​Һайн hанаатан хамтараад...

Очирма Баганова, Жаргал Аякова, Валерия Санжиева (зүүн гарһаа)

Дэлхэйгээр дүүрэн таража байһан тахал үбшэн бүри һүжэрһөөр, арад зониие хүлгөөһөөр. Энэ хэсүү байдалда хүн зомнай хүсэ шадалаа нэгэдхэжэ, халдабарита хамшагтай тэмсэнэ. Эмшэдтэй болон гүрэнэй эмхи зургаанай албатантай хамта һайн дуратанай бүлгэмүүд али болохоор өөрынгөө хубита оруулалсана, туһа хүргэнэ. Тэдэнэй нэгэн «Буряад Уласай Буддын шажанай һүзэгшэ эхэнэрнүүдэй нэгэдэл» гэһэн нютагай олониитын эмхи болоно. Үбшэнэй ехээр тарахагүйн, хүн зоной хамшагта нэрбэгдэхэгүйн түлөө ама, хамараа бүглөөд ябаха хэрэгсэлнүүдые (маска) оёжо, эмнэлгын газарнуудаар болон юрын зондо тараана. Тус нэгэдэлэй эдэбхитэн Очирма Багановатай уулзажа хөөрэлдэһэн байнабди.

- Сайн байна, Очирма Кимовна! Нютагтамнай һүжэржэ байһан үбшэнтэй тэмсэхэ хэрэгтэ өөрынгөө туһа хүргэжэ байнат. Эрхилжэ байһан ажал тухайгаа хөөрэжэ үгыт.

- Нёдондо жэлэй һүүл багта Хитадай Уханьда һүжэрһэн үбшэнэй манай гүрэндэ, Буряад нютагтамнай таража эхилхэдэнь, һэргылэмжын ажал хэхэ бэлэн бэшэ байгаабди гээд, сэхыень хэлэхэ шухала. Эгээл түрүүн ама, хамараа хааха масканууд эмэй санда худалдагдахаяа болёо, дууһашоо. Тиихэдэнь бидэ олон хүүгэдтэй гэр бүлэнүүдтэ, наһатай зондо туһалха гэжэ шиидэһэн байнабди. Юумэ оёжо шадаха, арад зондоо туһалха аргатай һайн дуратан энэ хэрэгтэ оролсыт гэһэн соносхол Интернет сүлжээндэ үгөөбди. Энэ хэмжээ ябуулга дэмжэһэн, хамһалсаха аргатай зон олон байһанаа мэдүүлээ. Оёжо эхилээд байхадамнай, эмнэлгын газарнуудһаашье маскануудта хэрэгтэй байһанаа мэдүүлгэ оруулаа.

Оёдолшон Виктория Дашиева

- Мүнөө хэды хүн эблэрээд хүдэлнэбта? Яагаад ажалаа зохёонобта?

- Мүнөө дээрээ 25 оёдолшон һайн дураараа маска оёнод, 5 жолоошон тэрэнииень хэрэгтэй зондо хүргэжэ үгэнэ. Эндэмнай залуушье, наһатайшье, бага хүүгэдтэй эхэнэрнүүдшье бии. «Буряадай эхэнэрнүүд», «Добродом» гэһэн бүлгэмүүдһээ, наһатайшуулай эблэлһээ һайн дуратан бидэнтэй суг ябалсана. Бүд наймаалдаг «Напёрсток03» гэһэн дэлгүүр бүдөө хэршэжэ туулмаглаад, бэлэн болгоод үгэжэ байгаа. Тэндэһээнь жолоошоднай энэ бүдыень оёдолшодто гэртэнь абаашажа үгөөд, орондонь бэлэн болоһон маскануудые абана. Эгээн түрүүшын оёгдоһон 430 маска эхэнэрнүүдэй нарайлалгын түбэй эмшэдтэ абаашажа үгөөбди. Уданшьегүй «Зула» гэһэн олониитын эмхи бидэнһээ маскануудые абажа, наһатай зоной байрладаг гэртэ абаашажа тараагаа. Үшөө тиихэдэ бидэндэ юрэ хандаһан зондо баһал оёжо үгэнэбди. Зон: «100-150 түхэригөөр худалдан абахамнай», - гээд хонходоходонь: «Хаягаа хэлэгты - асархабди», - гээд харюусанабди. Теэд бидэтнай маскануудые оёходоо, бүд худалдан абана ха юмбибди. Энэ хэрэгтэмнай яһала зон туһална. Эд хэрэгсэл абахадаа, тэрэнээ тараахадаа, авто-унаагаа ундалуулха түлишэдэ гаргашалагдаха мүнгэ хүрэнгэ хэрэгтэйл аабза. Туһаламжа оруулжа, нигүүлэсхы сэдьхэл сэдьхэхэеэ һанабал, утаһаар (+79025626155 Очирма Кимовна Б.) мүнгэ оруулхадатнай болохо. Ходол тоосожо байхабди, хахадшье түхэриг хажуу тээшээ орохогүй гэжэ абаһаар найдуулха байнабди.

Жолоошон Цеденжап Сультимов

- Олон зон маска оёжо худалданабди гэжэ соносхол үгэнэ. Харин таанад миин тараанат.

- Наймаа хэжэ байһан зониие шүүмжэлхэ аргагүйб. Энэ хүндэ сагта ажалгүй зон олон ха юм. Гэр бүлэеэ, үри хүүгэдээ тэжээхэ мүнгэ олохо гансахан иимэ аргатай зон байна. Харин бидэ маска оёод, миин тарааха шадалтай һэн хойноо иимэ ажал хэжэ, хүн зондоо багаханшье һаа туһа үзүүлхэ гэжэ оролдожо ябана гээшэбди. Минии танил эхэнэр эдеэ хоол наймаалдаг газарта ажалладаг, тэндэнь олон зон ама, хамараа бүглөөгүй ябана гэнэ. Тэрэ бидэнһээ абаад, наһатай зондо мүн лэ тараажа үгэнэ. 

- Ехэнхидээ хэд оёноб?

- Эхэнэрнүүд лэ ааб даа. Жэшээнь, Наталья Дондопова гэжэ нэрэтэй эхэнэр манай оёдолшодой нэгэн. Тэрэнэй абань мүнөө аяар 75 наһатай юм. Дамбадугар Доржиевич Соктоев ахатан үргэһэ нойроо алданхай, олоной түлөө оролдожо, Наталья басагандаа маска оёходонь, шадаха зэргээрээ туһална. «Үбшэлхэ гээшые бэе дээрээ мэдэрһэмби, тиимэһээ басагандаа хамһанаб, тэрэмни арад зондо туһална», - гээд, ахатан хэлэнэ. 

Наталья Дондопова Дамбадугар Доржиевич Соктоев абатаяа 

- Хүн зоной элүүр мэндэ ябахынь тула амаргүй ехэ буянтай ажал эрхилжэ байна гээшэт! Хэжэ байһан ажалтнай урагшатай байг лэ! Һайн бэлэйт!

  Баримта 

Жаргал Аякова түрүүтэй Очирма Баганова, Валерия Санжиева гэжэ нэгэ һанал бодолтой гурбан эхэнэр  2014 ондо «Буряад Уласай Буддын шажанай һүзэгшэ эхэнэрнүүдэй нэгэдэл» гэһэн бүлгэм байгуулаад, арадтаа туһатай хэмжээ ябуулгануудые хэжэ эхилһэн түүхэтэй. Буддын шажанда хабаатай гэрэл зурагуудай үзэсхэлэн хэдэн удаа үнгэргөө, 2 ном хэблүүлээ. Эдэнэй һайгаар нютагайхиднай Буряад оронойнгоо дасангуудаар, үргэл мүргэлтэй газарнуудаар тон хямда сэнгээр аяншалгада хабаадана. Гадна эдэнэр эжы, абын дулаан энхэрэл үзэхэ талаангүй үншэн үхибүүдтэ туһа үзүүлжэ, буян хуряана. Үшөө хажуугаарнь архи, тамхи намнажа, харгыгаа алдаһан зондо зүб мүрыень олгожо, гэрэлтэ харгы руу залана. Дээдэ Онгостойн «Зандан Жуу» түбтэ буряад хэлэнэй хүгжэлтын түсэлнүүдые, хэшээлнүүдые хэлсэнэ. Энэ түбэй нээгдэхэһээ эхилээд, мүнөө болотор нягта холбоотойгоор тэндээ хүдэлһөөр зандаа. Тэндэ үхибүүдтэ буряад, англи хэлэнэй, буряад шатарай, буряад уран зурагай хэшээлнүүд болодог юм. Ехэ зондо Ламримай лекци, Ногоон Дара эхын, Отошо бурханай, Арьяа Баалын бисалгалнууд үнгэрнэ. Доржо Жодбын ном уншана. Хуушан монгол хэлээр хуралнууд үнгэрнэ. Юрэдөө, хэхэ ажал, һанаһан хэрэгынь урдань олон. Тэдэниинь бүтэхэнь болтогой!

Очирма Багановагай дурадхаһан гэрэл зурагууд