1269
Үһэ заһаха ба абаха гээшэ хүнэй саашанхи хуби заяанда һайнаар гү, али муугааршье нүлөөлдэг. Юундэб гэхэдэ, энэ үйлэ хэрэг хүнэй һүнэһэнтэй болон хиин һуудалтай сэхэ холбоотой юм.
Һарын 30 үдэртэ һүнэһэн хүнэй бүхы бэеэр нүүжэ байдаг. Тиимэһээ ямар үдэрнүүдтэ юугээ хамгаалжа, нарин ябахаб гэжэ мэдэхэ хэрэгтэй.
Шэнын 1-дэ – хүлэй томо барбаадай хурганда;
Шэнын 2-то – хүлэй шагайда;
Шэнын 3-да – балсангуудта;
Шэнын 4-дэ – үбдэгүүдтэ болон нюрганда;
Шэнын 5-да – үбдэгүүдэй үенүүдтэ;
Шэнын 6-да – можонуудта;
Шэнын 7-до – можонуудта болон һүүжэдэ;
Шэнын 8-ай дүйсэндэ – бөөринүүдтэ;
Шэнын 9-дэ – хабһануудта болон айбалхайда;
Шэнын 10-да – мүрэ болон далануудта;
Шэнын 11-дэ – хургануудта болон сарбуунуудта;
Шэнын 12-то – альгануудта;
Шэнын 13-да – хоолойдо, үргэндэ болон шанаада;
Шэнын 14-дэ – шэхэнүүдтэ, үргэндэ болон шанаада;
15-ай дүйсэндэ – бүхы бэеэр дамжажа, толгойдо хүрэдэг;
16-да – шэхэнүүдтэ, үргэндэ болон жабжануудта;
17-до – сээжэдэ;
18-да – альгануудта;
19-дэ – тохоногуудта болон хүбшын яһануудта;
20-до - мүрэ болон далануудта;
21-дэ – хабһануудта (хабиргануудта);
22-то – бөөринүүдтэ;
23-да – һүүжэдэ;
24-дэ – һүүжэ болон үбдэгүүдтэ;
25-да – үбдэгүүдэй үенүүдтэ;
26-да – үбдэгүүдтэ;
27-до – хүлэй шүрбэһэнүүдтэ;
28-да – шагайнуудта;
29-дэ – үбдэгүүдтэ;
30-ай забһарта – бүхы бэеэр тараха.
Һарын үдэрнүүдһээ, гарагуудһаа болон һуудалһаа зайсадаг байха юм. Тиигэжэ иимэ үдэрнүүд гаража ерэнэ: шэнын 3-да үһөө абхуулхада, баян болохо, 4-дэ – үнгэ зүһэ һайжарха, 5-да - эд бараан элбэгжэхэ, 6-да - үнгэ зүһэ һайжарха, 8-да – наһан утадхагдаха, 10-да – эрхэ мэдэл олохо, 11-дэ – ухаан хурсадаха, 13-да – жаргал ушарха, 14-дэ - эд баялиг арьбажаха, адуу мал үдэхэ, 15-ай дүйсэндэ үлзытэй гэбэшье, һүнэһэнэй толгойдо ерэдэг ушарһаа, үһэ абаагүйдэ дээрэ, 19-дэ – һайн нүхэртэй ушарха, 22-то – эдеэ ундан элбэгжэхэ, 23-да – эд бараан, эдеэ ундан элбэгжэхэ, 26-да – жаргал ерэхэ, 27-до – үлзытэй һайн.
Тиихэдээ һара бүриин 1, 2, 7, 9, 12, 16, 17, 18, 20, 21, 24, 25, 28, 29, 30-ай үдэрнүүдые болон улаагшан үдэрые сээрлэхэ юм. Баһа гарагаа харахада зүйтэй: үһэ ба хюмһа абахада, гарагай сэхэнүүд таараха юм.
pixabay.com сайтһаа гэрэл зураг абтаба
Жаргал ДУГДАНОВ
