Хүн бүхэн өөрын дуратай нэгэ юумэндэ шадалтай байдаг, али нэгэ юумээр һонирходог. Тэдэнэй дунда элдэбын юумээр һонирходог, тэдэнээ суглуулдаг хүнүүд байдаг. Илангаяа янза бүриин маркануудые, элдэб гүрэнүүдэй хашарһан, саарһан мүнгэнүүдые гээд лэ уран зураг барималнуудые, эритэ мэсэнүүдые, буу шуу, урданай хоморой зүйлнүүдые - ехэ багашье, үнэтэй үнэгүйшье зүйлнүүдые суглуулдаг, тэрээгээрээ ехэтэ омогорходог, энэ дуратай хэрэгтээ бүхы наһаяа зорюулһан хүнүүд мэдээжэ.
Теэд ажабайдалай юрьеэн соо, илангаяа манай түргэдүү үе сагта олонхи хүнүүд дуратай юумэеэ урлажа, дуратай юумэнүүдээ суглуулха сүлөө саг олодоггүй. Хажуугаарнь сэнхир экран, элдэбын утаһанууд, сүлжээ холбоонууд хэды ехэ сагымнай эдинэб даа. Тиибэшье, дуратай хэрэгтээ бүхы сүлөө сагаа зорюулдаг урагшаа һанаатай зон мүнөөшье үсөөн бэшэ.
Нэгэтэ Ивалгын дасанда үнгэргэгдэһэн Эрдэни-Хайбзан Галшиевай “Бэлигүүн толиин” уншалгада хабаадахадаа, ехэ һонин үзэмжэ харабаб. Буряад литэдэ ородог 12 амитадай дүрсэтэй шулуунууд жэрысэ табяатай байба.
Багахан хабтагар шулуунуудые анхаржа харахада, элдэбын амитадай дүрсэнүүд гаража ерэнэ. Энэ үзэсхэлэн бэлдэһэн Сергей Мандреевтэ хэдэн асуудалтайгаар хандааб.
- Шулуунууд өөр өөрын дабтагдашагүй зурагтай байдаг, - гэжэ Сергей Илларионович хөөрэнэ. - Тэдэниие анхаралтайгаар шэнжэлэн хаража, ганса нюдөөрөө бэшэ ааб даа, ойлгохол хэрэгтэй.
- Удхатай зурагуудтай иимэ шулуунуудые анхаржа олохонь бэрхэтэй байгаа бэзэ. Хэр олон зурагтай шулуунуудые суглуулаабта?
- Элдэбын зурагтай жара гаран шулуун намда мүнөө байна. Хараһан хүнүүдтэ бүри ойлгосотой байхаарнь, гэрэл зурагынь буулгаад, томо болгоод, хамтадань харуулнаб.
- Хаанаһаа эдэ шулуунуудые олонобта?
- Би амаралтадаа Байгал далай ошодогби. Далайн эрьеэр элдэб үнгын шулуунууд дайралдадаг. Мүн бага ехэ гол горхонуудай эрьеэр һонирхолтой шулуунууд олдодог. Тунгалаг уһан соо ямар нэгэн шулуун үдхэдэг шэлээр хараһандал тодоор зурагаа харуулдаг.
- Иимэ шулуунуудаар хэзээнэй һонирхожо эхилээ һэмта?
- Би Оһын эрьедэхи Үлеэ гэжэ үзэсхэлэн һайхан нютагта өөдөө болоһомби. Нютагтаа бага ябахадаа, элдэбын шулуунуудые һайхашаадаг һэн бэзэб. Теэд анхаралаа ехээр хандуулдаггүй байгааб. Тиигээд һуралсал, харюусалгата ажал... Сагдаагаар алба хээд, залуугаар тэдхэмжэдэ гараһамби. Тиигээд баряашаар ажалланаб, яһала сүлөө сагтай болооб.
- Теэд бүхыжэ бүгтыжэ, мүлхижэ ябаад шулуунуудые шэншэлхэ гээшэ баһал амар бэшэ бэд даа. Эсэхэдээ, хүрөө даа, аяар 60-70 шулуу суглуулаа ха юмбиб гэһэн бодол ерэдэггүй гү?
- Зурагтай шулуунуудые суглуулжа эхилһээр, һонирхолни бүри ехэдэнэ. Байгаали гээшэмнай гайхалтайл байна. Үшөө ямар нюусануудаа нээхэ юм, бү мэдэе! Һая Зүүн зүгэй арадуудай үзэсхэлэндэ минии суглуулбари табигдаа. Зон яһала һонирхоно, тиигэжэ баһа сог зали бадараанал даа. Ганса өөрөө сэдьхэлээ ханажа ябана бэшэ, харин бэшэшье хүнүүдтэ багаханшье һаань, баяр асарнаб гэжэ һанахада, һайн байна.
- Сергей Илларионович, тантай танилсаһандаа ехэ баяртайб. Сагаан һараар халуунаар амаршалаад, гараһан Гахай жэлдэ дуратай хэрэгээ бүри эршэтэйгээр үргэлжэлүүлхытнай хүсэнэб.
Сергей МАНДРЕЕВЭЙ гэрэл зурагууд