​Эгшэтэрээ энеэлгэһэн «Хүхюу буряад»

Хоца Намсараевай нэрэмжэтэ Буряад театрта “Хүхюу буряад” гэһэн уласай VI урилдаанда хошон зугаа дэлгэхэ дуратайшуул дахяад сугларба.

Хаа-хаанаһаа олон хабаадагшад ерэжэ, буряад шог яряан, энеэдэ зугаа, хүхюу хөөрөөнүүд элбэгээр зэдэлжэ, үдэр бүриин юрьеэнэй ажабайдал­да үнгэ будаг оруулаа. Энеэдэн гээ­шэ хүнэй наһа утадхадаг гэжэ дэмы хэлсэдэггүй. Энэ үдэшэ сугларһан зон эгшэтэрээ энеэлдээд, магад, зариманиинь уй гашуудалаашье тараажа, сэдьхэлээ ханаагаа.

Мүрысөө эмхидхэн байгуулагшад - уласаймнай Соёлой, мүн тиихэдэ Тамирай болон залуушуулай бодол­гын яаманууд. Зохёон байгуулагшад - Арадай уран бэлигэй түб, Буряадай залуушуулай түб. Гадна буряад хэлэ дэмжэлгын “Найдал” жаса, “Буряад- ФМ” радио, Бүгэдэ Буряадай соёл хүгжөөлгын эблэл болон бусад дэм­жэлсээ, хамһалсаа юм.

Мүнөөнэй сагта энэ-тэрэ хэм­жээ ябуулга үнгэргэхэдэ, ехэхэн мүнгэ алтан гарадаг гээшэ ааб даа. Тиимэһээ хүн зоной дура буляаһан энэ мүрысөөниие түхэригөөр дэмжэхэ эбээн тэдхэгшэд нилээд олон байгаа.

Мүрысөөнэй түрүүшын шата “Capital Mall” гэһэн наймаанай-зугаасалгын түбтэ үнгэрөө. Тэндэ үндэһэн буряад хубсаһаяа үмдэһэн 4-тэйхэн багашуулһаа эхилээд, 58 хүрэтэр наһатай ехэшүүл – дүн хамтадаа 40 хүн хабаадаа. Тэдэ наһанай табан бүлэгтэ хубааржа, “Эрхим хөөрэгшэ” болон “Эрхим зүжэг” гэһэн шэглэлнүүдээр хаба шадалаа туршажа, 22-ынь түгэсхэлэй шатада гараһан байна.

Тон түрүүн 4-6 наһатай хөөрхэн жаахан үхибүүд “Эрхим хөөрэгшэ” номинацида шог зугаагаа дэлгээ. Улаан-Үдэ хотын 15 дугаар “Радуга” сэсэрлигэй 5-тайхан Тамир Даши­доржиев Сэсэгма Будаинай зохёоһон “Хүбүүнэй бодолго”гэһэн хөөрөө уран гоёор уншаа. Бэшүүр аймагай Дунда Харлан нютагай 6-тай Дмитрий Док­сомов Жаргалма Очировагай “Шанга арсалдаан” гэһэн хөөрөө харагшадта энеэдэтэйгээр дамжуулжа шадаа. Энэ бүлэгэй һүүлшын хабаадагша - аяар холын Аха аймагай “Солнышко” сэсэрлигэй 6 наһатай хүмүүжэмэл Эти­гэл Ринчинов И.Крыловой “Гэрэл ба һармагшан” басни гүйсэдхөө. Удаань 7-10 наһанай бүлэгэй хабаадагшад шог яряануудые үргэлжэлүүлбэ. Эндэ 4 хүүгэд хабаадаа. Бусад бүлэгүүдтэ 2-3 хүн мүрысөө.

“Эрхим зүжэг” номинацида 3 зүжэг дурадхагдаа. Захаамин хотын 5 дугаар дунда һургуулиин һурагшад “Гостиница” гэһэн зүжэг шадамар бэрхээр наадабад. Харин Улаан-Үдэ хотын 29 дүгээр буряад гимназиин, 49 дүгээр һургуулиин болон 1 дүгээр лицей-ин­тернадай һурагшад суг хамта “Олон янзын улаан малгай” гэһэн зүжэг ха­руулжа, хүн зониие ехэ хүхеэгээ. Тиихэдэ Ярууна аймагай Иисэнгын соёлой байшанай артистнар “Боосоон” гэһэн зүжэг харуулжа, нэрьемэ альга ташалганда хүртөө.

Буряад хэлэтэй бусад яһанай зон­до “Буряад хэлэ һайн мэдэгшэ” гэһэн номинаци тусхайтаар хараалагдаһан байна. Эндэ Зэдэ аймагай Петропавловка һууринай 8 наһатай Арина Гри­горьева Инна Цыреновагай «Буряад хэлэнэй хэшээл”, Хяагта аймагай Хяаг­тын дунда һургуулиин 9 наһатай Ксе­ния Лештаева Гунга Чимитовэй “Эрэ тахяа”, мүн Зэдэ аймагай Инзагата ню­тагай 16 наһатай Виталий Васильев Намсалма Лубсановагай зохёоһон “ЕГЭ” хөөрөөнүүдые буряад хэлэн дээрэ уншабад.

Илагшадые нэрлэе. “Эрхим хөөрэгшэ” гэһэн номинацида: Бэшүүр аймагай Дунда Харлан нютагай Дмит- рий Доксомов (4-6); энэл нютагай Барас Дайндаров болон Зэдэ айма­гай Доодо Бургалтайн Дарьяана Бу­даева (7-10); Захааминай 1 дүгээр һургуулиин Бато Будаев (11-13), Зэдэ аймагай Инзагата нютагай Чимит- Доржо Раднаев (14-17), Захаамин ай­магай Дүтэлүүрэй Батор Жалсанов (26-һаа дээшэ наһатай хабаадагшад).

“Харагшадай һайшаалай шанда” Ярууна аймагай Иисэнгэ нютагай Данзан Доржиев хүртөө.

“Эрхим зүжэг” номинацида Улаан- Үдэ хотын гурбан һургуулиин суглуу­лагдамал бүлэг илажа гараа.

“Буряад хэлэ һайн мэдэгшэ” но­минацида Зэдэ аймагай Инзагата һууринай Виталий Васильев бусадһаа шалгараа.

Гран-придэ хүртэһэн Ярууна аймагай Иисэнгын Должид Дабаевна Доржиевада мүрысөөнэй эбээн тэд­хэгшэдэй нэгэн болоһон олзын хэ­рэг эрхилэгшэ Дарима Геннадьевна Матханова 30 мянган түхэриг болон “Хүхюу буряадай” һүлдэ болодог дүрсэ барюулба.

Гран-при шан абаһан Должид Доржиева

Һүүлэй үедэ түрэл хэлэеэ хүгжөөхэ, хүүгэдые буряад сэдьхэлтэйгээр хүмүүжүүлхэ талаар олон хэмжээ ябуулганууд үнгэргэгдэдэг болон­хой. Энэнь ехэ нүлөө үзүүлнэ. Хотын үхибүүдтэ орходоо, хүдөөгэйхид хурса, нугархай, баян хэлэтэй байна. Илангаяа нютаг хэлэн дээрээ ехэ ша­дамараар хөөрэлдэнэ. Энэнь гэртээ буряадаараа хөөрэлдэхэ ёһотойбди, түрэлхидһөө ехэхэн юумэн дулды­дадаг гэжэ гэршэлнэ. Жэшээнь, энэ мүрысөөндэ олохон хөөрөөнүүдые бэшэһэн Зэдэ аймагай Инзагата ню­тагай зургаан хүүгэдэй эжы Намсалма Владимировна Лубсанова байгаа. Ехэ хүбүүниинь Чимит-Доржо “Хүхюу бу­ряадта” хабаадажа, өөрынгөө наһанай бүлэгтэ 1-дэхи шатын диплом­до хүртөө. Иигэжэ хүмүүжэл гээшэ гэрһээ, гэртэхинһээ эхилхэ ёһотой.

- Иимэрхүү мүрысөөнүүдтэ зургаадахи ангиһаа хабаадажа эхилһэмби. Тиигээд 2016 ондо “Хүхюу буряадта” 1-дэхи һуури эзэ­лээб. Удаадахи жэлдэнь “Батор, Дан­гина” гэжэ урилдаанда Сагаалганда зорюулагдаһан “Бүтүү үдэр” хөөрөө гүйсэдхэжэ, Гран-придэ хүртөөб. Эл­дэб янзын хэмжээ ябуулгануудта ду­ратайгаар хабаададагби, гэртэхимни намда туһалдаг, - гэжэ Чимит-Доржо баяртайгаар хэлэнэ һэн.

Минии һанахада, энэ мүрысөөндэ хүүгэдые бэлдэһэн багшанарые, шог хөөрөөнүүдые зохёоһон хүнүүдые баһа тэмдэглэхэ, урмашуулха хэрэг­тэй. Юуб гэхэдэ, эдэ зоной хүсэ орол­долгоор ехэхэн хэрэг бүтээгдэдэг аад, ажалынь сэгнэгдэнгүй үлэшэнэ.