Происшествия 24 апр 2019 1720

​Хүршэ хизаарай хохидолой хэмжээн тухай

Апрелиин 19-дэ һалхинай хүсэн улам эршэдэжэ, түймэрэй хэмжээн бүримүһэн дээшэлээ. Тиигэжэ ҮбэрБайгалай хизаарай 14 нютаг һуурин түймэртэ абтаа. Һүүлэй мэдээгээр, 29 хүн гэмтээ. Гадна 110 гэр байра шатажа, 300-гаад хүн газаа үлэшэбэ. 4 мянга гаран адуу мал шатаа.

Үбэр Байгалай хизаарай Александрово-Заводой, Бооржын, Краснокаменскын, Балейн, Агын, Ононой, Нэршүүгэй, Оловяннын аймагуудта иимэ ехэ аюулта байдал тохёолдоо. Эдэ аймагуудай Унда, Чиндант, Таһархай, Шара, Усть-Ималха, Среднеаргунск, Сарбактуй, Хада-Булаг, Чиндагатай, Бэрхэ, Горда болон Дэлбэрхэй һууринууд, Балей болон Бооржо хотонууд хохидоо гээд хэлэлтэй.

Интернет-сүлжээндэ табяатай гэрэл зурагууд түймэрэй хойшолон бодотоор харуулна: шатаһан хаб-хара газар, гэрнүүдһээ үлэһэн утаанай соргонууд, нооһыень хуухалһан мэтэ халсаршанхай үхэр малай зоболон...

Хитадһаа болон Монголһоо Үбэр Байгалай хизаар руу түймэр ороо. Аргунь гэжэ горхо гаталаад, Среднеаргунскын гэр шатаагаа.

Харин Монголой талаһаа ерэһэн түймэр Усть-Ималкын гэрнүүдые хайра гамгүй галдаа.

Александрово-Заводской аймагай Бутунтай гэжэ һууринда болоһон түймэр хэдыхэн сагай туршада 24 модо гаталаад, Чиндагатай хүрэшөө. Тиигээд хажуудахи Шара болон Шаракан гэжэ һууринуудай гэрнүүдые шатаагаа.

Хубсаһаяашье үмдэжэ үрдингүй

Жэшээнь, Ононой аймагай Усть-Ималха һууринда түймэр баруун- хойноһоо гэнтэ ерэшоо. Хүн зон хубсаһаяашье хүсэд үмдэнгүй, саарһа дансануудаашье абажа үрдингүй, аюулһаа бэеэ абархаяа шамдаһан байна. Олоной мал адууһан хашаандаа амидыгаар шаташоо. Гайхалтайнь гэхэдэ, 30 гаран гэр байраһаа 7-иинь лэ дүлэндэ абтаагүй. Бүтэн үлэһэн өөрынгөө гэртэ һууринай староста Валентина Бартанова нютагаархидаа байлгаа.

Тиихэдэ Шэтэдэ байрланхай Мунко Батуевай эжы Усть-Ималхада ажаһуудаг байгаа. Аюул тухай дуулахатаяа сасуу Мунко авто-унаагаараа гүйлгэжэ ошоо.

Нэн түрүүн эжытэеэ уулзааб. Манай гэрһээ юуншье үлөөгүй. Шатаһан гэрэйнгээ һуури дээгүүр алхалжа ябатараа, эжынгээ тахидаг бурханай хүрэг оложорхёоб, тэрэнь нэгэ бага дүрэнхэй байгаа, - гэжэ Мунко Батуев хөөрэнэ.

Һалхинай гэнэ зүгөө һэлгэхэдэ

Шэтэ хотын шатангирые аргалдаг түб руу Ононой аймагһаа асарагдаһан хоёр аха дүү хонишод онсо байдал тухай иигэжэ хөөрэнэ:

Үхэр малаа, хонидоо гаргахаяа ошожо ябатарнай, һалхин зүгөө гэнтэ һэлгэжэрхёо. Тиигэжэ галай дүлэн бидэниие хайраад, нюур гарыемнай шатаагаа. Шорой шохой иишэ тиишээ хиидэжэ, юушье харагдахаяа болишоо һэн. Тэндэһээ яагаад гараһанаа мэдэнэгүйбди, - гэжэ аха дүү Жигжитовүүд хэлэнэ.

Таһархай һууринайхидай шаналал

Бооржын аймагай Таһархай һуурин түймэрэй дүлэндэ бүхыгөөрөө абтаа. Шуурга һалхинһаа боложо, шорой шохойн ниидэжэ байхада, түймэр ерэхэнь гэжэ хэншье бодоогүй. Мүнөө тэндэ аяар 50 гаран хүн гэр байрагүй, хубсаһа хунаргүй үлэшөөд байна.

Таһархай һууриниие үнэхөөрөө дэлхэйн захадахи таһаршаһан нютаг гэжэ хэлэхээр. Тэндэхи ажабайдал һаяын лэ сагта һайжаржа эхилһэн. Илангаяа гурбан жэлэй саана энэ һуурин руу зайн гал түрүүшынхиеэ татагдаа. Тиишээ ошоһон харгышье заһабарилагдаа. Хүн зон баярлажа, үхэр малаа олоор үсхэбэрилдэг болоод байгаа. Теэд ехэ түймэр бүхы юумыень абаад ябашабал, - гэжэ Таһархай һууринай нэгэ ажаһуугшын түрэлэй болохо Клавдия Цыренова хэлэнэ.

Нэгэ дороо носошоо

Бооржын аймагай Чиндант болон Хада-Булаг һууринууд нэгэл доро носошоо. Энээн тухай Бооржын аймагай түймэр саралгын албанай хүтэлбэрилэгшэ Сергей Спиридонов мэдүүлнэ.

Үглөөгүүр эртэ Бооржо хотодо түймэр дүтэлөө. Энэ түймэр долгин мэтээр һүжэрнэ. Бидэ эгээл түрүүшынхииень саража шадаабди. Тиигэхэ үеэрнай хоёр һуурин руу түймэр ерэжэ, хэдэн гэр байранууд дууһан дүрэшөө. Ямаршье хэмжээ абажа үрдеэгүйбди. Тэндэхи хүн зонииел гаргажа шадаабди. Мүнөө зариманиинь аха дүүнэрэйнгээ гэртэ байна, нүгөөдүүлынь техникумэй хамтын байрада оруулагдаа, - гэжэ Сергей Спиридонов хэлэнэ.

30 минутын туршада

Балейн аймагай Унда һууринда 49 хүн гэр байрагүй, адуу малгүй үлэшөө. Харин Шара һууринда оройдоол 30 минутын хугасаа соо 23 гэр үнэһэн тоборог болошоо.

Хилын хажууда оршодог Забайкальск тосхон түймэртэ шүүд абтан алдаа. Тэндэхи ажаһуугшад хамтаржа, аюултай хоёр үдэр тэмсэһэн байна.

Эндэмнай шанга һалхин хоёрдохи үдэрөө буужа байна. Аха дүүнэрээрээ сугларжа, булта түймэрэй урдаһаа гараабди. Харин мүнөөдэр нютагаймнай нүгөө захаһаа түймэр орожо эхилээ. Тиишээ ошожо, газар малтажа байнабди. Хэдэн үдэр соо үхэр малаа харанагүйбди, тэдэмнай хуу гүйлдэжэ ябашоо, - гэжэ Забайкальск тосхоной ажаһуугша Ринчина Интернет-сүлжээнэй өөрын хуудаһан дээрэ бэшэһэн байна.

Автор: Борис БАЛДАНОВ