Общество 13 дек 2019 1769

​Элитэ ламын эльгэн садан

Эрдэни-Хайбзан Галшиев Хэжэнгэ аймагай Ород нютагай габжа лама байһан. Буддын шажанай һургуули дээшэлүүлжэ, 1897 ондо дооромбын зиндаатай нютагаа бусаад, Худанай дасанда шэрээтээр хүдэлжэ, зондоо ехэ туһа хэһэн юм.

Ород нютагай газар дайда уужам, баруулжаа - Хасууртайн тала. Минии багада Баруун, Зүүн Хасууртай гэжэ хоёр горхон Элхи голдо шудхан ородог һэн. Зүүн Хасууртайн зүүн тээ 1 модо гү, али 700 метр газарта, Очирой абын бууса байдаг бэлэй. Очирой аба Бурхиин Жамбал хадаа Эрдэни-Хайбзан Галшиевай - Мархаанзайн дооромбын - дүтын түрэл гээшэ. Тэрэ гурбан хүбүүтэй байһан: Заяата (1907 оной), Дэлгэр (1914) болон Хайдап (1918) Жамбаловууд.

Жамбал гээшэмнай үшөө басагадтай байһан. Минии мэдэхэ Сандан ахайн хүгшэн Цырен Базарай, Цымпилмагай, Бутидмагай эжы, Гушаабалай эжы - эгэшэ дүүнэрынь һэн ха. Түрэлэйнь зон олон. Заяата гурбан хүбүүтэй: Лыкшитбол, Замбала, Жалсан. Лыкшитбол – экономист-бухгалтер, Замбала Жалсан хоёр - инженернүүд. Дэлгэр басагатай - Надя, Хайдап хоёр басагатай - Вера, Алла гэжэ нэрэтэй.

1990 гаран онуудаар би Замбалын абында ороод, дооромбо багша тухай хөөрэлдөө һэм. Заяата Жамбаловай хөөрөөнһөө ойлгоходомни, Мархаанзайн дооромбо ехэ холые харадаг һэн. Заяатын бага ябахада, эсэгэдэнь хожом һүүлдэ болохо хэрэг үйлэнүүд тухай хэлэһэн юм. Жамбал гэрээ задалаад, модо оруулжа байгаа хаш. Тиихэдэнь Эрдэни-Хайбзан Галшиев: “Энэ гэршни хамтын болохо. Ехэ дайн эхилхэ. Шинии гурбан хүбүүд дайнда ошоод, булта бусажа ерэхэ”, - гэжэ 1900 ондо хэлээ гэхэ. Тэрэ үедэ “Бэлигэй толи” номынь хэблэгдээдүй байгаа.

Сандидай САНГАДИИН Гончикбал, дайнай болон ажалай ветеран, “Хүндэлэлэй тэмдэг” орденой, олон медальнуудай кавалер

Эрдэни-Хайбзан Галшиевай һургаалнууд

Ехэ хүндэ, ехэ ноёдто

Хэмһээ хэтэртэр бү һүгэдэ.

Ехээр айха һүгэдэхые хэтэргээ һааш,

Арьяатан мэтэ баһамжалха.

Эдээр багахан баяжахын сагта

Хаанай хүбүүн мэтэ бү омогшо.

Муу изагуурта хүн зоной эрхээр эд олобошье,

Ядуугай хүбүүнэй нэрэеэ орхихогүй.

Гудамжаар ябагаар ябаха сагтаа

Огторгой өөдэ хараад бү яба.

Үһөөгүйшүүлшье ууртай дайсанаа үзэһэн мэтэ

Үһэрилдэжэ эхилхэ.

“Бэлигэй толи” номһоо абтаба