​Гол зорилго - хүн зоноо ажалтай болгохо

Захаамин аймагай түб Закаменск хото Зүблэлтэ засагай үедэ Эхэ ороноо хамгаалалгада айхабтар хэрэгтэй вольфрам, молибден олзоборилдог Ажалай Улаан Тугай орденто Зэдын комбинадай хүсөөр һалбаржа байгаа. Үргэн Совет ороной хаа-хаанаһаа дээдэ гарай мэргэжэлтэд эндэ ерэжэ хүдэлдэг байгаа. Анхан комбинат байгуулагдахадаа, “Джидлаг” байһан. Тиимэһээ сүлэгдэһэн элдэб яһанай зон олон байгаа. 

Айхабтар гоё Соёлой ордон, “Горняк” кинотеатр, хото шадархи тосхонуудта Соёлой байшангууд, ой модоор, һөөг бургааһаар, сэсэг ногоогоор һалбарһан сэсэрлигүүд хүн зониие сэнгүүлжэ, баярлуулжа байгаа. Олон һургуулинууд, хүүгэдэй сэсэрлигүүд шахтёрнуудай, металлургнуудай хүүгэдые һургажа хүмүүжүүлээ. Ажалшадые эдеэ хоолоор дутаахагүй гэжэ мяханай комбинат, пивын, тоһоной заводууд эршэтэйгээр ажаллаа. Захааминай пивэ, колбаса холо ойгуур суутай һэн. Комбинат өөрын хамһабариин ажахытай, мяхаар, сагаан эдеэгээр, үндэгөөр хүсэд хангагдадаг бэлэй. Тиихэдэ “яйца Мокрецкого” гэжэ хүүр олондо мэдээжэ һэн. Юундэб гэхэдэ, тэрэ ажахые сүлэлгэдэ ерэһэн поляк яһанай Юлиан Карлович Мокрецкий ехэ бэрхээр ударидадаг байһан. Эхэнэрнүүдые ажалтай болгохо гэжэ “Туяна” ПШО-гой ехэ таһаг нээгдэһэн. Эд бараан дураар, эдеэ хоол элбэг – жаргалтайл саг байгаа.

Теэд “саг сагтаа, сахилза хүхэдөө” – гүрэншье бутаран һалажа, комбинадшье унтараа. Тиигэжэ Закаменск хүндэхэн байдалда ороо. Тэсэбэритэй захааминаархин үсэд нэтэрүүгээр энэ хүндэ сагые дабажа гараа. Мүнөө сагта Закаменскын ажабайдал ямар гээшэб гэжэ хотын мэр Евгений ПОЛЯКОВТОЙ хөөрэлдэбэбди. 

- Евгений Николаевич, ямаршье хотын экономико бага ехэ үйлэдбэринүүдһээ дулдыдадаг гэжэ мэдээжэ. Мүнөө Закаменскда ямар үйлэдбэринүүд ажалланаб?

- Нэн түрүүн АО «Закаменск» гэе, энэл нэгэдэл мүнөө Закаменскын гол үндэһэн болоно гээшэ. Тэрэ Зэдын комбинадай үлээһэн “һүүлнүүдые” дахин ашаглажа, вольфрам илгажа абана. Тэрээнһээ гадуур ОАО «Литейщик», «Захааминай мяханай комбинат», пивэ болон амтата ундануудые буйлуулдаг «Истоки Байкала», мяханай зүйлнүүдые гаргадаг ООО «Олзо» хүдэлнэ. Тиихэдэ гурбан мини-пекарни, «Закамна-Агропродукт» СПоК, Арзуманова Баярма Валерьевнагай шубуунай фермэ хотын ажаһуугшадые хилээмээр, талханай зүйлнүүдээр, сагаан эдеэгээр, үндэгөөр хангана. Һая наймаанай «Абсолют» бүлгэм нээгдээ, иигээд ТГ «Титан» үүдэеэ сэлихэ. Энэ хадаа хүн зоной эд бараа, эдеэ хоол элбэгээр абаха шадалтай болоһые харуулна.

- Евгений Николаевич, хотынгоо сан жасые үргэдхэхын тулада ямар ябуулга хэгдэнэб? 

- Нэн түрүүн зоноо ажалтай болгохо ёһотойбди. Энэмнайл хүшэр асуудал. Дунда ба бага үйлэдбэринүүдтэ алба татабарииень бага болгохо асуудал шиидхэхэ хэрэгтэй. Тиигэбэл тэдэмнай үйлэдбэриеэ үргэдхэжэ, ажалай олон һууринуудтай боложо, алба татабари ехээр түлэхэ болохо. Юнхэрэй болон Холтоһоной уурхайнуудта ашагта малтамалнуудые олзоборилго эхилээ һаа, 550 хүн ажалтай болохо һэн. Теэд тиигэхын тулада гурбан миллиард түхэриг хэрэгтэй болохо. Тиигээдшье вольфрамай сэнгэй дэлхэйн дэлгүүртэ хэды сэнтэй байһанһаань дулдыдаха юм. Тиигэбэшье, вольфрамай сэнгэй хубилһанһаа дулдыдахагүйгөөр байха гэжэ оролдохобди. Энэ талаар АО «Твердосплав» Юнхэрэй уурхай ашаглалгада федеральна бюджедһээ субсиди абанхай. 

- Хотоёо болбосон түхэлтэй болгохоор ямар ажал ябуулагданаб?

- Федеральна «Формирование комфортной городской среды» түлэбтэ оронхойбди. 2017 оной түсэбөөр гэр байрануудай шадархи табан тала газар болбосон түхэлтэй болгохо гэжэ 7 сая түхэриг гаргашалхабди. Харин сэсэрлигүүдтээ 3 саяһаа дээшэ түхэриг шэглүүлхэбди. Гудамжануудта манай сагай уларилда таараха ногоон ургамалнууд таригдаха, һөөгүүд һуулгагдаха. Гудамжанууд гэрэлтүүлэгдээ, уулзуурнуудтань светофорнууд хүдэлгэгдөө. Харгышье заһагдахаар хараалагданхай. 

- Һайн даа, Евгений Николаевич, һайн хөөрөө дэлгэһэндэтнай тандаа баярые хүсөөд, ажалдатнай амжалта хүсэе.