Власть 25 июн 2018 725

​Буряад Уласай һунгамалнууд жасануудай ажал шалгаба

Буряад уласай Арадай Хуралай хэблэлэй албанай гэрэл зураг 

 Арадай Хуралай эд засагай бодолгын талаар хороон зүблөө үнгэргэбэ. Хэмжээ ябуулгада улас доторхи бага ба дунда олзо эрхилэгшэдтэ туһаламжа хэдэг мүнгэ һомололгын эмхинүүдэй ажаябуулга тухай элидхэлнүүд шагнагдаа. Зүблөөндэ һунгамалнууд, яамануудай болон гүрэнэй засагай эмхинүүдэй түлөөлэгшэд хабаадаба.

“Жаса Буряад улас руу мүнгэ һомологшодые бэдэрхэ талаар, түсэлнүүдэй бэелүүлэгдэжэ, тушаагдаха болоторнь хараална" гээд  уласай нютаг можые хүгжөөхэ талаар жасын генеральна захирал Борис Дымбрылов һануулаа.

Мүнөөдэр энэ жаса табан шэглэлээр ажалаа эрхилнэ. Инвесторнуудта туһаламжа түлбэригүйгөөр хэгдэнэ. Үнгэрэгшэ жэл Жасын захирал һэлгэгдэжэ, шэнэ мэргэжэлтэд ажалда абтагдаа.

Бүхы мүнгэ һомололгын түсэлнүүд экспертизэ гарадаг болоо. База шэнэлэгдээ: 2017 оной 40 түсэлнүүдһээ хахадынь болюулагдаба.

Борис Дымбрыловай хэлэһээр, мүнөөдэр ород инвесторнуудта анхарал табигдана. Тэрэ түсэлнүүд гэхэдэ, Гусиноозерск хотын тепличнэ комплекс, Загарай аймагай шулуун эрдэсэй завод, Улаан-Үдэдэ крематорий болон гипермаркет “Леруа Мерлен” барилга. Тус түсэлнүүдээр ажал үнгэрэгшэ жэлэй һүүл багта эхилээ. Энэ жэл түсэлнүүдтэ 1 миллиард 200 сая түхэриг татагдаха, 2019 ондо – 2 миллиард 400 сая түхэриг.

“Жасын ажаябуулгаһаа уласай бюджет руу хэр ехэ татабари орохо тухайнь” Арадай Хуралай һунгамалнууд һонирхобо. Һунгамалнуудай һанамжаар, жаса тулюураар ажалаа ябуулаа.

-Анхан жасада дамжуулһан мүнгэн бусаагдахадаа, тэрэл зэргын татабари болоод бусадаг байгаа. 2012 онһоо 2017 он болотор 90,5 сая түхэриг жасада дамжуулагдаба. Түсэлнүүдһээ татабари (налог) 93,6 сая түхэриг бусаагдаа. Түсэлнүүд ехэ олзотой байха ёһотой, - гээд профильно Хорооной түрүүлэгшэ Анатолий Кушнарев тэмдэглэбэ. Зүблөөнэй дүнгөөр, һунгамалнууд жасын ба эд засагай яаманай хүтэлбэрилэгшэдтэ тус жасын ажалые эдэбхитэйгээр ябуулха гэһэн даабари даалгаба. Тиин түсэлнүүдэй база суглуулха, томо инвесторнуудые һонирхуулжа, улас дотор оруулха  тухай хэлээ. Һунгамалнуудай урда уласай олзо эрхилэлгын туһаламжын жасын генеральна захирал Санжита Бальжанова элидхэл хэбэ. 2009 онһоо 2018 он болотор олзо эрхилэлгэдэ 839 сая түхэригэй туһаламжа хэгдэһэн байна. Үнгэрэгшэ жэл олзо эрхилэгшэд микрозаймын программаар 160 сая түхэригтэ хүртэбэ. Байгша оной түрүүшын гурбан һарада – 59 сая түхэригтэ. Микрозаймнууд 3 сая түхэриг хүрэтэр үгтэдэг. Тэрэ гурбан жэлээр жэлэй 10 проценттэйгээр үгтэнэ. Мүнөөдэрэй олзо эрхилэгшэдэй үри бүхы үриһөө 4 процентые дээшэлнэгүй. Һунгамалнууд жасые үшөө зөөри хүрэнгөөр нэмэхэ тухай һанамжаяа оруулба. Тиихэдээ жаса олон бага ба дунда олзо эрхилэгшэдтэ туһа хүргэхэ аргатай болоно.Бага ба дунда олзо эрхилэлгын субъектнүүдые урьһаламжын гарантийна жасын захирал Андрей Пермяков "тус жаса руу ехэнхидээ барилгашад ба үйлэдбэрилэгшэд хандана" гээд хэлээ. 2017 ондо  58 олзо эрхилэгшэдтэ 673, 6 сая түхэригэй урьһаламжа хэхэдэнь туһа хүргэгдэбэ. 2018 ондо гарантийна жаса 21 олзо эрхилэгшэдтэ 162, 7 сая түхэригэй  урьһаламжа банкһаа абахыень туһалаа. Һунгамалнууд эдэ хоёр жасын ажалые “тулюур” гээд сэгнэбэ. Арадай Хуралай эд засагай хорооной түрүүлэгшэ Анатолий Кушнарев жасануудай элидхэлнүүдые жэл бүри апрель һарада шагнадаг болохо тухай һанамжаяа оруулба. Тиихэдээ һунгамалнууд жасануудай хэһэн ажал ходо шалгажа байха.