Гэрэл зураг буулгадаг мэргэжэлтэд Монгол сайхан ороноор хоёрдохиёо аяншалба. Эндэ манайшье Буряадай фотографууд хабаадалсана.
Тус хэмжээ ябуулгые эмхидхэгшэ Баяр багшын хэлэһээр, 2017 ондо аяншалгын дүн болбол фотографуудай ажалнууд Улаан- Баатарта болон Улаан-Үдэдэ үзэсхэлэн болон табигдажа, олоной анхаралда дурадхагдаа. Буряадай гэрэл зураг буулгагша Светлана Ивановна Целовальникова энэ жэл экспедицидэ хабаадагшадые Аха болон Түнхэн аймагуудаар ябуулһан байна.
Энэ хэмжээ ябуулга аяар 15 хоног соо боложо, 4 000 гаран километр зай гаталагдаа. Зураашад үргэн Монголой таладашье хоноо, мүн дайралдаһан хүн зоной һэеы гэртэ хонохо баатай болоо. Хэды тиигэбэшье, Монголой гүби дайда, Саяан хадын хормойдохи байра байдал харуулһан аргагүй гоё гэрэл зурагууд болоо. Фотографууд 2019 оной эхиндэ бүхы энэ һайхан үзэсхэлэнтэй арад зоноо танилсуулхаар мэдүүлнэ.
- Манай уласхоорондын аяншалгада 14 хүн хабаадаа, тэдээн сооһоо гурбаниинь Буряадай зураашад ябалсаа. Монгол ороной нангин шүтөөнтэй 10 хадануудай тоодо орохо Хан-Хүхэ уула хүрөөбди. Тэндэһээнь Хүбсэгэл нуур дээгүүр гаража, Буряад Улас гараабди. Аха, Түнхэнөөр ябажа, Улаан- Үдэ ерэһэн байнабди, - гэжэ Баяр багша хөөрэнэ.
Ц.Оюун-Бэлиг багадаа Монголой мэдээжэ уран зохёолшо Дашидоржын Нацагдоржын Саяан хада тухай шүлэг дуулаа һэн. Мүнөөшье болотор тэрэ үндэр уула харагшаһайб гэжэ ходо һанажа ябадаг һэн. Бүд нэхэлгээр инженер-технолог мэргэжэлтэй Оюун-Бэлигэй һанаа бодол бэелүүлэгдээ.
- Саяан уула хаража, одоошье баярлааб. Тэндэ ябахада, агааршье амтатай. Түнхэнэй дулаан аршаануудта ороходомнай, холо харгыда ябаагүй мэтээр бэемнай заhаршоо, - гэжэ Оюун-Бэлиг хөөрэнэ.
Зайн галай инженер Ч. Лувсан наһанай амаралтада гараад, фотозурагуудаар һонирходог болоо.
- Иимэ аяншалгада ябаад, ехэ эсэхэб гэжэ нэн түрүүн һанааб. Залуу нүхэдтэйгөө адли хурдаар ябажа, һууха байхаяашье ойлгоогүйб. Аха, Түнхэнэй уһа ундалаад, аршаан уугаад, залуу болооб, хүл гарни, үе мүсэнүүдни һайжараа. “Монголой нюуса тобшодо” хэлэгдэһэн газарнуудые хараһандаа баяртайб. Илангаяа, Аха аймагай Нүхэн дабаан үшөө дахин хүрэхэ түсэбтэйб, - гэжэ Ч. Лувсан мэдүүлнэ.
Һонирхолтойнь гэхэдэ, тус экспедицидэ Америкэдэ ажаһуудаг Ани Браун ябалсаа. Тэрэ хара-сагаан плёнко дээрэ буулгажа, олониие гайхуулаа. Ани хадаа Монгол орондо түрэһэн намтартай. Тэрэ 20 гаран жэл соо хари гүрэндэ ажаһууна, һүүлэй 4 жэл соо Хьюстон хотодо түбхинэнхэй.
- Иимэ үрэ дүнтэйгөөр Монголойнгоо арад зонтой харилсаха, нютаг нугануудтай танилсаха гэжэ үнинэй һанагша һэм. Иигэжэ ябахада ехэ гоё байна. Мүнөөшье шэнээр аяншалгада ябашаха һанаан байна, - гэжэ Ани Браун хөөрэнэ.
Дизайнер Елена Болотова һэеы гэртэ хоноһоноо бүхы наһан соогоо һанаад ябахаб гэжэ мэдүүлнэ.
- Монгол хүнүүд шамай ехэ һайнаар, үнинэй нүхэр адли угтан абана. Нэгэ дахин төөришөөд ябахадамнай, харгы харуулжа, гэртээ хонуулаа. Тэдэ шамай эгээл амтатай эдеэ хоолоороо ундалуулжа, эгээл зөөлэн унтарида нойрсуулна. Бүхы наһан соогоо Москва хотодо байһан намай иимэ ушарнууд тон ехээр гайхуулаа, - гэжэ һүүлэй хоёр жэл соо Улаан-Үдэдэ байдаг Елена Болотова тэмдэглэнэ.
Ш. Түмэрсуух буряад гарбалтай хүн юм. Тэрэ түрэлхидөө Буряад орондо бэдэржэ байһанаа мэдүүлнэ.
Минии хүгшэн эжы хэды аха дүүнэртэеэ 1900 онуудай эхеэр Монгол гаража ошоһон байна. Харин нэгэ ахань Ород гүрэндөө үлэшөө бэлэй. Дуулахадамни, тэрэ Агада, Табтаанай, Дулдарга нютагуудаар ажаһуугша һэн. Минии Шиирав аба - Монголой соёлой габьяата ажаябуулагша юм, - гэжэ Ш. Түмэрсуух хөөрэнэ.
Олон тоото аяншалагшадта, элдэб үндэһэ яһатанда нютаг нугынгаа үзэсхэлэнтэ газарнуудые зураг дээрээ гаргажа харуулхыень фотографуудаа хүлеэн байхабди.
Баяр багшын зурагууд