Культура 7 дек 2017 1410

​«Баргажан дайдам һанагдаад…»

Санкт-Петербург хотодо ажаһуудаг Баргажан аймагай Баянгол нютагһаа гарбалтай Ламдуугай Дарима тоонто нютаг, түрэһэн үдэһэн дайда, түрэл нютагай татаса тухай уянгата мүрнүүдые бэшэһэн байна. Мүнөө уншагшадайнгаа һонорто Ламдуугай Даримын туршалгануудые дурадханабди.

БУСАЖА ЕРЭХЭБ

Намарай шара набшаhан соо

Намтар наhан hанагдана,

Нангин тоонто нютагни

Найдажа намайгаа хүлеэнэ гү?

Үбэлэй хүйтэн жабар соо

Улаан зүрхэм доhолно,

Үетэн хани нүхэдни

Уулзахаа намайгаа хүлеэнэ гү?

Хабарай аажам агаар соо

Халуун зүрхэм хүлгэнэ,

Хайрата аха дүүнэрни

Харалсахаа намайгаа хүлеэнэ гү?

Нажарай халуун хаhа соо

Найдал досоом түрэнэ,

Наратай үргэн харгыгаар

Нютагаа бусажа ерэхэб!

Март, 2017 он.

БАРГАЖАМНИ

Ая гангын хангал үнэртэй

Аажам минии Буряад орон!

Адуу малаараа баян

Арюун минии Баргажан нютаг!

Байгал далайн зүүн эрьеhээ

Бархан уулын хормой хүрэтэр

Баглаа сэсэгээр бүрхөөгдэhэн

Булгата минии Баргажан нютаг!

Эжы абымни түрэhэн

Элдин минии тоонто нютаг!

Эльгэ зүрхыем татаhан

Эрдэнитэ минии Баргажан нютаг!

Уула хада, хүбшэ тайгатай

Уужам минии Буряад орон!

Улаан зүрхэнэйм эрмэлзэл

Үлзытэ минии Баргажан нютаг!

Апрель, 2017 он

ҮРЖЭЛ НЮТАГНИ

Ульгамхан зээрдэ морёороо

Уужамхан нугаараа гүйлгэhэйб!

Yргэнхэн Үржэл нютагтаа

Yүрэй сагааниие угтаhaйб!

Ардагхан боро морёороо

Аажамхан талаараа оодорhойб!

Арюунхан Үржэл нютагтаа

Аадарай бороондо сохюулhайб!

Хурданхан хүлэг морёороо

Хадынгаа хормойгоор хатарhайб!

Хайрата Үржэл нютагтаа

Халуун hэбшээндэ үлеэлгэhэйб!

Апрель, 2017 он

ТООНТОМНИ

Элинсэг хулинсагайм эхин -

Эгээл hайхан тоонтомни!

Эжы абымни түрэhэн,

Элдин баян газар даа!

Энэ ехэ дэлхэй дээрэ

Эндэш тэндэш ябахадаа,

Эжым түрэhэн нютаг

Эльгэ зүрхэндэм ойрохон даа!

Алтан ехэ дэлхэй дээрэ

Аяар холын газарта,

Абым түрэhэн нютаг

Аглаг зүрхэндэм ойрохон даа!

Август, 2017 он

ҺАЙХАН ЗҮҮДЭН

hэеы гэртэ үглөөгүүр

hэрюулнэ намайе эжымни,

«hаалидаа ошое, басагамни»

hэмээхэн таалана толгойем.

Аяга сайгаа уугаад,

Аалиханаар гаранаб газаа,

Агаар ямар сэбэр бэ,

Амилхада аятайхан даа.

Yлэhэн нойрым үлдэн,

Yүрэй сагаан ябуулна.

Yнеэдээ hаагаад түргэн

Унтахаа ороноб hөөргөө...

hэеы гэртэ үглөөгүүр

hэрюулнэ намайе эжымни...

hэрин гэхэдэм, тэрэмни

hүниин зүүдэн байшоо...

Август, 2017 он

НЮТАГАЙ ТАТАСА

Баянголойм баянхан голоор

Булжамуур шубууд жэргэнэ,

Баабайм түрэhэн нютаг

Борооной ороходо жаргана.

Аажам hайхан талаарни

Ая гангын хангал тарана,

Абым түрэhэн нютаг

Аадарай hүүлээр hэргэнэ.

Элдин hайхан талаарни

Ээлжээтэ наран шарана,

Эжым түрэhэн нютаг

Эльгэ зүрхыем татана...

Сентябрь, 2017 он

ГУНИГ

Налгай бага наhамни -

Налайжа ябаhан сагни,

Нюсэгэн хүлөөр гүйhэн

Нажарай дулаан хаha.

Залуу тэнюун наhамни -

Залиршагүй инаг дурамни

Зүүдэндэм дахин харагдаад,

Зүрхэндэм гуниг оруулна.

Эжым зөөлэн альган,

Эсэгым дулаан хараса,

Эгэшэ, аха, дүүнэрни -

Эльгэндэм ойро гарбални,

Yргэн тоонто нютагайм

Yүлэгүй хүхэ тэнгэри

Ухаандам гэнтэ ороод,

Улаан зүрхыем хүлгүүлнэ.

Аажам тоонто нютагайм

Аалихан hүниин hэбшээн,

Оёоргүй гүнзэгы огторгойн

Олон түмэн мүшэдүүд,

Хамта hураhан нүхэдни,

Холшор бага наhамни

Ходол hанаандам ороод,

Хамаг зүрхыем доhолуулна...

Ноябрь, 2017 он

Ламдуугай Дарима