тухай хонгёогоор дуулааб,
хадын хүбүүнэй тэбэрисэ соохоно
Хабатай ульгам дуранай
оршолондо үлгыдүүлээб,
Хэнhээш дураяа нюугаагүйб,
Үнэхөөрөө дуратай байгааб.
YБГЭ ЭСЭГЭНЭРНИ, ДУУЛЫТ НАМАЙГАА
Хонгор hайхан үхибүүн ябаhан
наhан яаhан урихан бэ?
Холшор залуухан басаган ябаhан
бэем яагаа уяхан бэ?
Холын сагай домог нэхэhэн
заяан яагаа хүсэтэй бэ?
Хододоо намай наhандам дахаhан
шуhан яагаа халуун бэ?
... Yбгэ эсэгэнэрни, дуулыт намайгаа,
Уг удха, Yндэр Заяагаа.
Yндэр талынгаа шүүдэртэй ногоогоо
уянгата шүлэгтөө дурдажа мүнөө:
- Мүнхэ бэшэ хүнэй наhые
мүнхэрүүлжэ, дамжуулха үрэнэр үдэхэ.
Мүнхэржэ хагдарhан хүнэй бэеые
үлгыдэн нойрсуулха газар гуйгдаха.
Уг удхаяа нэхэhэн нэгые
уяран дуудаха заяан ушарха.
Уужам талынгаа урихан дууе
уянгатуулан дуулаха дуушан түрэхэ.
Yбгэн эсэгэеэ хүндэлhэн хүниие
үдэрэй талаан хододоо угтаха.
Yлгэн дэлхэйдээ түрэhэн үхибүүдээ
үйлын үреэр жаргуулан үлгыдэхэ.
Yбгэ эсэгын гүнзэгы hургаалаар
үдэн, үнэржэн дэлхэй үнгэтэхэ.
Yбгэ эсэгын сэбэр нэрээр
залуу hүрэг залитай дабшаха.
Yрэжэлтэй дайдынгаа шүүдэртэй ногоондоо
үреэ мориёо
жороолуулжа сэнгүүлхэ.
Yргэн талынгаа гүбээхэн дободоо
жэргэмэл шубуухайгаа
жэрьюулжэ жаргуулха.
…Мүнхэ бэшэ хүнэй бэеые
ашанар, гушанар үргэлжэлүүлжэ ябаха.
Мүшэтэ дэлхэйдээ хүнэй hадаhан
мүнхэрүүлэн угаа сахижа hууxa.
Аша гуша, дүшэшье болог,
аялhан яhаяа хүндэлжэ ёhолхо.
Агууехэ хүнэй үндэhэн
алтан дэлхэйгээ бүhэлэн hууxa гэнэн.
Арадай хэлэhэн үгэhөө холо
алхамшье хэхэнь бэрхэ.
Аша үрэтэй, бүхэ үндэhэтэй -
буряад зомнай,
үнэржэхэнь болтогой!
Елена Цыбикжапова.
