​​Шэнэ жэлэй уршагта ябадалнууд

Жабар үбгэндэ бэшэг өөрөө барюулхаб

Шэнэ жэл угтахадаа, заатагүй эди шэди хүлеэдэгбди. Багахан үхибүүд Жабар үбгэнһөө бэлэг эри­жэ, уридшалан бэшэг бэшэдэг гээ­шэ. Тиигэһээр 7-8 наһатайһаа эди шэдидэ үнэншэхэеэ болибошье, гэртэхинһээ бэлэг хүлеэжэ, баһал бэ­шэг бэшэнэбди.

Минии зээ хүбүүн 7-той байгаад, Жабар үбгэндэ үнэншэхэеэ болижо эхилээ. Эжы абань бэшэг бэшыш даа гэхэдэнь, “Дед Мороз эди шэдитэй хадаа минии ехээр һанаһан юумэ өөрөө таагаад, бэлэг үгэхэ бшуу”, - гээд лэ, яг огтолон арсаа. Ядахадаа, би зээхэнээ хүзүүдээд, иигэжэ хэ­лэбэб: “Дэлхэйн хүүгэд олон ха юм, хайшан гээд Жабар үбгэн бултанайт­най һанал хүсэл таажа үрдихэб? Ти­имэл хадань, заатагүй бэшэг бэшэ­хэ хэрэгтэй. Жабар үбгэн эды олон бэшэгүүдыетнай уншажа үрдихэгүй, тиихэдэнь Саһан хүүхэд уншалсажа, танай һанал дуулгадаг. Ши иигээд бэлэггүй үлэшэхэеэ байнаш”.

Зээ хүбүүхэмни мэхэтэйгээр эне­эбхилээд, таһалга соогоо ороод, бэ­шэг бэшээд, өөрөө почто абаашажа табихам гэбэ даа. Арай шамай тэрэ бэшэгыень абажа, нюусаар аба эжы­дэнь барюулбаб. Арга мэхээ гаргажа, үхибүүнэй дуратай бэлэгыень абажа, ёлко доронь табяабди. Тэрэ гэһээр, Жабар үбгэндэ үнэншөөшьегүй һаа, дуратайханаар бэлэг эриһэн бэшэ­гээ эжы абадаа барюулдаг болоо.

Зүгытэй архи

Хамтын байрада архи уужа болохогүйшье һаань, Шэнэ жэлые һэмээхэн угтаад, хүхюу наадан хэзээ­дэшье болодог һааб даа. Бидэ гурбан басагад, 2-дохи ангиин оюутад, хам­тын байрадаа Шэнэ жэл угтахые ши­идээбди. Тэрэ үедэ шампанска архи эгээ хомор, “хуурай хуулита” саг һааб даа. Илалтын проспектын нэгэ най­маанда архи наймаалжа байна гэжэ хэлсэхэдэнь, бидэ гурбан хэдэн ча­сай ээлжээндэ улайжа байжа, удаан гэгшын зогсобобди. Арай гэжэ най­маанда дүтэлөөд, нэгэ бүтылхэ архи орёогоод үгыт даа гэжэ шэбэнэн һагад гуйбабди. Шарлашаһан газетэ­эр орёогдоһон архияа түргэн гэгшын сүүмхэлөөд, тэрэ наймаанһаа дары түргэн гүйлдэжэ гараа бэлэйбди.

Тэрэнээ байрадаа асараад, таһалга соогоо холо гэгшын нюубабди. Шэнэ жэлые угталганшье эхилжэ, хэдэн амтатай эдеэ шанаад лэ, тэрэ архияа гаргабабди. Гаргаад харахадамнай, архи соо томо гэгшын нэгэ амитан байрланхай. Оножо харахадамнай, хорото шара гү, али зүгы байшаба. Хайшан гээд иимэ амитан энээн руу орошоо юм, бү мэдэе. Архи нэрэжэ байхадань, архиин утаанһаа һогтоод, мэдээгээ алдажа унашоо гү? Одоо ехээр айгаад, тэрэ архияа һөөргэнь нюужархибабди. Тиигэһээр Шэнэ жэлээ угтажа, сайгаа угаад, амтан эдеэгээ эдеэд, доошоо телевизор харахаяа ошоо бэлэйбди. Газаагуур гүйлдэжэ, саһаар шэдэлсэжэ наада­ад, 2-дохи дабхартаа гаража ябатар­най, нэгэ ахамад ангиин хүбүүн үрэ үрзэгэр юумэн урдаһаамнай буужа ябаба. Хөөрхэй, эртэ үдэрһөө хуу­шан жэлээ үдэшэһөөр, Шэнэ жэлээ угтаха шадалгүй унташоо ха. “Баса­гад, танда тархяа заһахаар юумэн үгы гү?” - гэжэ асуухадань, бидэ тэрэ аймшагтай архияа һанажа, “бии, бии” гэлдэжэ, таһаг руугаа оруулбаб­ди. Тэрэ ахамнай манай хөөрөөнһөө угаа хүхижэ, тэрэ шэлыемнай ган­саараа бултыень залгиба даа. Зал­гиха бүреэ улам хүхюутэй боложо, тэрэ зүгыемнай аман соогоо хээд, һороод, гаргажа хаяжархиба даа. Ии­гэжэ амандаа золтой хүбүүнтэй бидэ Шэнэ жэлээ угтаа бэлэйбди. Тэрэмнай байд гээд лэ, манда ороод, “баса­гад, тархяа заһахаар зүгы бии гү даа” гээд, бидэниие шоглодог бэлэй.

Курантын дохёон доро тархяа сохин унаабди

Минии дүтын нүхэдэй гэр бүлын намтар угаа һонин юм. Ки­ров буудалай талмай дээрэ томо ёлко табигдадаг һэн. Тэндэ елүүр түхеэрэгдэжэ, ехэ гоё хүхюу наадан болодог бэлэй. Шэнэ жэлээ тэндэ угтая гэжэ хэлсээд, нүхэд басагад тиишээ ошобобди. Унтынуудаа үмдэһэн бидэ гүйлдөөд лэ, доошоо һолжорнобди, харин Дулмамнай үндэр һүеытэй гуталтай, дээрэһээ һолжорхоёо айжа зогсобо.

Гэнтэ ара тээһээнь нэгэ хүбүүн Дулмыемнай тэбэреэд, доошоо гүйлгэшэбэ. Дулмын гутал угаа һолжорхой, тэрэ хүбүүншье шэрэг­дэн, хоюулаа мүльһэн дээрээ шан­га гэгшээр унашаба даа. Эгээл энэ үедэ һүниин тэн боложо, курантын абяан зэдэлшэбэ. Тэдэ хоёрнай тээ доро өөдөө хараад хэбтэбэд, тэдэ­эндэ дүтэлжэ хамһалсабабди. Шэнэ жэлнайшье эхилээ, тэрэ хоёрнай тархяа хахалһан байба. Тэрэ хүбүүн манай танил бэшэ байгаа. Тиигэжэ эдэ хоёрнай Шэнэ жэлые хоюулаа мүльһэн дээрэ тархяа сохин танил­сажа, удаань гэрлээ бэлэй. Иигэ­жэ танилсаһан хоёр мүнөө гурбан хүүгэдтэй эбтэй эетэй гэр бүлэ юм.