​Бага һууринуудаа һэргээе!

Эмээлтэ мориёо эрдэнимни,

Эсэгын захяае зоригни гэжэ

Хайрата абынгаа хэшэгтэ

Хонон үнжэн хүртэе!

Эсэгэ ороноо хамгаалгын Агууехэ дайнай, барилгын ажалай ветеран, “Буряад-Монголой АССР-эй хамтын ажахынуудай эрхим барилгашан” солотой Даша Намсараевич ЦЫ­БИКОВЭЙ 100 жэлэй гэгээн ду­расхаалда зорюулагдаһан дүрэ буляалдалгын барилдаагаар Заха­амин аймагай мүрысөөн декабри­ин 1-дэ тоонто Нурта нютагтань үнгэргэгдэбэ.

Тон шухала мүрысөөн

Захааминай нютаг бүхэнһөө 2001 ондо болон тэрээнһээ хойшо түрэһэн (16 наһа хүрэтэр) 126 эдир барил­даашад багша-һоригшодтоёо ерэ­жэ, мүрысөөндэ хабаадаа. Тэдэниие Нурта нютагай хүн зон хүндэтэйгөөр угтажа, эдеэнэй һайнаар хүндэлөө.

- Энэ хэрэгые нютагаймнай ТОС- ууд даажа абаһан юм. Нуртадамнай “Аята”, “Бүмбэхэн”, “Надежда”, “На­рин” гэһэн дүрбэн ТОС амжалтатай хүдэлнэ. Нютагаймнай эдэбхитэй Дулма Жалсанова, Иван Бальжанов, Оюна Нимаева, Бэлэгма Дулмаева гэгшэд ТОС-уудаа урагшатайгаар хүтэлбэрилнэ, - гэжэ нютагай сомон дарга Даша-Доржо Данзанович ман­да мэдээсээ. - Эдэнэйл хүсэл орол­долгоор нютагайнгаа Соёлой бай­шангые шэнээр бариха ажал эхилэ­эбди, - гэжэ тэрэ баярлажа байһанаа мэдүүлээ.

- Аймагтаа дүрэ буляалдалгын барилдаа хүгжөөхын тула нютаг ню­тагуудта ээлжэлүүлэн, нютагайнь суута хүнүүдтэ зорюулжа, аймагайн­гаа мүрысөөнүүдые үнгэргэдэг зан­шалтай болонхойбди, - гэжэ Захаа­мин аймагай Эдиршүүлэй тамирай һургуулиин захирал Александр Нор­боев хөөрэбэ.

- Мүнөө жэлэй түгэсхэлдэ Нур­та нютагта үнгэргэе гэжэ сомон дарга Даша-Доржо Данзановичта хандаһамни, тэрэ зүбшөөжэ, СССР-эй спортын мастер Валерий Цыби­ковэй нэрэмжэтэ мүрысөө үнгэргэе гэжэ дурадхаа. Теэд аймагаймнай уран зохёолшодой “Уран Дүшэ” нэ­гэдэлэй гэшүүн, ирагуу найрагша, бултанда мэдээжэ арадай дархан Валерий Дашеевич дайнай ба ажа­лай ветеран, суута барилгашан, модошо дархан Даша Намсараевич эсэгымни 100 жэлэй ойдо зорюу­лая гэжэ һанамжалаа. Тиигээд ню­тагайнгаа солото ветерануудые хүндэлжэ, энэ мүрысөөнүүдые зан­шалта болгое гэжэ дурадхаа. Иимэ урагшаа һанаатай, урма зоригтой хүнэй дурадхалые хүндэтэйгөөр бидэшье, нютагайнь зоншье дэм­жээбди, - гэжэ Александр Панжие­вич онсолоо. - Иимэ мүрысөөнүүд ганса барилдаа, тамир хүгжөөнэ бэшэ, зониие нэгэдүүлнэ. Үсэгэлдэр үгөө ойлголсонгүй, нюрга нюргаа­раа харалсашаһан хүнүүд эблэржэ, нютаг нугынгаа нэрэ солын түлөө оролдоно. Зуун табяад, заримдаа үлүүшье эдир тамиршадые һайн һайханаар, элбэг дэлбэгээр угтахаяа шармайн, бултадаа эб хамта оролдо­но ха юм, - гэжэ юундэ нютаг нюта­гуудта мүрысөөнүүдые үнгэргэдэгөө Захааминай ДЮСШ-гай захирал элирхээлээ.

Эмхидхэл

Эрдэм болбосоролой гуламтын ажалшад, багшанар бултадаа 2015 онһоо түрэл һургуулияа даажа абаһан Алдар Романович захирал­таяа эмхидхэлэй ехэ ажал ябуулаа. Һургуулида ороходо, нютагай бэр­хэ ажалшад, солото хүнүүд тухай 33 зураглал угтана. Тэдэ ехэнхидээ “Буряад үнэндэмнай” толилогдоһон очерк, зураглалнуудай буулгаба­ринууд гэжэ анхараабди. Үетэн нүхэрэймни хүбүүн, һургуулиин за­хирал Алдар Жалсанов:

- Илангаяа бага һууринуудай зондо иимэ мүрысөөнүүд тон шу­хала гэжэ һананаб. Бидэ үхибүүдээ холын хотонуудаар ябуулха ехэ аргагүйбди. Теэдшье багахан һургуулидамнай өөрын багша- һоригшо үгы. Тиимэһээ үхибүүдэй һонирхол татаха, үетэнөөрөө уулза­жа, танилсажа байхадань, саашан­хи замдань ямар ехэ туһатайб даа. Түрэлхидыньшье ехэ юумэ ойлгожо абана. Һургуулитайл хадамнай иимэ ехэ аймагай мүрысөөн үнгэргэгдэжэ байна гэжэ булта ойлгоо. Тиимэһээ һургуулияал арга шадалаараа дэм­жэжэ байхабди гэжэ мэдүүлээ, - гэжэ урмашана.

Буряад Уласай Арадай Хуралай һунгамал Виталий Лыгденов:

- Энэ шухала хэрэгнай бага, ехэшье һаа, ганса Захаамин аймагта бэшэ, бүхы Буряадтамнай жэшээ болоно. Мүнөө сагта илангаяа багахан ню­тагуудаа ажана амгалан байлгаха хэ­рэгтэмнай ехэ туһа тулгуури болоно. Иимэ ехэ мүрысөөнүүдые үнгэргэжэ байһан дунда һургуулитай нютаг хэ­зээдэшье бүхэхэгүй, - гэжэ онсолоо. – Тиихэдээ ганса сүлөөтэ барилдаа­гаар бэшэ, харин олоной хабаададаг волейбол, баскетбол, футбол, хок­кей мэтын наадануудые эмхидхэжэ үнгэргэхэ хэрэгтэй, - гэжэ хэлээ. - Нютагаймнай суута Жамцын Даваа­жав Москвагай олимпиадын мүнгэн шанда хүртэжэ, Монгол гүрэн түрын бүхы ехэ шагналнуудынь абаа һэн. Тиихэдэ Санагаһаа угтай угаа ал­дар суута барилдааша Дариин Дам­динай дурасхаалда буряад барил­даагаар мүрысөөнүүдые Санагадаа, Ёнгорбойдоо үндэр ехэ хэмжээндэ үнгэргөө бэлэйбди. Эдэ ехэ нэрэ солотой Даяар дурсагдаха (хэтэ мүнхэдэ) Дархан абаргануудайнгаа нэрэ солые дээрэ үргэжэ ябаял даа! Эдэ жэшээнүүдһээ удхалхада, Нурта нютагһаа ерээдүйдэ суута барилда­ашадай гарахань дамжаггүй,– гэжэ аятайхан хэлэжэ, зондоо ойлгуулаа.

- Тоонто нютагһаан ямаршьеб даа шалтагаанаар гаража ошоһон, илангаяа Улаан-Үдэ шадар байрлаһан нютагаймнай зон олон. Тэдэ то­онто нютагайнгаа хүгжэлтэдэ өөһэд өөһэдынгөө хубитые ору­улхаар бэлэн. Тэдэниие баһа дэм­жэхэ ёһотойбди. Энэ талаар эгээл эдэбхитэй зомнай багшын ажалай ветеранууд болоно, - гэжэ багша-һоригшодой хүбүүн, Росрыболов­ствын Байкало-Ангарска хүтэлбэриин орлогшо захирал Роман Гармаев сэхэ мэдүүлээ.

Үнэхөөрөөшье, Нурта нютагһаа удхатай Василий Бадмажапович ба Дора Гармажаповна волейболист­нуудай хүбүүнэй иигэжэ хэлэхэнь гайхалгүй гэжэ нуртаархин анхарал­тайгаар шагнаа. Саашань хэлэхэдээ, Роман Васильевич энэ тамирайтнай байшангые шэнэлхэдэ, арга шадала­араа туһалхаб гэжэ найдуулаа.

- Улаан-Үдэ хотын һунгамалнуудай Зүблэлэй һунгамал Геннадий Доржиевтай Захаамин аймагтаа дүрэ буляалдалгын барилдаа хүгжөөхэ түсэл табяабди, - гэжэ Виталий Лыг­денов хэлэбэ. – Буряадай мэдээжэ багша-һоригшо Константин Ханга­ловые уряабди. Бэрхэ багша мүнөө хоёр уулзалга манай һоригшодтой, барилдаашадтай үнгэргэжэ, олон юумэ харуулжа, заажа үгөө. Энэ хэ­рэг һайн үрэ дүн аймагтамнай асар­ха гэжэ этигэнэбди, - гэжэ арадай һунгамал найдуулаа.

Холо ойроһоо буужа, барилдаа­най найр хараһан олон тоото айл­шад, энэ мүрысөөн Захааминда сүлөөтэ барилдаа хүгжөөлгын удаа­дахи үшөө нэгэ ехэ шата болоо гэжэ тэмдэглээ.

Хабтай бэрхэ дархан

Нурта нютагайнгаа шарайе алдар солоор гэрэлтүүлһэн, нютаг соогоо Хабтай дархан гэжэ суурхаһан Даша Намсараевич Цыбиков Октябриин хубисхалай жэлдэ мүндэлһэн нам­тартай.

Эхэ эсэгынгээ, элинсэг хулин­сагайнгаа арюун заншалаар ажал хүдэлмэриин оньһон аргануудые ор­шон байгаалитаяа тааруулан, байда­лаа зохёодог һэн. Үхибүүн наһанһаан ажалда атаржажа, хүдэлмэридэ хүдэржэһэн Даша арбаад наһандаа һүхэ барижа, дархалжа эхилээ.

- Нуртымнай бүһэтэйшүүл булта иимэ арадай һургуули гарадаг һэн, - гэжэ нютагаархиниинь хэлэнэ. - Тиибэшье, Даша Намсараевич онсо өөрын зохёохы эрмэлзэлтэй, нарин нягта бүтээсэтэй һэн. Иимэһээл ба­рилга, модоор дархалалга наһанайнь хэрэг боложо, Захааминдаа сууда гараһан юм.

Даша Намсараевичай наһа бараһаар үнихэн сагай үнгэрбэшье, нютагаархидынь аха захатанаа мартаагүй. Нэгэдэхеэр, Нурта һууринай шэмэг боложо, гудам­жануудаар жэрылдэһэн бата бэхи байшан гэрнүүдэй олохониинь га­бьяата барилгашанай уран гараар бүтэһэн. Барилгын модо сабшажа хантабаалхадаа, ханын модон, илан­гаяа һууриин, сэб сэхэ хэбтэбэ гү, али ямар нэгэн бахана шанха өөдөө зог­соно гү, али зүүлжэ-баруулжаа нахид гэнэ гү гэжэ мэдэхын тула Даша Цы­биковтэ ямаршье зэмсэг (уровень) хэрэггүй бэлэй.

Сэрэгшэ-барилгашан

1941 ондо барилгын батальондо абтажа, хоёр жэл соо Комсомольск- на-Амуре хотын барилгада алба хээ. Удаань 91-дэхи полкын бүридэлдэ Бэшүүрэй саахарай заводые барил­саа. 1945 ондо 892-дохи ябаган пол­кын сэрэгшээр япон дайнда дайлал­даа.

- Монголой сүл губяар 150 модо ябахадаа, сэрэгшэд хүнэһэеэ хуу­райгаар эдихэ аргагүй һэн. Гурбада­хи үдэртөө горхондо ерэхэдээ, ямар ехэ жаргал һэм! Зургаан фляжка уһа нэгэ мүһэн уужархёод, долоодохи­иень эрье дээрэ амталжа ууһанаа абамнай дурдадаг һэн. Тиихэдэ Зэ­дэеэ һанажа, уһан гээшэ ажамида­ралай эрдэни гэжэ зүрхэ сэдьхэлдээ хадуугаа бэлэйб гэжэ хөөрэһыень мүнөөшье болотор һананам, - гэжэ Валерий хүбүүниинь хөөрэнэ.

Дайгаа даража, даагаяа һүүлдээд ерэһэн сэрэгшэ-барилгашан түрэл тоонто нютагаа хүгжөөн мандуул­ха хэрэгтэ бүхы наһаяа, арга шада­лаа, уран наринаа зорюулаа. Нюта­гайнгаа хүн зоной гэрнүүдые, кол­хозойнгоо хамтын байрануудые, фермэ, обин, һургуули, эмшэлэлгын пунктнуудые няд байтар барилсаа, Санагын дасан дугануудай нарин хэрэгсэлнүүдые бүтээлсөө.

Суута дарханиие 1971 ондо Мон­голой Булган аймагта модон гэрэй барилгые жэшээтэ болгон харуул­хыень уряа юм. 4-5 хүбүүдээр бого­нихон саг соо модон гэр барижа гай­хуулаа бэлэй. Баяртай монголнууд Хүндэлэлэй үргэмжэлэл барюулжа, манай эгээ ехэ найз гэжэ хүндэлөө бэлэй.

1956 ондо “Буряад-Монголой АССР-эй эрхим барилгашан” гэгдэжэ, 1968 ондо “РСФСР-эй хүдөө ажахын социалис урилдаанай отличник” гэһэн нэрэ зэргэдэ хүртөө. Эсэгэ ороноо хамгаалгын дайнай II ша­тын орденоор, Германиие, Япониие илаһанай түлөө, “Габьяата ажалай түлөө”, В.И. Ленинэй 100 жэлэй ойдо, “Ажалай ветеран” медальнуудаар шагнагдаһан.

Эгээл сэнтэйнь юуб гэбэл:

Алдар нэрэтнай зоной сэдьхэлдэ

Алтан үзэгөөр аржыса бэшээтэй:

“Хабтай манай дархан”.

Уран нарин Хабтай дархан тухай домог болоһон түүхэнүүд олон.

Борис Молосоев нэгэ хөөрөө ии­гэжэ дэлгээ:

-Улаан-Үдэһөө урда сагта ноёд ерэбэ даа. Үндэршье, уташье манай дабаанууд, хадын харгынууд гэжэ мэдээжэ, авто-хүлэгэйнь балоон тэһэрээ. Нурта хүрэтэрөө запаска­ниинь һалаа. Тиихэдэнь Даша На­мсараевич мөөрыень модоор өө-мөөгүйгөөр тааруулжа хээд, гэдэр­гэнь ябуулаа гэһэн зугаа дуулаһан байнаб.

- Би өөрөө хараа һэм. Хүбшэдэ үбһэндэ ябахадамнай, косилкаяа шэрэдэг трактораймнай эбдэршөөд, яаха-хээхэеэшье ойлгожо ядашо­од байтарнай, Хабтай үбгэн ерэжэ, хагнаажа залгаад, үрөөд-баряад, тракторымни ябуулгажархёо бэлэй,- гэжэ Дансаран ахатан хөөрөө.

Юумэн бүхэн эхитэй, захатай

Иимэ ехэ мүрысөөнүүдые үнгэргэхэдэ, эхи заханиинь ехэ уд­хатай гэжэ мэдээжэ. Тиимэһээ эдэ үйлэнүүдые уран хурса хэлэтэй, хонгёо шанга хоолойтой хүнүүд ябуулхадаа һайн байдаг. Энэ найрта эгээл иимэ эрилтэнүүдтэ таараһан Вадим Шагдуров Эльвира Сокто­ева хоёр хүтэлөө. 

Аймагай дуу, ха­тарай арадай “Захаамин” бүлгэмэй (хүтэлбэрилэгшэд: Буряадай соёлой габьяата хүдэлмэрилэгшэ Николай Тарбаев, баһал иимэ ехэ нэрэ зэргэдэ мүнөө жэл хүртэһэн Валентина Сан­жиева) уян нугархай хатарша эдир дангинанууд буряад арадайнгаа сог залитай хатараар мүрысөөндэ зали оруулжа шадаа. Хажуугаарнь огсом һайхан хүгжэм зэдэлүүлжэ, тушаал­та нюурнуудай, хүндэтэ айлшадай амаршалгын үгэ бүхэниие тодоор дамжуулжа байһан энэл ансамблиин Хорло Цыденовае хүндэтэйгөөр тэм­дэглэе.

Хүндэтэ айлшад

Барилдаанай найрта холо ойроһоо айлшад олоороо ерээ. Хүндэтэ айлшадые хургаа даран то­олое: Буряад Уласай Арадай Хуралай һунгамал, Улаан-Үдэдэ ажаһуудаг Захааминһаа гарбалтай зоной “Хада­та Захаамин - XXI зуун жэл” эблэлэй түрүүлэгшэ, Буряадай волейболой федерациин түрүүлэгшэ Виталий Лыгденов, Захаамин аймагай засаг даргын зүбшэлэгшэ Борис Молосо­ев, аймагай тамирай таһагай дар­га Борис Осодоев, Буряадай арадай артист, “Хадата Захаамин - XXI зуун жэл” эблэлэй түрүүлэгшын орлог­шо Батор Санданов, сагдаагай пол­ковник, “Эрэлхэг зоригой түлөө”, “Эсэгэ оронойнгоо үмэнэ габьяагай түлөө” I-II шатын орденуудай кава­лер, “Шэн зоригой түлөө” медаляар шагнагдаһан Роман Гармаев, Даша Намсараевичай одхон хүбүүн, энэ найр эмхидхэгшэ арадай дархан, багша, ирагуу найрагша, сүлөөтэ ба­рилдаагаар СССР-эй спортын мастер Валерий Цыбиков, Эрхүү хотоһоо ерэһэн Даша Намсараевичай аша хүбүүн Баир гээд лэ тооложол бай­бал, хургануудшье хүрэхэгүй байна.

Эгээл хүндэтэй айлшад Нур­тын аха заха таабай төөбиинэр байгаа: Доржо-Сырен Дымбрылов наһанайнгаа нүхэр Светланатаяа, Гонгор Дармаев, Даша-Доржо Цы­ренов, Екатерина Дармаева, Иван Бальжанов, Цырен-Долгор Санжиева гэгшэд болоно.

Эрхимүүд шалгараа

Багахан Нурта нютагай зон бул­таараа шахуу сугларжа, нютагтаа үнгэргэгдэжэ байһан мүрысөөгөөр ехэтэ һонирхоо. Тиигээд лэ, нюта­гайнгаа хүбүүдыел һайн барилдаһай даа гэжэ үнэн зүрхэнһөө һанаагаа зо­боо ааб даа. Эдир нуртаархин найда­лыень хүсээжэ, шангай һууринуудта орожо шадаа. 42 килограмм шэгнүүртэ Солбон Мартынов илалта туйлаа. Харин тэрэнэй эхир Содном хүрэл медальда хүртөө. Үшөө 46 бо­лотор шэгнүүртэ Буда Балданов бо­лон 63 хүрэтэр шэгнүүртэ Бальжи­нима Балданов баһал хүрэл медальуудые абажа шадаа.

Даша Цыбиковай 100 жэлэй ой­той дашарамдуулан, мүнхэ дурасхаалдань зорюулагдаһан дүрэ бу­ляалдалгын аймагай барилдаанда илажа гараһан эдир барилдаашадые хүндэтэйгөөр нэрлэе:

29-хэн килограмм шэгнүүртэ барилдаһан эгээл багашуул сооһоо - Сахирай интернат-һургуулиин шаби Дэмбрэл Шагдуров; 32 соо - Хурта­гын Даба Цыренов; 35 соо - Сахирай интернат-һургуулиин Лупсан Жал­сапов; 38 соо – Ёнгорбойн Хэшэгто Галданов; 42 соо – Нуртын Солбон Мартынов; 46 соо – Үлэгшэнэй Де­нис Гармаев; 50 соо – Михайловкын Буянто Баиров; 54 соо – Утаатын Бо­рис Доржиев; 58 соо – Михайловкын Борис Батуев; 63 соо – Үлэгшэнэй Бато-Жаргал Гармаев; 69 соо – баһал Үлэгшэнэй Сандан Гармаев; 69-һөө дээшэ шэгнүүртэн сооһоо баһал Үлэгшэнэй Александр Тубшинов илажа гараа.

Эгээл олон медальнуудые абажа шадаһан Үлэгшэнэй Бальжин Доржиевич Ульзетуевай барилдаашад түрүү һуури эзэлжэ, Даша Цыбико­вэй нэрэмжэтэ Кубогта хүртөө.

Эндэ илаагүйшье һаа, иимэ ехэ удха шанартай мүрысөөндэ хабаа­далсааб гэжэ һанажа, саашанхи хар­гыгаа нээхэ хэрэгтэй гэжэ бэшэ эдир барилдаашадта ханданабди.

Нээлгэнэй баяр ёһололдо Вале­рий Дашеевичэй хэлэһээр:

- Мүнөө үеын хүн гурбан тулгатай байха ёһотой: хэлэн, соёл, тамир. Бу­ряад, ород хэлэнүүдээ мэдэхэһээ гад­на, мүнөөнэй хүн үшөө нэгэ хари хэээр шада-ядашье харилсажа шадаха ёһотой. Хаанашье ябахадаа, хэнтэй­шье харилсахадаа, түрэл арадайн­гаа дуу хүгжэм, хатар наада, уран зохёол мэдэхэгүй хүн хэндэшье то­огдохоёо болёо. Тамирай талаар һула хүниие, илангаяа бүһэтэйшүүлые хэн хүндэлхэб даа. Үшөө тиихэдэ, Олимпиин, Дэлхэйн абаргануудые тон ехээр сэгнэжэ, мүнгэ сангаар гамгүй хангажа, гэр бараа үгэдэг бо­лоо. Тиимэһээ, хүбүүд басагад, хэн янгүй бэеэ һоригты, һурагты!

Саашадаа энэ мүрысөөгөө яажа үнгэргэбэл һайн бэ?

Энэ шухала асуудал хэлсэгдэхэдээ, олоной һанал хубаарба. Мүнөө Даша Цыбиковэй дурасхаалда зорюулагда­жа үнгэргэгдэһэн барилдаа үүсхэгшэ Валерий Дашеевич хүбүүниинь Нурта нютагайнгаа хүндэтэ, ал­дар солото хүнүүдтэ зорюулжа, жэл бүхэндэ үнгэргэжэ байбал болохол байгаа гэжэ һанамжална. Харин иимэ мүрысөөнүүдые үнгэргэдэг За­хааминай ДЮСШ-гай захирал Алек­сандр Норбоев, илангаяа Нурта мэтэ бага нютагуудта хоёр жэлдэ нэгэ удаа, гэбэшье тон ехэ бэлэдхэлтэйгэ­эр, һайнаар, удхатайгаар үнгэргэбэл таатай байха гэжэ тоолоно. Теэд энэмнай нютагаархинайл шиидхэхэ хэрэг ха юм даа. Өөһэдынгөө шадал сэгнэжэ үзөөд, иимэ ехэ үүргэ хэзээ, хэдыдэ даажа абахаяа мэдүүлхэ юм ааб даа. Тиигэбэшье, урашуулай, эрхим дархашуулай тоонто Нурта нютагай зон дуутай суутай, нэрэ со­лотой зоноо үргэжэ, мүрысөөнүүдые үнгэргэжэл байха гэжэ найдагдана. Юундэб гэхэдэ, Нуртаһаа уг гарбал­тай багшын ажалай ветеранууд Дора Гармажаповна Чимитова, Бадма Гом­боевна Базарова түрүүтэй ехэ удха­тай түсэл зохёожо байна. Энэ түсэлдэ баһал нютагтаа тамир, тэрэ тоодо заншалта буряад болон дүрэ буля­алдалгын барилдаа хүгжөөхэ гэһэн түлэб гол һуури эзэлнэ. Энэ түсэл соо арадай дархан Валерий хүбүүн абынгаа һургаһан ураниие мүнөө даажа ябахадаа, ажабайдалай үргэн харгыда гаража, нэрэ солоёо дууду­улжа ябахадаа, омогорхон баярлажа, эсэгынгээ дурасхаалда зорюулжа, уран гараараа үйһөөр урлаһан 108 бүтээлнүүдээ “Абын дамжуулһан алтан һургаал” гэжэ залуу зандан үетэндэ һургаал болог гэжэ бэлэг ба­риба:

Булта зоноо омогорхуулһан,

Бүхэшүүлэй соло дуудуулхаар,

Багаһаан барилдаанда ябуулһан

Баабай минии - бурхан даа!

Иигэжэл эхэ эсэгэеэ хүндэлжэ ябабал, Хии моринтнай өөдөө хүхэ номин тэнгэреэр намилза­жа, һанаһан һайхан хэрэгтнай номуун ёһоор бүтэжэ, аза жар­галтай ябахат! – гэжэ арадай дархан, мэдээжэ багша, ирагуу найрагша Валерий ЦЫБИКОВ һайн һанаагаар, һайхан заяагаар энэ ехэ мүрысөөндэ хабаадагшадтаа, айлшадтаа үреэбэ.

Сэнгэ РИНЧИНОВ

Герман НАМЖИЛОВАЙ гэрэл зурагууд