​Баруун Монголой гайхамшаг юртэмсэ

Цыренжаб Сампиловай нэрэмжэтэ уран һайханай музейдэ “Баруун Монголой гайхамшаг юртэмсэ” гэһэн гэрэл зурагуудай үзэсхэлэн дэлгэгдээ. Бу­ряад Уласай Үндэһэн музей болон Монгол Уласай Гадаадын хэрэгүүдэй яаманай дэмжэлтээр Монголой фото-зурагшадай эблэл тус үзэсхэлэн эмхидхэбэ.

Энэ хадаа уласхоорондын гэрэл зураг бүтээгшэдэй суг хамта үнгэргэһэн шэнжэл­хы ажалай дүн гээшэ. Экс­педицидэ Монгол, Хитад гүрэнүүдэй түлөөлэгшэдтэй хамта манай Светлана Цело­вальникова гансаараа хаба­адаа.

Фейсбук сүлжээнэй шэ­мэг болодог гэрэл зурагуу­дые үе болоод лэ табижа, оло­ной анхарал татама үзэмжэ һайхан бүтээлнүүдээрээ сууда гараһан Светлана Це­ловальниковае мэдэхэгүй хүн үсөөн лэ байгаа ёһотой. Ямар шэнэ гэрэл зурагуудые табяа хаб гэжэ үдэр бүхэндэ олохон лэ зон амтархан хүлеэдэг ёһотой. Үзэсхэлэн һайхан байгаалитай Түнхэн аймагта ажаһуугаад, хүйтэн, халуун гү, аадар бороотой, шуурга һалхитай байна гү - хамаагүй, фотоаппарадаа һугабшалаад лэ, энэ хүмнай нютаг дайдаараа ябашадаг. Ан гүрөөһэ мүрдэһэн мэтэ, эрдэмтэ шэнжэлэгшэ мэтэ, оршон тойронхи байдалаа хёрхо нюдөөрөө адаглан, заатагүй һонирхолтой, нюдэ татама зураг буулгадаг. Тии­мэл хадань, Монголой гэрэл зурагшад Баруун Монгол руу экспедицидэ Светлана Цело­вальниковае уряа ёһотой.

Монгол ороной мэдэ­эжэ фотограф, тус экспе­дици эмхидхэгшэдэй нэ­гэн Балданцэрэнэй Баярай тэмдэглэһээр, арад түмэндэ Монгол ороной үзэмжэ һайхан байгаали, гайхам­шагта үзэгдэлнүүдые хару­улжа, аяншалагшадай анха­рал татаха зорилго табиһан байха юм.

- Баруун Монголнай, үнэхөөрөө, гэрэл зураг бу­улгагшадай диваажан орон гээшэ! Гүрэнэймнай бару­ун хойто талада оршодог газарта үндэр хаданууд, шэлэнүүд, мундарганууд бии. Эндэ хүсэд үзэгдөөгүй, шэнжэлэгдээгүй хада уулата Монголой Алтай - Түб Азиин мэдэгдээгүй, нюуса дайда гэлсэдэг. Баруун Монгол ха­даа ехэ һонин байгаалитай: хонхорнууд, томо нуурну­уд, элһэн губинуудшье бии, тэдэниие тойроод, үндэр гэгшын хада ууланууд бай­ха, - гэжэ Монголой гэрэл зураг буулгагшадай эблэлэй түрүүлэгшэ мэдээсэбэ.

Үзэсхэлэндэ дэлгэгдэһэн 80 һайхан зурагай дунда Светлана Целовальникова­гай бүтээлнүүд горитойхон һуури эзэлнэ. 4 мянгаад за­йда бүһэтэйшүүлһээ нэгэ­шье үлэнгүй, гоё зурагуудые буулгажа шадаһан байна.

- Бидэ мүнөө жэлэй июнь һарада дахин фотоэкспеди­цидэ гарахамнай. Энэ удаа аян замнай Монгол гүрэнэй болон Буряад ороной га­зар дэбисхэр дээгүүр га­раха. Аяншалгын дүн гар­гажа, 2019 ондо баһа иимэ үзэсхэлэн Улаан-Баатар хотодо эмхидхэхэбди. Мон­гол орон гээшэ гайхамшаг­та гүрэн, элдэб танигдаа, мэдэгдээгүй нюуса үзэмжөөр элбэг ха юм, - гэжэ Светлана Ивановна тэмдэглээ.

“Баруун Монголой гай­хамшагта юртэмсэ” гэһэн үзэсхэлэнэй үедэ Буряа­даймнай гэрэл зураг буул­гагшад Марк Агнор, Вячес­лав Урбазаев болон бусад удаадахи экспедицидэ хаба­адаха дуратайгаа мэдүүлбэ.

- Монголой атлас нээхэ­дээ, ехэнхи дэбисхэртэнь элһэн губи харанабди. Ха­рин энэ үзэсхэлэн үзэхэдөө, Монгол орон ямар олон шэн­жэ шарайтай гээшэб гэжэ гайхабаб. Ямар һонин хада­нууд, нуурнууд, гол горхо­нуудтай гээшэб. Би тиишээ ошожо, гэрэл зурагуудые заатагүй буулгаха хүсэлтэй болооб. Ганса байгаали бу­улгаха бэшэ, монгол арадай заншалта байдал, үндэһэн ажаһуудал тухай зураглан харуулхаб. Энэ гүрэндэ мүнөө болотороо үндэһэн заншалта байдалаа алдаагүй ха юм даа, - гэжэ Марк Агнор тэмдэглээ.

Манай Буряад дайдамнай­шье ямар һайхан үзэсхэлэн байгаалитай, дэлхэйн гай­хамшаг шэдитэ зүйлнүүдтэй газарнуудтай гээшэб! Аймаг, нютаг бүхэн гоё һайхан газар дайдаяа магтан зураглажа, гэрэл зурагуудые буулгаад, иимэ үзэсхэлэн дэлгэжэ, он­доо можо нютагуудай болон хари гүрэнүүдэйшье хүн зо­ниие һонирхуулха аргатайл. Монгол ороной үүсхэһэн энэ экспедици, эмхидхэһэн энэ үзэсхэлэн нютаг газартаа аяншалга хүгжөөлгын, мүнгэ зөөриин талаар хүгжэлтын хараа бодолтой хэрэг боло­нол ха юм даа.

Үзэсхэлэн мартын 25 бо­лотор дэлгэгдэхэ.

Үзэсхэлэндэ дэлгэгдэһэн гэрэл зурагууд