Арадайнгаа баялиг аршалһан габьяатад

Хизаар орондоо алдарта болоһон Угсаахай, хүгшэн залуугүй, элүүр эрэмдэггүй, бэеэ һорижо, аргалжа, үргэжэ мүргэжэ ошодог газар уһан лэ. Арадамнай баялигай нэгэн Угсаахай, урдын урда сагһаа эхитэй, домог түүхэтэй аршаан, хэдэн зуун жэлэй саана эли болоһон булаг «уһан, саһан» гэһэн удхатай эм домто угсаатанаймнай баялиг мүн. Яажа, ямар мүрөөр, мүнөөни мүнөө хүрэтэр арга хүсэ шадалтай ерээд байна гээшэб энэ аршаан булагнай? Өөрынгөө үйлэ хубяар гү, али хүн зоной ашаар гү, алишье талань аршалаа байха.

         Υбгэд хүгшэдэй үгөөр, маанадайшье мэдэһээр һаа, ямаршье оньһон түхеэрэлтэгүй, хүн зон өөһэдөө аршаанаа бусалгажа боошходо табан аршаан эдьхэжэ ородог сагһаа хойшо нэгэ бэшэ арбаад жэл үнгэрөө ёһотой. Алтан аршаанай хажууда холын бодолгүйгөөр һүрэг хони малаа үдхэжэ, бузар буртаг болгоод байдаг үе хэзээдэшье байгаа. 

         Эгээл энээхэн үедэ, энэ аршаанай арга шадалынь оножо ойлгожо шадаһан, үни удаан колхозой түрүүлэгшэ ябаһан Норбо Доржиевич болоно. Хэдэн арбаад жэлдэ һубарюулжа, зоной амарха байра, аршаан дээрэ яагаад бэеэ аргалуулхада зохид бэ гэжэ хүн зонтоёо зүбшэжэ, мэргэжэлтэдые хабаадуулжа, жэлэй дүрбэн сагта таарама байдал оньһожуулһаниинь эли. Υндэһэн буряадайнгаа эшэгы гэрэй түхэлтэй амарха байра барюулхаһаа гадна, мүнөөшье хүрэтэр һэльбэн шэнэдхэн байдаг байра байдал, мэргэжэлтэдэй илдам хандаса үдэр бүриин амарагшадай баяр баясхалан шэнгээжэ шадаа. Тэдэ бүгэдын гэршэ болохо, энэ ахатанаймнай  Хүндэлэлэй самбар ханадань үлгөөтэй байдаг юм.

         Сагшье сахариг мэтэ сансарын хүрдэдэл эрьелдэһээр, шэнэ сагай эрилтээр, энэ аршаанай эди шэди, эм домынь буураангүй, залуу халаан Раднажаб Батуевай хүтэлбэрилжэ эхилһэн сагһаа хойшо тэбхэр гушан жэл үнгэрөө. Энэ хүнэй оролдого габьяа буурашагүй, байшангууды шэнэдхэн заһабарилхын хажуугаар, бүхы юумэн наһатай зондо тааруугаар зохёогдоһон. Шэнэ сагай эрилтээр, таһаг бүхэндэ телевизор, Интернет г.м.  хүсэд дүүрэн хангагданхай юм.

         Холын хараа бодолтой нютагай дарганар хони хурьга, ухэр гахай тэжээжэ, огородой түмһэ болон элдэб витаминтай эдеэ хоолоор хангахынгаа хажуугаар, мүнгэн зөөриёо ехэ бодолтойгоор хэрэглэдэг, колхозойнгоо ажахыда автоунаа худалдажа абахын хажуугаар, шэнгэн түлишөөр халуун кампанида туһалалсадаг, ажахын стоянканууд дээрэхи зайн галай гарша бэе дээрээ даажа абанхай. Колхозой нэгэ предприяти хадаа, зунай сагта олон зониие ажалаар хангадаг, саашанхидаа аминдаа  бэеэ даагаад ябаха аргатай байбашье, «хүдөө ажахыдаа -  хамта сугтаа» гэһэн анханайнгаа уряа доро ажалаа эрхилһээр зандаа, хизаар ороноймнай ажахынуудай мэргэжэлтэд  ерэжэ  нөөсэ - нюусатайнь танилсажа, үндэр сэгнэлтэ үгэжэ бусадагынь һайшаалтай.

         Υндэр Гүбээ дээрээ гараад, үлгэн үнсэг дайдаяа, үлын үндын һарабшалаад, үзэсхэлэн һайхан нютагаа, үнгын һолонготой жэшэжэ байтараа һэреэд… хөөрхы, иимэ байгаалитай нютагнай, хойто үеын зондо энэл зандаа хүгжэхэнь дамжаггүй  гэжэ найданаб!  

Ганса  аршаанаараа бэшэ, үзэсхэлэн һайхан байгааляарнай айлшаднай сэдьхэлээ амаруулдаг, хоншуухан агаараарнай бэеэ арюудхадаг гээшэ. Тиихэдээ энэ нэрлэһэн хоёр хүнүүднай арадайнгаа баялиг аршалжа, арьбадхажа  ябаһан зонуудаймнай аша  габьяань - энгэртэнь, алдарта нэрэнь – нютагайнгаа зоной сэдьхэлдэ!

Бортоева Бальжима Доржиевна 55 наһатай, Зүдхэли һуурин, Агын Буряадай автономито тойрог, Забайкаалиин хизаар

Электронно хаяг: [email protected]