1428
1983 ондо сониндоо захил хүүлэхээ Хяагтын аймаг ошоо бэлэйб. Ашабагад, шаранууд, баатад, абагашуул угтанай ажаһуудаг Хүдэрэ голой Баян-Булагта айлшалаа һэм. Һэльбээргэ нэгэтэ гэхэ гү, али уран зохёолдо һэдэбтэй буряад хэлэнэй багша Фёдор Кунтеевич Манжиханов уринаар угтан абаһан юм. Эрхүүһээ гарбалтай, шүлэгүүдые зохёодог, “Буряад үнэндөө” эльгэтэй хүн байгаа. Нютагай клубые даагша Дарима Цыреновна Банееватай гурбуулан уулзалгын шэрээ шэмэглэн, удаан хөөрэлдөө һэмди.
Бүри һая Хяагтаһаа гарбалтай манай сониной ветеран Е.Д.Раднаева хонходобо: «Буряад FM-дэ Николай Банеев гэжэ хүн ямар уран гоёор манай Баян-Булаг тухай шүлэгүүдые уншаба гээшэб. Америкэдэ байдагби гэнэ. “Байкал” ансамбльда хүдэлһэн хаш. Одоошье уярааб даа, Хяагтын хүбүүн иигэжэ урлажа, уянгалжа байха юм гэжэ анха түрүүшынхеэ дуулабаб, нюдэнэйнгөө нулимса аршан байнаб» - гэбэ.
Эгээл энэ дурдагдааша Николай Банеев гээшэмнай дүшөөд жэлэй саана минии танилсаһан Д.Ц.БАНЕЕВАГАЙ аша хүбүүн мүн байба бшуу. Буряад соёлшо сэдьхэлтэй, һүбэлгэн шударгы хүгшэн эжытэй хүн иимэ байгаагүйдөө яалай...
“Һанана гүт, бидэндээ бууһанаа... Фёдор Манжихановтай гурбуулан гургаа һэмнайбди”, - гээд, Дарима Цыреновнагай хонходоходо, сагаахан шарайтай, ородорхуушье гэхээр шэнжэтэй эхэнэрые һанажархибаб. Ара-Алцагадай гэжэ нэршэһэн Баян-Булагай хүдөөгэй клуб аймаг соогоо тэрэ үедэ наяржа байгаа. Манай үнинэй аха нүхэр, Хяагтын аймагай “Ленинское знамя” сониной редакторай орлогшо Александр Дугаржапович Молонов “Организатор добрых дел” гэһэн бүхэли хуудаһа болохо очерк зорюулһан байгаа һэн, Дарима Цыреновнада. Октябриин хубисхалай һайндэртэ “Правда Бурятии” соо ажалай ветеранда халуун дулаан үгэнүүдые уншажа баясаа һэм.
Соёл гэхэдэл, сэдьхэлээ ходо дүлэтүүлжэ ябаа юм, Дарима Цыреновна. Гушаад жэлдэ эндэ хүдэлжэ, үргэжэ ябаһан тугыень мүнөө өөрынь басаган Зоя Георгиевна Доржиева халан абаад, амжалтатай ажаллана. “Эдэбхитэйшүүл олон һэн. Ганса соёлой клуб тойроод байхагүй, малай фермэ, байрануудые шэмэглэхэ, һуурин нютагаа удхатай болгохо ажал ябуулдаг бэлэй. В.Б.Доржиев, Х.П.Банзарова, Н.Т.Банзарова, А.Г.Банзарова, Ц.Ж.Банеев, З.Ж.Банеева, Ц.Г.Батомункуева, бусад олон тэрэ үедэ нютагайнгаа хии мориие үргэлсэжэ ябаа”, - гэжэ Дарима Цыреновна дурсана.
Эдир залууһаа спортдо дуратай юм һэн. Хүдэри-Сомоной 7 жэлэй һургуулида һуража ябахадаа, “Пионерская правда”, “Ленинское знамя” сонинуудай шанда хүртэхын түлөө санаар урилдаанда түрүү һуури эзэлдэг бэлэй. “Наратай, жабартай үдэр саһа үрхирүүлэн, санаар һолжорходо, хэды гоё һэм даа. Миил досоош жэргэжэ байһандли. Хяагтын ээрэлгэ- нэхэлгын фабрикада 5 жэлэй хугасаада нооһо ээрэгшээр хүдэлхэдөө, мүрысөөнүүдтэ мүн лэ хабаадааб. Аймагай спортивна “Урожай” бүлгэмэй шангуудта хүртэдэг һэм”, - гэжэ Дарима Цыреновна хөөрэнэ.
Ниитын хэрэгтэ ходо урагшаа тэгүүлэлтэй Д.Ц.Банеева Хяагтын горсоведэй депутадаар, Хүдэриин сельскэ Соведэй депутадаар олон дахин һунгагдаһан намтартай. Буряад Республикын соёлой габьяата хүдэлмэрилэгшэ гэһэн нэрэ зэргэтэй. Аймагайнгаа Хүндэлэлэй грамотаар шагнагдаһан. Буряадай үндэһэн соёлой түб байгуулха съезддэ, Бүгэдэ буряадай хамтаралгын съезддэ делегадаар һунгагдаһан.
Наһанайнь нүхэр Георгий Гендунович механизатор мэргэжэлтэй, найдамтай һайн түшэгынь бэлэй. Гурбан үхибүүдээ хүл дээрэнь табижа, аша зээнэрээр бэеэ тойруулһан Д.Ц.Банеева мүнөө обоо бунханайнгаа найр нааданһаа хойнотонгүй, үльгэрлиг замаа үргэлжэлүүлһээр.
Далан табанай дабаан тээшэ тэгүүлбэшье, хүл хүнгэн, ухаан һонор, нара толотуулма, һара һаргаама зандаа ябаһан эгэшэ нүхэрөө буян хэшэгэй баялигтай хүн гээд үнэн зүрхэнһөө нэрлэн хүндэлнэб. Америкэ түбидэ үндэһэн соёлоо үргэн соёрхоһон Николай ашань хүгшэн эжынгээ хүгтэй сэдьхэлые һажаан абаһан гээшэл даа. Спортын талаар абьяасыень зээ хүбүүн Зоригто Раднатаров халан абаа. Ород Уласай гиир үргэлгөөр спортын мастер болон тодоронхой юм.
“Түрэл төөрихэгүй, уг удархагүй” гээд үнэн зүб лэ хэлсэдэг даа
