​"Хэдыдэш замхаагүй дүхэригэй эрьесэ"

Бимба Балбаров хадаа Шэтын можын, Агын ай­магай Гүнэй нютагта (За­байкалиин хизаар, Агын аймаг – мүнөө), хабарай нара­най элшын дулааран байхада, альганай шэнээхэн үлгыдэ баг­тажа, 1960 ондо алтан дэлхэй дээрэ hуури бодонгууд омогтой боложо мүндэлhэн юм.

Нютагайнгаа дунда hургуули 1977 ондо эрхимээр дүүргэжэ, комсомол-залуушу­улай хонин бригадада ажалай харгыда гараба. 1978 оной ха­бар сэрэгэй албанда татагда­жа, 2 жэлэй туршада Совет Армиин «үхэр буугай» хэшээлдэ алба хаажа ерэhэн.

1980 онhоо эхилжэ, түрэл нютагтаа уран зурааша-офор­мителеэр, удаань механизатораар, хонишоноор, колхозой завхозоор ба hүүлээрнь дарханай ажал эрхилhээр, тиигээд мүнөө болотор дархална.

1980-яад гаран онуудhаа түрүүшын туршалгануудые миин өөртөө бэшэжэ ябаhаар, нүхэдэйнгөө баалалтаар Агын тойрогой «Толон» сониной хуудаһануудта толилогдожо эхи­лээ. Мүнөөшье бага-сага шүлэгүүдээ «Толондо» эльгээhээр.

Гол түлэб шүлэгэйнь удха: түрэл нютаг, ан гүрөөл, арша­ан булаг, аха дүүнэр, эхэ эсэгэеэ, байгаалияа магтан түүрээхэ дуратай. Мүнөө Улаан-Yдэ хотодо дүүнэртээ ба бусад зондо­шье дарханай туhаламжа хэжэ ябана. Бага-сага зураха дура­тай, багаhаа хойшо hургуулидаа ханын газетэ шэмэглэдэг, сэрэгэй албанда байхадаашье, зуражал ябаhан. Ханза-хайр­саг гоёохо, табан хушуун мал зураглаха дуратай.

Бадмажаб Гындынцыренов.

Тэмүүжин баатарта

Уужам талын уняар

манан соо

Тэниимэ ута зэрэлгээтэhэн

хаяада,

Холын элинсэгhээ дурсагдан

толоржо,

Харагдана аалам

Чингисэй hүлдэ?

Угаа бариhан

элинсэгэй hүлдэнь

Уняартаhан номин уула

хизаартаа,

Урдын соёлойнгоо

утахан жолоое

Yндэhэн арадтаа

дамжуулан золгоо.

Түрэhэн эжынгээ

hүмбэйгөөр тэнжэhэн

Талын «бүргэд»

далижан хүдэржөө,

Түүхын туг дээгүүр

тогтооhон

Тэмүүжин баатар түбидөө

алдаршаа.

Наhанай утын дабаанай

энгэртэ

Нам hуугаагүй бэлигтэй эхэ,

Нарай үхинөө,

хүбүүдээ энхэрэн,

Нашан Заяата Заншалаа

удхалаал.

Хэтын сагуудай эртын

абдарhаа

Хэдыдэш замхаагүй

дүхэригэй эрьесэ,

Аха дүүнэр, арадай түүхэhээ

Алтан дэлхэймнай

hуладаагүй эршэ!

Ономни

Магнай дээрээ саhатай

Мунхан үндэр хабсагайтайш,

Молор уулын хормойhоо

Мэлмэржэ харьялhан

эхитэйш.

Амин ашата жаргалым

Арюун булагаар сүршэнэш,

Алтарма дайдым уhалан,

Арал, олтирогоо шэмэглэнэш.

Хүхэ торгон тэрлигтэй

Хүхюу булгин урданаш,

Хатан эжы Ономни,

Хайшаа эршэдэн яаранаш?

Гэгээн сэнхир огторгой

Гансал тэрээхэн нэрыеш

Гуниглан хаража дурсана

Гүн урасхалтай оёорыш.

Залуур hайхан орондол

Замайнгаа Зай гаталнаш,

Зүрхэн соохи ошондол

Заяата hудал хүгжөөнэш.

Эршэ хүсэтэй урасхалаа

Эрид зоригтой заланаш,

Эрхэ наhыем золголсон

Эхым мүнхэрүүлэн

hануулнаш.