​​Үгэеэ бөөмэйлһөөр...

Кен Швенке сурбалжалаг­ша гэрэйнгээ дорьбожо байһанһаа һэришэбэ. Үглөөнэй 6 саг 30 минута. Оронһоо собхоржо бодоод, ажалайнгаа шэрээдэхи ком­пьютераа шагаахадань, иимэ мэдээсэл ониб-аниб гэжэ байба: “Америкын газар шэнжэлдэг албанай мэдээсэһээр, гарагай 2-ой үглөөгүүр Калифорни шта­дай Вествудһээ 5 миль газарта 4,7 балл хүсэтэй газар хүдэлөөн үзэгдөө”. Уншаһанаа “хэблэхэ” гэжэ тобшолуураар эльгээбэ, иигээд “Los Angeles Times” со­нин түрүүшынхиеэ сайт дээрэ Quakebot гэжэ алгоритмын ашаар тус мэдээсэл тунхаглаа. Бэлдэһээр хэблэлдэ оротороо оройдоол 3 минута эзэлээ.

Энэмнай аяар 2014 оной ушар. 6 жэлэй туршада юрэдөө тад он­доо юртэмсэ тогтоо. Жэшээнь, «The New York Times» сониной мэргэжэлтэд уласайнгаа Конгрес­сэй гэшүүдые нюураарнь танидаг тусхай хэрэгсэл зохёогоо. Тэрэнь­шье зүйтэй, аяар 541 хүн тэндэнь ажаллана. Байд гээд һэлгэжэ байдаг гэшүүдые энэ-тэрэ ушарта дурдахадаа, һанажа абахань хэсүү бшуу. Харин хүршэ Хитадай Синь­хуа мэдээсэлэй албанда хоёр жэ­лэй туршада “эхэнэр эрэ” кибер-хүтэлбэрилэгшэнэр ажаллажа захалһаар, бүмбэрсэг дэлхэйн олохон телевидениин ододые мэг­дэхээнэ.

Хитадай Синь­хуа мэдээсэлэй албанай видео

Буряадай сурбалжалгын юр­тэмсэ тус хубилалтанууд алад гараагүй. Мэдээжэ, олон уншагша­дай һонирхол татадаг сайтнуудта тусхай һони шэлэн хэблэжэ байдаг оньһото түхеэрэлгэнүүд нэбтэрһээр үнинэй. Уржа үдэшэ Алексей Цы­денов сурбалжалагшадаа мэргэ­жэлтэ һайндэрөөрнь амаршалаа. Сугларһан 100-гаад хүнэй, диилэнхи олониинь залуухан хүбүүд, басагад. Иигээд лэ саг – засаг гэжэ холбуу­лалай яаха аргагүй шэрүүн хүсэн ба үнэниинь баталагдана. Арбан жэл соо Буряадай мэдээсэлэй нюур танигдашагүйгөөр хубилшаба. Ула­стахи ажаһуугшадай ниитын бодол, һанаа, найдал, эрмэлзэл болбо­соруулжа ябаашад, саарһа гуурһа холо орхинхой, гар утаһанай ар­гаар хизааргүй оршолондо ами­дарна. Хоёр-гурбан үе холбожо ябаһан Баясхалан Дабаин, Алек­сандр Фарфутдинов мэтэ зон энэ “улаан бургааһадай” дунда ёһотой түүхэтэ үлэг гүрбэл мэтэ үзэгдэнэ. Теэдшье үнэн үгын жэнхэни сэн мэ­дэхэ зон эдэл ябанал даа.

Түгэсхэлэй орондо

Нэгэтэ һая танилсаһан проку­ратурын залуу мэргэжэлтэн иимэ ушар хөөрөө һэн. Нэгэ эрилтэ ехэ­тэй заагшань һая бии болоһон ком­пьютер дээрэ мүрдэлгын саарһа бэлдэхыень огто хорёо. Ушар юуб гэхэдэ, үгэеэ сэгнэнэгүйт гээд, ур­данайхяараал хургаараа тоншодог бэшэлгын машинка ашаглуулагша һэн ха. Энэньшье зүйтэй юм гү, удха түгэлдэр үгын ашаар хүн зо­ной хуби заяа хубилгамаар ха юм гэжэ дүүргээгшэ һэн хөөрөөгөө. Тиимэһээ эдэ хоёр мэргэжэлэй һайндэрнүүд зэргэлээд байжашье болоо.