
Байгша оной октябриин 8, эртэ үглөөгүүр Токио- Эрхүү-Улаан-Үдэ гэһэн агаарай замаар, арбан юһэн жэл үргэлжэлһэн аялалһаа, Буряадаймнай баатар хүбүүдэй нэгэн - Анатолий Михаханов нютагаа бусаба.
Арбан зургаатайхан наһандаа гаража ошоһон энэ мантан томо бэетэй хүбүүмнай эдир залуу наһаяа дэлхэй дээрэ саанаһаал өөрсэ маягтай, соёлтой, гүн ухаатай, эгээл хүгжэнги ажабайдалтай Япон гүрэндэ үнгэргэбэ. Ямар хараа бодолтой боложо, хэр зэргэ амжалта туйлажа нютагаа бусаба хаб гэхэ мэтэ олон тоото асуудалнууд хүн зоной һанаа хүдэлгөө ёһотой? Эдэ мэтэ ба бусад сэдэбүүдтэ харюу абахаяа һаядаа дүтөөр энэ тамиршантаяа уулзахабди. Харин мүнөөдэрэй байдалаар энэ баатарайнгаа дүй дүршэл, бэлиг шадабари, баян намтар (илангаяа хоёр ондоо соёлой уулзуур дээрэ хүгжэһэн) яажа аша үрэтэйгөөр, хүсэд дүүрэнээр ашаглахаб гэһэн асуудалнууд нютаг дээрээ байһан манай һанаа сэдьхэл хүдэлгэхэ ёһотой гэжэ һанагдана.
Мэргэжэлтэ сумо Япон Уласта олон зоной хараа харгалзалһаа гадуур хэдэн зуун жэлдэ өөрын нангин гуримаар хүгжэжэ, яһатан бүхэндэ янза бүреэр хүгжэһэн барилдаанай түрэлэй нэгэ таһардаһан болоно. Мүн мүнөө сагта дэлхэйгээр дүүрэн мэргэжэлтэ болон сүлөө маягаар дэлгэржэ байһан энэ тамир олоной анхарал татана. Олон тоото сэнхир экранай кинобуулгабаринуудаар болон зарлалай богони ролигууд дотор таража, бүришье үргэнөөр дэлгэрээ. Хүршэ Монголоймнай суута тамиршадай, барилдааша угтанай үринэрэй амжалтанууд олоной һонирхол улам хүгжөөнэ.
Саг үргэлжэ Буряадаймнай харгалзалгата газарнуудаар 150-200 кг тухай шэгнүүртэй үргэн үбсүүтэй, бүдүүн сарбуутай хүбүүд түрэдэг гээшэ. Нютаг нугаараа үхэр малайнгаа хойноһоо ябажа, хоолойгоо тэжээжэ гү, али ямар нэгэ мэргэжэл һунгажа ажамидарна. Одо мүшэн тохёолдобол, олониитын үзэмжэдэ гаража, дотор гадаа дэгээн оньһо тайлбарилжа, хүн зониие баярлуулна, хүхеэнэ. Хэр угһаа суута тамиршадай нэрэнүүдые угсаатай зомнай бөөмэйлэн асаржа, магтан түүрээнэ. Нютаг нуга бүхэнэй барилдаха оньһонууд харагша хүн зоной хараа бодолнуудаар дамжан, хөөһэ бууратараа хамгаалагдана, арсалдагдана, магтагдана. Жэшээнь, Баргажан буряадууд бар хүсэтэй, мянган мэхэтэй, Агын туг түлөөлэгшэд уран барилдаатай, Эрхүүгэй хүбүүд тэрэш энэш барилдаанда дүрэтэй. Тэрэнэй түрэлэй ябаган домогуудай шэнэ эзэн Толя Михаханов хүбүүмнай нютагаа бусажа ерэбэ. Энэ хүбүүнэймнай үе мүсэдэ баатар табисууртанай шуһан субана. Дээдэ үедэнь гурбан зуун табяад килограмм шэгнүүртэй элинсэг байһан. Харгын хоёр захын ургажа байгаа хуһануудые үзүүрээрнь татан нугалжа хүлеэд, саашаа хашлагүй ябашаха шадалтай.
Түрэл Буряадтаа наһанайнгаа ээлжээтэ дабаа һайханаар угтажа абыш даа, Толя Михаханов. Түрэл Буряадшни одо мүшыеш шэнээр бадарааг. Энэ гайхамшагта үриингөө хуби заяантай саг үргэлжэ уншагшадтаяа танилсуулжа байхабди.
Анна Огороднигой гэрэл зураг
Автор: Баяр ШИРАПОВ