Дёминтон хотон сэрэгшэдэйнгээ дурасхаал нангинаар сахидаг
Эсэгэ ороноо хамгаалгын Агууехэ дайнай түүхэтэ үйлэнүүд холодожол байна. Мүнөө үеын 16-тайхан хүбүүн гэртэхинһээ нюусаар дайнда ошожо, Эхэ ороноо эрэлхэгээр хамгаалха һэдэлгэ гаргаха гү? Харин Горхон тосхоной Василий Дёмин эгээл тиигэһэн юм.
Буряад Уласай Хүдөө ажахын болон эдеэ хоолой яаманай таһагай дарга Татьяна Полозова (Дёмина) жэл бүри майн 9-дэ Василий Дёмин абгынгаа дүрэ баряад, Хэтын жагсаалда ябалсадаг. Дёминтоной гэр бүлэдэ үе үеһөө дамжуулан хэлэмээр, омогорхомоор намтартай дайшалхы сэрэгшэд бии бшуу.
Эсэгэ ороноо хамгаалгын дайнай эхилхэдэ, Василий хүбүүхэн 16-тай байһан юм. Фашис булимтарагшадһаа нютагаа хамгаалха гэжэ байд гээд лэ, гэрһээ тэрьелэн гарадаг һэн. Түмэр харгыда ажалладаг абатай хүбүүе танилнуудынь бусаадаг байгаа. Гэртэхиниинь хүбүүнэйнгээ үнэмшэлгэ нюужархиһан юм. Хэды дахин Васиин үүсхэлынь буруутажа, 1935 оной Володя дүү хүбүүнэйнгээ түрэһэн тухай гэршэлгэ абаад, дээрэнь 1925 он гэжэ заһажархёод, сэрэгэй комиссариат ерэжэ, Баруун дайнда эльгээгдэһэн юм.
Василий Владимир гэжэ нэрэтэй болоод, дайнай сэрэгшын замаар Берлин хүрэтэр ошоһон.
Василий 1942 оной мартын 2-то Улаан Армиин сэрэгшэн болоһон юм. Тэрэ 73-дахи кавалериин дивизиин бүридэлдэ Москва шадар байлдаанда хабаадалсаад, Брянскын фронт руу эльгээгдэһэн. 1944 ондо Василий Дёмин ВЛКСМ-эй гэшүүн болоо (комсомолой биледэйнь дугаар: 197797354). Эрхим пулемётчик байһан тулань гар пулемёдой эгээл түрүүшын буудагша болгоһон байна. Василиин алба хэжэ байһан 15-дахи гвардейскэ кавалериин дивизи олон тоото байлдаануудые дабажа, июлиин 22-то Хелм хото сүлөөлһэнэй түлөө Улаан Тугай орденоор шагнагдаһан. Эдэ байлдаануудта оролсоһонойнгоо түлөө Василий Дёмин 1944 оной августын 8-да “Шэн зоригой түлөө” медаляар шагнагдаа.
57-дохи гвардейскэ полкын гвардиин майор Зайцевай гар табилгатай 1945 оной майн 26-ай үдэрөөр тэмдэглэгдэһэн шагналай хуудаһанда иигэжэ бэшээтэй:
“Нүхэр Дёмин гар пулемёдоор дайсанай добтолго усадхахадаа, дайсанай буудаха һуури үгы хэжэ, 6 немецые хороогоо. 1945 оной апрелиин 26-да Ненхаузен хото сүлөөлэлгын байлдаанда ябууд буудалсажа, табан дайсаниие унагаагаа. Иимэ эрэлхэг ябадалайнь түлөө “Эсэгэ ороноо хамгаалгын дайнай I шатын ордендо” зууршалнаб”.
Эгээл тэрэ Ненхаузен хото сүлөөлгын ехэ байлдаанда Василий Дёмин баатарай үхэлөөр унаһан юм. Агууехэ Илалтын һайндэрһөө оройдоол хэдыхэн үдэрөөр урид наһа бараа. Тиигэжэ Владимир (Василий) Дёмин Ненхаузен гэжэ багахан хотын түб талмайда сэрэгшэдэй хамтын хүүр дээрэ мүнхэ нойроор нойрсонхой. Тэндэнь Совет Армиин 49 сэрэгшэ, 38 немец сэрэгшэ хүдөөлүүлэгдэнхэй.
Алдарта Геройн орден, медальнууд олон жэлнүүдэй үнгэрһэн хойно Алексей Яковлевич дүү хүбүүндэнь барюулагдаа.
Дёминтон ахынгаа хүүр бэдэржэ, оло дахин Сэрэгэй яаман руу хандалга бэшэдэг һэн. Нилээд сагай үнгэрһэн хойно харюу ерээ. Тэрээн соонь Владимир (Василий) Дёминой дансанууд болон Эсэгэ ороноо хамгаалгын дайнай I шатын орден дамжуулагдаа. Зүблэлтэ засагай үедэ хари гүрэнөөр ябаха арга боломжо юрын зондо үгы байгаа ха юм. Олон жэлэй үнгэрһэн хойно Татьяна Полозова албанай хэрэгээр Германи ошоходоо, Домуран (Богомолова) Марина Иннокентьевнатай танилсаһан. Тиигэжэ Германида ажаһуудаг Марина Иннокентьевна 5 жэлэй туршада бэдэрэлгын ажал ябуулжа, Василий Дёминой хүүр оложо үгэһэн юм. 2014 ондо Татьяна Владимировна Ненхаузен хото ошожо, Василий абгынгаа мүнхэ дурасхаалда мүргэжэ ерэһэн байна.
Гэр бүлын архивһаа гэрэл зураг абтаба