​​Үндэһэн наадануудые дэлгэрүүлэгшэ

Морилхоёо байһан шэнэ жэлдэ Турцида үнгэрхэ «Дэлхэйн нүүдэлшэдэй наадануудай» хэмжээн соо һээр шаалгаар урилдаан зарлагдаха юм. Буряад үндэһэн наадаяа иимэ уласхоорондын зиндаада үргэжэ шадаһан Алексей Гыргенов байгша ондо ёһотой баатаршалга хээ гэхэ байнаб.

Буряадайнгаа абарга хүбүүдые дахуулаад, аяар холын сүл губита Аравида Тэмээнэй фестивалиин тэмсээндэ оролсуулхаяа ошоходоо, Алексей “фейсбук” холбоондо алхам бүхэнөө олониитэдэ дуулгажа байгаа. Тиихэдэнь баатар хүбүүдэйнгээ түлөө бахархал дүүрэн байһанаа улад зон мэдүүлээ бэлэй.

Дахуулха шадабаритай

Түнхэнэй Аршаанай лицейдэ абьяас бэлигтэй үхибүүд һурадаг. Тэдэнэй дунда онсо шалгархань бэрхэтэй. Теэдшье Алёша бусадһаа илгардаг байгаа гээд, классыень хүтэлһэн Дашима Гылыковна Доржиева багшань тэмдэглэнэ: “Өөрын хараа бодолтой, номдоо хурса байһан. Ехэ зохидхоноор хүбүүдээ дахуулаад ба хүтэлөөд ябадаг бэлэй. Муу юумэндэ халдахагүй, һайн тээшэ тэгүүлдэг зорилготой, зоригтой хүбүүдэймнай нэгэн лэ даа. Брейн-ринг, КВН, Эрудит болон бусад наадануудта алдангүй хабаададаг һэн. Жэшээнь, Түнхэнэй хадануудай бии болоһон тухай зүжэг найруулан табяа һэмди. Энэ зүжэгэйнгөө түлөө аймаг соогоо түрүүлээбди. Алёша тиихэдэ 8-дахи ангида һуража байгаа. Ехэ абьяастайгаар гол роль гүйсэдхөө һэн. Хатарха ба наадахадаа ехэ бэрхэ байгаал даа”.

Багшынгаа зам шабинарынь дахадаг гэлсэдэг. Урагшаа һанаатай, уладай түлөө улаагаараа байдаг Дашима Гылыковна багшань мүнөө Аршаанай лицей хүтэлбэрилнэ. Багшашни хэн бэ гэһэн асуудалдамни Алёша энэл багшаяа заажа үгөө бэлэй. Гадна аба эжымни, абгайнарни баһал минии багшанар болонол даа гээд хэлээ һэн.

Өөрынгөө оролдолгоор

Өөртөөл найдаад, өөрынгөөл оролдолгоор урагшаа зүдхэһэн хүбүүн гэжэ багшань намда урид ойлгуулжа үгөө һэн. Хорёодтойхон ябаад, залуушуулай олониитын хэрэгтэ Алексей шурган ороһон юм. Түнхэнэй хүбүүд ба басагадые эдэбхижүүлһэн хүдэлөөндэ оролсоод, хоёр жэлэй туршада нютагайнгаа залуушуулай олониитын эмхи хүтэлөө. Удангүй нютаг нугануудай залуушуулай холбоонуудые нэгэдүүлгэн болоходо, Эрдэни Дымчиков, Очир Шагдуров, Дулма Содномова болон бусадтай хамта Залуушуулай нэгэдэлнүүдэй эблэл (АМО) байгуулалсаа, этноспортын федераци толгойлоо. Тиигэхэл үедөө үндэһэн наадануудые дэлгэрүүлхэ хэрэг урдаа табижа, «Алтан мундарга» гэжэ һээр шаагшадай наада үнгэргэжэ эхилһэн. Мүнөө дээрээ энэ фестиваль тухай Буряадһаа холо гадуур мэдэхэ болонхой. Авто-унаа шан байгуулаад, хабаадагшадай һээр шаажа байхыень шууд буулгаад ,сэхэ эфиртэ ябуулхадань, хэдэн зуугаад мянган зон хаража байгаа бэлэй.

Наһанайнгаа нүхэртэ туһалнаб

Олониитын хэрэгтэ ябаһаар, наһанайнгаа ханитай ушарһан юм. Хэжэнгэһээ гарбалтай урин зохид Светланатаяа гуламтаяа түхеэрээд, мүнөө хоёр хөөрхэн басагадые өөдэнь болгожо байна.

- “Шэдитэ гном” гэжэ хубиин сэсэрлиг ханимни даажа абанхай юм. Туһалнаб. Харюусалгатай хэрэг лэ даа, - гэжэ Алексей Гыргенов дуулгана һэн. Тиигээд иигэжэ нэмэбэ:

- Байнгүй хүдэлбэл, ямаршье ажал урагшатай ябаха. Дүн байха.

Олтирог ошобол

Хооһон олтирог руу ошохо болоо һаа, юу абаад ошохо гэһэн асуудалдамнай иигэжэ харюусаба:

- Хутага, гал носоохо юумэ абахаб... Мори абахаб...

Гэр бүлын жасаһаа гэрэл зураг абтаба