​Хүүгэд аба эжыгээл һажаадаг

Сэдьхэл зүйшэ (психолог) Татьяна Сэнгеева заабари үгэнэ

Эхэнэрнүүдэй уласхоорондын һайндэрые угтуулан, мартын 6-да Хя­агта хотын 2 дугаар дунда һургуулида аймагай эхэнэрнүүдэй “Эхэнэр хүн. Гэр бүлэ – гүрэн түрын үндэһэн һуури” гэһэн сэдэбтэй хуралдаан эмхидхэгдээ. Тус хэмжээ ябуулга Хяагта аймагай 95 ба Хяагта хотын 290 жэлэй ойн баярнуудта зорюулагдаһан байна.

Хуралдаанда аймагай ТОС-уудай түлөөлэгшэд, һургуулиин захиралнууд, хүүгэдэй сэсэрлигүүдэй болон эм­нэлгын эмхинүүдэй хүтэлбэрилэгшэд, олзын хэрэг эрхилэгшэд, мүн тии­хэдэ уласаймнай бусад аймагуудһаа, Улаан-Үдэ хотоһоо бууһан холо ой­рын айлшад - бүхыдөө 400 шахуу урагшаа һанаатай, харюусалга ехэтэй эхэнэрнүүд суглараа бшуу. Һургуулиин фойе соо ТОС-ой бүридэлдэ ородог эхэнэрнүүдэй гар бүтээлнүүд - нэхэжэ оёһон зүйлнүүдһээ эхилээд, эдеэн та­багууд хүрэтэр дэлгэгдэжэ, хүн зоной нюдэ хужарлуулаа. Дуратай зон тэдэ­нииень худалдажа абаха аргатай бай­гаа.

Хяагта аймагай засаг дарга Алек­сандр Буянтуев хуралдаа нээжэ, сугла­рагшадые нэн түрүүн Эхэнэрнүүдэй уласхоорондын һайндэрөөр - Мартын 8-аар амаршалаа.

“Энэ үдэр байгаалишье хүрэтэрөө таниие амаршална, хабарнай дулаахан миһэрэлээр игааба хэбэртэй. Ма­най эхэнэрнүүд элдэб янзын ажалда өөһэдыгөө харюусалга ехэтэй, урагшаа һанаатай, үүсхэлшэ, эдэбхитэй, бэлиг шадабаритай мэргэжэлтэд байһанаа харуулжа, залуу үетэндэ жэшээ болон хүдэлдэг гээшэ, - гэжэ Александр Вла­димирович хэлээ. - Хяагта аймагта, бүхыдөө уласташье соёлой, эрдэмэй, элүүрые хамгаалгын болон бусадшье һалбаринуудта хүдэлдэг эхэнэрнүүдэй һайгаар ажал хэрэгүүд амжалта түгэс бэелүүлэгдэнэ. Ямаршье ажалда эхэ­нэр хүн гээшэ өөрыгөө һайн талаһаа харуулжа, оролдожо хүдэлдэгынь эли. Бултандатнай жаргал, энхэ элүүрые хүсэнэб”.

“Буряадай эхэнэрнүүд” гэһэн можо нютагай олониитын эмхиин Хяагта аймагай таһагай түрүүлэгшэ Елена Злыгостева иигэжэ тэмдэглэбэ: “Би­дэнэй уулзалга хадаа ехэ удха шанар­тай, мүнөөнэй сагай эрхэ байдалда таарама эдэбхи үүсхэл болоно. Минии һанахада, ниигэмэй ажалай талаар дүй дүршэл ехэтэй эхэнэрнүүдэй эмхинүүд удха шанартай үүргэеэ харуулжа, хүн зониие оюун ухаанай, ёһо журамай үнэтэ баялигуудта тэгүүлүүлхэ.”

Елена Злыгостева

Удаань аймагай һунгамалнуудай зүблэлэй түрүүлэгшэ Анатолий Полонов үгэ хэлэхэдээ: “Манай аймагай эхэнэрнүүд ямаршье ажалда үнэн шу­даргыгаар хүдэлдэг, ямаршье дабаану­удые гаталжа шададаг, элдэб орёо асу­удалнуудые шиидхэдэг. Мүнөөдэрэй уулзалга эхэнэрнүүдые шэнэ эдэбхи үүсхэлдэ, хүгжэлтэдэ шэглүүлхэ байха гэжэ найданаб”, - гэжэ онсолоо.

Хуралдаанда “Буряадай эхэнэрнүүд” эмхиин түрүүлэгшэ Анна Скосырская хабаадаа. Тэрэ олон хүүгэдтэй эхэнэрнүүдэй, ажалай ветерануудай, мүн хүтэлбэрилхы тушаал эзэлдэг, ол­зын хэрэг эрхилдэг олон эхэнэрнүүдэй хүсөөр ганса уласнай бэшэ, харин бүхы гүрэмнай хүгжэнэ гэжэ тэмдэглээд, бултанда баярые хүргөө.

Хуралдаанда хабаадагшад 9 шэ­глэлээр ажал ябуулаа. “Эхэнэрнүүдэй зүблэл. Хүсэ шадалаа элсүүлэн, ажа­байдалаа һайжаруулая” гэһэн шэглэлэ­эр Буряад Уласай олониитын танхимай гэшүүн, психолог Татьяна Сенгеева хабаадаа юм. Тэрэнэй хэлэһээр, хүүгэд ехэнхидээ гэртэхинээл һажаадаг. Тиимэһээ гэр бүлэ гээшэ хамагай эхин болоно. Мүнөө сагта һалаһан айлнууд олошороо. Тиимэһээ басагадыешье, хүбүүдыешье зүб хүмүүжүүлхэ шуха­ла. Түрэлхид хүүгэдэйнгээ хажууда бэе бэеэ муушалха ёһогүй: үхибүүд хэн нэгэндэнь дурагүй болошодог. “Ехэн­хи ушарта эхэнэр хүнэй наһанайнгаа нүхэрые муушалжа байхые обёордог­би. Мүнөөнэй хатуу сагта элдэбын бүһэтэйшүүл бии аабза: ажалгүй, ар­хинша... Зүгөөр аба - гэрэй эзэн гээшэ гэжэ эсэгэ хүнэй һүр һүлдые дээшэнь үргэжэ, һайн талаһаа зураглан хэлэжэ байха хэрэгтэй”, - гэжэ Татьяна Нико­лаевна һанамжаараа хубаалдаа. Тиихэ­дэ энэ секцидэ эсэгэнэрэй зүблэл бай­гуулха эмхидхэлэй хороон баталагдаа.

“Залуушуулай үүсхэлнүүдэй фе­стиваль” гэжэ секцидэ элдэб янзын түсэлнүүдые бэелүүлжэ эхилхэ тухай дурадхалнууд оруулагдаа. Энэнь ха­даа “Хяагта аймагта һайн дуратанай хүдэлөө хүгжөөлгэ ба дэмжэлгэ” гэһэн түб эмхидхэн байгуулха талаар эхин шатын алхам болоно гээшэ.

“Хяагтын ерээдүй байдал – ТОС-уудай хүсөөр” гэһэн секци­дэ 45 хүн хабаадаа. Аймагай ТОС- уудай түлөөлэгшэдэй 90 хубинь эхэнэрнүүдһээ бүридэдэг юм. Бүхыдөө 91 ТОС тоологдоно. Тиин эндэ сугла­рагшад дүй дүршэлөөрөө андалдажа, шиидхэгдээгүй асуудалнуудые зүбшэн хэлсэхынгээ хажуугаар, ТОС-уудай эблэл байгуулха, мүн ТОС-ой ажалда хүдэлхэ мэргэжэлтэнэй тушаал бии болгохо гэһэн дурадхалнуудые оруу­лаа.

“Эхэнэрнүүдэй бэеын элүүр” гэһэн секцидэ баһал шухала асуудалнууд хэлсэгдээ. Һүүлэй үедэ үбшэн хүүгэд олошоронхой гэжэ мэдэнэбди. Теэд элүүр бэетэй хүүгэдые түрэхын тула эхэнэр өөрөө һайн бэетэй байха ёһотой ха юм даа.

Гадна “Зохид байдалтай хотын ор­шон”, “Эдэй засагай ба олзын хэрэг эрхилэлгын бүридэл болодог түсэл зо­хёолго”, “Һайн дураараа туһалалга” болон бусад секцинүүд ашаг үрэтэйгөөр хүдэлһэн байна.

Удаань хуралдаанда сугларһан аймагай эдэбхи үүсхэл ехэтэй, ха­рюусалгатай, ажалдаа амжалтатай эхэнэрнүүдтэ Хүндэлэлэй грамота бо­лон Баярай бэшэгүүд бэлэгүүдтэйгээр барюулагдажа, Мартын 8-ай һайндэртэ дашарамдуулагдаһан гоё тоглолто бо­лоо.

Сугларагшад хуралдаанай шиидхэ- бэринүүдэй тогтоомжо баталхадаа, ерээдүйн залуу үетэниие зүб мүрөөр хүмүүжүүлхэ хэрэгтэй гэһэн дүн гар­гаа. Оюун ухаанай, ёһо журамай үнэтэ зүйлнүүд гэр бүлын, олониитын һанаа зобоомо асуудалнуудай нэгэн зандаа үлэһөөр гэжэ тэмдэглээ. Үри хүүгэдтээ элинсэг хулинсагуудайнгаа сахижа ябаһан ёһо заншал дамжуулжа, али­шье талаар һайн гэр бүлэдэ тэдэнээ хүмүүжүүлхэ гээшэ тон шухала. Тии­гэхын тула түрэлхид өөһэдөө, нютагай засагай байгууламжа, һургуулинууд сугтаа эбтэйгээр, нэгэ жэгдэ жолоогоо татажа, оролдосотойгоор ажалаа ябуу­лаа һаань, үрэ дүн гараха.

Авторай гэрэл зурагууд