718
Буряад Уласай Арадай Хуралай Түрүүлэгшэ Цырен-Даша Доржиев Федерациин Зүблэлэй «Час субъекта» гэһэн пленарна суглаанда «Буряад Уласай ниигэмэй-эдэй засагай хүгжэлтэ хуулиин талаар хангалга» гэһэн элидхэл уншаба.
Ородой Холбоото Уласай дээдын засаг зургаанай суглаанда хабаадаха аргатай байһандаа, Цырен-Даша Доржиев Федерациин Зүблэлэй гэшүүдтэ баяраа мэдүүлбэ. Тэрэнэй хэлэһээр, Федерациин Зүблэлдэ Буряад Уласай үдэрнүүд ехэ удха шанартай, ажаһуугшад байдал һайжаруулагдаха гэжэ хүлеэнэ.
Федерациин Зүблэл хуули тогтоолгын суглаануудта ехэ ажал ябуулжа, можо нютагуудай асуудалнуудые федеральна хэмжээндэ шиидхэнэ гэжэ уласай парламентын түрүүлэгшэ тэмдэглэбэ.
«Хуули тогтоолгын Зүблэлдэ Буряад Уласай Арадай Хурал табан асуудалаар хуулида хубилалта оруулха түсэбтэй, -гэжэ Цырен-Даша Доржиев хэлэбэ. - Түрүүшын асуудал - үншэн үхибүүдые гэр байратай болгохо, энээниие заатагүй шиидхэхэ хэрэгтэй. Энэ талаар уласай бюджет хараадаа абан, можо нютагуудта мүнгэ һомололго дээшэлүүлхэ гү, али Ородой Холбоото Уласта энэ асуудал шиидхэхэ бүрин эрхэ олгохо. Хоёрдохи, гурбадахи асуудалаар оршон тойронхи байгалияа сахиха, гамнаха. Һүүлэй жэлнүүдтэ аяншалагшадай тоо гансата ургаһан байна. Тиимэһээ Байгалай хизаарай байгаали хамгаалалгын түб газарта аяншалагшадһаа мүнгэ абаха гэжэ дурадхал оруулнабди. Тиихэдэ онсо харууһатай байгаалиин газарнуудаар аяншалхадаа, федеральна хэмжээнэй обьектнүүдтэ мэтэ мүнгэ түлэхэ гэжэ дурадханабди.
Үшөө нэгэ орёо асуудал хадаа харгын жаса болоно. Харгын жасануудай шиидхэхэ хоёр асуудал хадаа: харгынуудые харгын нормативта тааруу болгохо, харгы барилга хоёр дахин дээшэлүүлхэ гэһэн юрэнхылэгшын даабари дүүргэхэ. Мүнгэ һомологдодог можо нютагуудта энэниие бэелүүлхэ мүнгэн дуталдана. Тиимэһэээ Ородой Холбоото Уласай можо нютагуудай бюджедтэ нефтиин зүүйлнүүдэй акцизай норматив 100 хуби болотор дээшэлүүлхые дурадханабди. Табадахи асуудал гэхэдэ, Ородой Холбоото Уласай можо нютагуудай бюджедтэ федеральна һанһаа һомологдоһон бюджет хоорондын мүнгэнэй хуби уласай олзын 40 хубиһаа дээшэ болодоггүй можо нютагуудта үлэһэн мүнгэ нэгэдэмэл счётдо оруулжа, тэдэ можо нютагууд үриин уялгануудаа түлэхэ эрхэ олгохо талаар дурадхал оруулнабди».
Оруулһан үдэбхи үүсхэл зүб мүрөөр шиидхэгдэхэ бэзэ гэжэ Буряад Уласай Арадай Хуралай түрүүлэгшэ найдалаа мэдүүлбэ. Удаань татабари түлэхэ болзор тухай асуудалаар иигэжэ хэлэбэ: «Ажаһуугшадай зөөриин налог декабриин 1-һээ хойшо бэшэ түлэхэ болзор федеральна хууляар тогтоогдоһон юм. Хойшологдоһон энэ болзор нютагай засагай байгууламжануудай гаргашын уялга дүүргэхэ талаар арга боломжонуудые хизаарлана. Тиимэһээ Татабариин кодексдо татабари түлэхэ болзор августын 1-һээ хойшо бэшэ болгохо хэрэгтэй». Энэ асуудалаар Цырен-Даша Доржиев 2018 оной декабриин 18-да Хуули Тогтоолгын Зүблэлэй Комиссида бюджет хоорондын харилсаанууд болон татабариин хуули нарижуулха талаар суглаанда хэлэһэн байна гэжэ тэмдэглэхэ хэрэгтэй.
Тэрэшэлэн Буряад Уласай Арадай Хуралай түрүүлэгшэ нютагай өөһэдые хүтэлбэриин эмхинүүдэй асуудалда сенаторнуудай анхарал хандуулба. Федеральна хуулиин тогтоолой ёһоор, нютагай засагай байгууламжануудай һунгамалнууд өөһэдын олзо, гаргаша, зөөри тухай тоосохо ёһотой. Энэ асуудал илангаяа һомонуудай һунгамалнуудта орёо.
- Олзо, гаргаша тухай мэдээсэхэ уялгын дансанууд, техническэ талаар бэрхэшээлнүүдһээ боложо, нютагай засагай һунгамалнуудай тушаал эзэлхэеэ хүнүүд ехэтэ һананагүй. Тиимэһээ һомонуудай зүблэлдэ хүдэлдэггүй һунгамалнууд олзо, гаргаша болон зөөри тухайгаа заатагүй тоосохо ёһые федеральна хэмжээндэ болюулюбал, ашаг үрэтэй гэжэ һананабди, - гэжэ Цырен-Даша Доржиев хандаба.
Буряад Уласай удаан болзорто, тогтууритай хүгжэлтын арга боломжонуудые улас дотор бүридхэлгэ, Байгалай омоли загаһа бариха хорюул абтаһан тухай хэлэхэдээ, Буряад Уласай Арадай Хуралай Түрүүлэгшэ улас дотор ажахы үйлэдбэриин аквакультура һалбари тухай тэмдэглэбэ. Тиихэдэ малай эмшэдэй дутагдал тухай Цырен-Даша Доржиев хэлэһэн байна.
Буряад Уласай Арадай Хуралай Түрүүлэгшэ Цырен-Даша Доржиевэй хэлэһээр, Федерациин Зүблэлэй тогтоолой түсэлдэ эдэ асуудалнууд оруулагданхай, тиимэһээ зохихо шиидхэбэринүүд абтаха гэжэ найдалаа мэдүүлбэ.
Ородой Холбоото Уласай Федерациин Зүблэлэй хэблэлэй албанай гэрэл зураг
