Культура 23 мая 2019 1622

​Дуулахаяа түрэһэн Дулма

Мүнөө үеын ялас гэмэ одон Дулма Сунраповагай зохёохы зам олондо танилшье һаань, эхинииень үсөөхэн лэ зон мэдэхэ аабза. Оройдоол 7-тойхон ябахадаа, Дулма Агын телевидениин эмхидхэһэн “Хонгёохон аялганууд” гэһэн харалганда илажа гараһан юм. Энэ түсэл Россиин хэмжээнэй харалганай түрүүшын шата байгаа.

Балхажавай эгээл эрхим һурагша

Дулмын хайрата абын эгэшэ, мэдээжэ хүгжэмшэн Ольга Сунраповна Тангатова бэлиг шадабарииень тодоруулжа, дуушанай харгын эхи табиһан. Агадаа, Үбэр Байгалай хизаарта дууша бэлигээрээ тэрэ сагта нилээн суутай болоһон Дулма Согто-Хангилайнгаа дунда һургуули дүүргэһээр, юристын мэргэжэл шэлэһэн. Буряадай гүрэнэй ехэ һургуулида һуража байтараа, “Сагаан һарын одод” гэһэн мүрысөөндэ илажа, Дулмын дуушан болохо замынь эли тодо болоо һааб даа.

Талаан тудажа, Агын бэлигтэй залуушуулые Монголой соёлой Их сургуульда һургаха түсэл бэелүүлэгдэжэ, Дулма тиишээ ошоһон юм. Эндэ Монголой мэдээжэ хүгжэмшэн Балхажавай эгээл эрхим һурагшань боложо, амжалта дүүрэн ябажа эхилээ. 2008 ондо дээдэ энэ һургуулияа түгэсхэхэдөө, Монголой эгээл эрхим оюутан гэжэ тодороод, алтан медаляар шагнагдаа һэн.

Дулма ганса дуу дууладаг бэшэ, өөрөө шүлэг, хүгжэм зохёодог, эдир дуушадые һургадаг юм. Мүнөөдэрэй байдалаар Дулма Сунрапова аяар 50 гаран дуунай автор гээшэ. Поп, оперо, джаз, этно гээд шэглэлнүүдээр элдэб хэлэнүүд дээрэ дууладаг.

Эгээл түрүүшын хубиин “Минии хүсэл” гэһэн альбомынь 2008 ондо гараа бэлэй. 2-дохи “Урагшаа” гэһэн альбомоо 2018 ондо нара харуулаа. Дулма байд гээд лэ, хубиингаа тоглолто хэжэ байдаггүй. Гэхэ зуура, суг дууладаг нүхэдэйнгөө хубиин тоглолтонуудта, нигүүлэсхы сэдьхэлэй хэмжээнүүдтэ заатагүй оролсодог юм.

Амжалтануудынь

Дулмын зохёохы замай олон тоото амжалтанууд эндэ тоолохын аргагүй ехэ юм. Гэбэшье зарим нэгэн тухайнь дурсахада болоно. Үшөө оюутан ябахадаа, 2007 ондо “New stars” гэһэн дууша ододуудые бэлдэдэг харалганда илаһан. Энэл амжалтань Дулмые Монгол юртэмсэдэ суутай, мэдээжэ болгоо. Мүнөөшье Монгол һайхан оронтой харилсаагаа таһалаагүй бшуу. Жэл бүри “Минии дуунууд” гэһэн Л. Балхажавын тоглолтодо хабаададаг. Хүгжэмэй шэглэлэй бүхы томо харалгануудта, түсэлнүүдтэ эдэбхитэйгээр оролсодог юм. Бүгэдэ Буряадай Уласхоорондын “Алтаргана” нааданай 4 дахин лауреат болоһон. Эндэ Дулма хабаадажа, “гүйсэдхэгшэ, дуу зохёогшо ба хүгжэмшэн” гэһэн гурбан шэглэлээр гансаараа илаһан байна.

2014 онһоо эхилжэ, Дулма Сунраповагай амжалтатай ажаябуулга эршэдээ гэжэ хэлэлтэй. Тэрэ жэлдэ үнгэрһэн “Алтарганада” алтан медальда хүртөө бэлэй. Үбэлынь “Шамдаа зорюулнаб” гэһэн түрүүшынгээ хубиин тоглолто үнгэргөө һэн. Монгол орондо табигдаһан “Мухар гудамж” гэһэн кинодо гол роль гүйсэдхөө һэн. 2016 ондо Москвада “Золотой голос России” гэһэн уласхоорондын фестивальда II һуури эзэлээ. Энэ жэлэй “Алтарганада” эгээл эрхим композитор гэжэ тодороо. Мүн Казахстанда “Шабыт” гэһэн уласхоорондын фестивальда III шатын лауреат болоһон. Эндэ дэлхэйн эгээл бэлигтэй дуушад хабаадаа һэн. 2017 ондо Стамбулда монгол ба түүрэг арадуудай дуу хүгжэмэй уласхоорондын ехэ фестивальда хабаадаа. Саха-Яхадта үнгэрһэн “Биир кун” (“Нэгэ наран доро” гэһэн этно-, поп-шэглэлэй) можо хоорондын телевизионно харалганда баһал илажа шалгараа. 2018 ондо “ДУЛМАА” гэһэн хубиингаа тоглолто Улаан-Үдэдөө дэлгээ бэлэй. Энэл жэлдэ Астана хотодо үнгэрдэг “Voice of Astana” гэһэн уласхоорондын харалганда хабаадажа, “Мэргэжэлэй эрхим” гэһэн шанда хүртөө. “Новая звезда” гэһэн Ородой Холбоото Уласай хэмжээнэй 4-дэхи хаһада эрхимээр хабаадаа.

Багшын бахархал

Мүнөө Дулма Сунрапова Чайковскиин нэрэмжэтэ хүгжэмэй колледждо мүнөө үеын дуунай багшаар ажаллана.

- Би эндэ гурбадахи жэлээ хүдэлнэб. Гэбэшье оюутадни ехэ эдэбхитэйгээр элдэб харалга болон урилдаануудта хабаадажа, түрүү һууринуудые эзэлнэ. Дондог Тулоновые онсо тэмдэглэлтэй. Дондогнай “Сагаан һара – 2017” гэһэн Уласхоорондын харалганда хабаадажа, Буряад Уласай Cоёлой яаманай “Найдал” гэһэн тусхай шанда хүртөө. Мүн үшөө нэгэ оюутамни Сарюна Бальжинимаева Буряад орондоо болон Монголдо мэдээжэ болонхой, - гэжэ Дулма Владимировна хөөрэнэ.

Мэдээжэ дуушан, бэлигтэй хүгжэмшэн, мүнөө үеын дуунай багша Дулма Сунрапова Буряадайнгаа дуушадай нэрэ түрэ өөдэнь үргэжэл ябана.

Зураг дээрэ: Дулма Сунрапова

Автор: Цырегма САМПИЛОВА